بوم شناسی

این کتاب می‌کوشد راهنمایی باشد برای معلمان تا دانش‌آموزانشان را با مسائل زیست‌محیطی آشنا کنند و به آ‌ن‌ها بیاموزند چگونه از محیط زیست محافظت کنند. کتاب شامل فعالیت‌هایی است که روش‌های تجربۀ عملی و مطالعۀ میدانی دربارۀ محیط زیست را یادآوری می‌کنند. فعالیت دربارۀ برخی چالش‌های زیست محیطی مانند رشد بی‌رویۀ جنگل‌ها و فضای سبز، آلودگی دریاها و اقیانوس‌ها و منابع آب‌های زیرزمینی، شیوه‌های پژوهش دربارۀ محیط زیست و آشنایی با زیست‌بوم و راه‌های عملی پیشگیری از آسیب‌ها و جبران آن‌ها، محتوای این کتاب را تشکیل می‌دهند.

جنگل بارانی چه‌جور جایی است، پوشش گیاهی آن چیست و چگونه جنگل‌های بارانی را نجات دهیم؟ کتاب حاضر از مجموعه‌ای چند جلدی، به مسائل مهم زیست محیطی می‌پردازد. مخاطب در این کتاب می‌خواند، چرا درختان جنگل‌های بارانی قطع می‌شوند، کدام جانوران و پرندگان در معرض خطرند، چرا جنگل‌های بارانی برای جو زمین حیاتی هستند و از چه راه‌هایی می‌توان جنگل‌های بارانی را نجات داد؟

شناخت جهان حیوانات بخش کوچکی از راز و رمز جهان آفرینش است. کتاب حاضر شامل تصویرهایی از حیوانات با شرح مختصری از چگونگی زندگی و تقسیم‌بندی‌ آن‌ها به لحاظ زیستگاه است. کتاب در صفحه‌هایی تمام رنگی، تصویرهایی از حیوانات را در خود جای داده‌است و در بعضی صفحه‌ها معماهایی دربارۀ حیوانات مطرح کرده‌است. در حاشیه‌های صفحه‌ها اطلاعاتی جانبی مثل بزرگ‌ترین، کوچک‌ترین و باهوش‌ترین حیوان مربوط به آن صفحه آمده‌است. در انتهای کتاب نیز جواب معماهای تصویری دیده می‌شود.

شناخت جانوران به ما کمک می‌کند با آن‌ها دوست باشیم. بعضی از گونه‌های جانوری برای زنده‌ماندن و یافتن غذا به هم کمک می‌کنند. به این جانوران «هم‌زیست» می‌گویند. این کتاب دربارۀ هم‌زیست‌های جانوری شگفت‌انگیز ی است که یاد گرفته‌اند به هم کمک کنند تا پنهان شوند، غذا پیدا کنند و سالم بمانند. آن‌ها پیش آمدن خطر را به هم خبر می‌دهند. شته‌ها و مورچه‌‌ها، خرچنگ‌ها و اسفنج‌ها از جملۀ این هم‌زیستان هستند.

هر اکوسیستم مجموعه‌ای از حیوانات و گیاهان خاص است که به یکدیگر وابسته‌اند. در این اطلس تعدادی از اکوسیستم‌های اصلی زمین با تصویر و توضیح معرفی شده‌اند. نویسنده محل زندگی حیوانات را در آمریکای شمالی و جنوبی، آفریقا، استرالیا و قطب جنوب بررسی کرده است. دلتای رود گنگ، ساوانا و سد بزرگ مرجانی از جمله اکوسیستم های مورد اشاره در کتاب است. پاندای غول پیکر، شامپانزه، کانگورو و نهنگ آبی از گونه‌های حیوانی مورد توجه در این اکوسیستم‌ها هستند.

همچون سایر اطلس‌ها، این کتاب نیز اطلاعات تصویری کاملی را در خود جای داده است. نویسنده در این اطلس محل زندگی حیوانات در پنج قارۀ جهان، قطب جنوب و جنوبگان را بررسی می‌کند. نگاهی به اکوسیستم بیابان، جنگل‌های بارانی آمازون، دلتای رود گنگ و ساوانا از دیگر بخش‌های مهم این اطلس است. همچنین اطلاعاتی درباره گاومیش آمریکایی، قورباغه‌های سمی نیش‌دار، نهنگ آبی و سمور اروپایی- آسیایی همراه با تصاویر رنگی مربوطه در کتاب آمده است. حیواناتی که تصویرشان در کتاب آمده در مقیاس واقعی نیستند.

آموزش حفظ محیط زیست به کودکان اهمیت بسیاری دارد. کتاب حاضر با توجه به این موضوع می‌کوشد، از خطرهایی که محیط زیست را تهدید می‌کند، از نقش ما در تخریب یا نگهبانی از آن و به‌طور خاص دربارۀ خشک‌شدن و کم‌آبی دریاچه‌ها، تالاب‌ها و رودها سخن بگوید. بچه‌ها در حین داستان با یکی از علت‌های اصلی خشک‌شدن دریاچه آشنا می‌شوند و متوجه می‌شوند که توسعه بدون ملاحظات محیط زیستی یکی از عوامل بروز این مشکل است.

در کشور ما انواع بازی‌ها و سرگرمی‌های بومی همواره رواج داشته‌اند. کتاب حاضر مجموعه‌ای است از چندین بازی و سرگرمی محلی مربوط به شهر تربت حیدریه و اطراف آن. عمده ابزارهای این بازی‌ها عبارت‌اند از وسایلی مثل: چوب، خاک، سنگ، کمربند، شلاق، گردو و طناب. نویسندگان، بعد از ذکر نام بازی، اهداف مورد انتظار از آن و گروه سنی بازیکنان، تعداد آن‌ها، محوطۀ بازی و وسایل مورد نیاز را به تفکیک آورده‌اند. سپس نحوۀ انجام بازی به طور دقیق شرح داده شده است.

نویسنده تاریخ سه هزار ساله مصر باستان را در طرحی خلاصه و ساده بررسی کرده است. در این مطالعه اکولوژی و ساختار اجتماعی مصر باستان بررسی و داستان واقعی پشت پرده مقبره‌ها بازگو می‌شود. همچنین نقش زنان مصری در رشد و سقوط تمدن مصر واکاوی شده است. در پایان، 10 مصرشناس مطرح معرفی شده و نقش آن‌ها در تبیین فرهنگ مصر باستان شرح داده می‌شود.