جنبه‌های قرآنی

شادی و غم از مهم‌ترین هیجانات انسان هستند که مدیریت آن‌ها در انسان ضروری است. کتاب حاضر بهترین راه یافتن مسیر اعتدال در کنترل هیجانات را استفاده از قرآ ن وحدیث نبوی دانسته است. این کتاب، ضمن برشمردن انواع شادی‌ها و غم‌ها، آن‌ها را از بستر قرآن بررسی و تحلیل کرده و کوشیده است شیوۀ قرآن را در دستیابی به مدیریت شادی و غم توضیح دهد. «انسان شناسی و چیستی شادی و غم در قرآن ، انواع شادی و غم، و اولویت شادی یا غم» از جمله مباحث کلی کتاب هستند.

دیدگاه اسلام دربارۀ انسان از دیدگاه‌های دیگر مستقل و با آن‌‌ها متفاوت است. به عبارت‌دیگر، روان‌شناسی اسلامی و به‌تبع آن بهداشت روانی اسلامی، بر اصالت وحی مبتنی است. بنابراین، برای دستیابی به راه‌حل مشکلات روانی باید موضوع را بر پایۀ مبانی اسلامی بررسی کرد. کتاب حاضر در 9 فصل مفاهیم و اصول روان‌شناسی اسلامی را بررسی می‌کند. ماهیت روان در اسلام، و ارتباط با خدا، خود، خلق و طبیعت از جمله مباحث کتاب هستند.

موضوع چیستی و چگونگی پدیدآمدن وحی قرآنی، با اصل و اساس قرآن کریم، به عنوان اصلی‌ترین منبع اسلام، ارتباط وثیق دارد و همواره مورد توجه و مرکز تأملات قرآن پژوهان قرارداشته‌است. کتاب حاضر می‌کوشد دیدگاه‌هایی در این باره طرح کند. ابتدا پس از بیان مسئله، نظریه‌ها و فرضیه‌هایی در پاسخ به موضوع ارائه می‌دهد و سپس نظریه‌ها را تبیین و بررسی می‌کند. در واقع، دیدگاه‌ها و مستندات طرح و ادلۀ هر کدام نقد می‌شوند.

همۀ موجودات در حال رشد و حرکت به سوی کمال هستند و یکی از موانع مهم در این راه شیطان است. این کتاب در از ابتدا اهمیت سیر و سلوک و تزکیه سخن می‌گوید. در ادامه از عوالم وجودی و جایگاه همۀ موجودات از جمله شیطان گفت‌و‌گو می‌کند. در مرحلۀ بعد از نحوۀ ظهور اعمال در انسان و نیز چگونگی نفوذ او صحبت می‌کند. در انتها نیز به اصل موضوع، یعنی راه‌های مقابله با شیطان، می‌پردازد.

کتاب حاضر ، از بین تمام علوم و دانش‌ها، قرآن حکیم را از منظری تربیتی و روان‌شناختی بررسی کرده است. در واقع، از دید روان‌شناسی و تعلیم و تربیت به قرآن نگریسته‌است تا نکات نغز قرآنی در یافت شوند. نویسنده ده جزو آخر قرآن را بررسی کرده و در هر جزو، در خصوص یک مفهوم مرتبط با تعلیم و تربیت یا روان‌شناسی تحقیق کرده‌است. در بررسی هر جزو، ضمن دسته‌بندی نکات مشابه و مکتوب‌کردن نکات مرتبط، به منابع متعدد رجوع کرده و مبانی نظری و عملی مربوط به هر مفهوم را شرح داده‌است.

صبر از خصوصیات اخلاقی نیکویی است که به انسان برای رسیدن به اهدافش یاری می‌رساند. در کتاب "صبر" از مجموعۀ " راه نیکویی 2" جایگاه صبر در زندگی، صبر در آیینۀ آیات و روایات، فواید و آثار صبر بررسی شده است. انواع صبر، صبر و سلامت روان، معیار ارزشمندی و بی‌ارزشی صبر، مواضع و موقعیت‌های صبر در زندگی از دیگر مباحث مطرح شده در این کتاب است.

قرآن کتاب زندگی است و راه‌ و رسم صحیح زندگی را به بشر می‌آموزد. کتاب حاضر با جمع‌آوردن آیات محکم قرآنی( و کمتر متشابه) کوشیده است راه و رسم داشتن زندگی قرآنی را به مخاطب بیاموزد. موضوعات اصلی بخش‌ها عبارت‌اند از: امر یا سفارش‌های قرآنی، نکوهش و نهی‌شده‌های قرآنی، تضرع و گریه و شادی از دیدگاه قرآن، وعده‌های قرآنی، بهترین‌ها و بدترین‌ها و ویژگی‌های آن‌ها از دیدگاه قرآن، و احکام الهی در زندگی قرآنی. در بخش آخر نیز خلاصه‌ای از مبانی زندگی قرآنی آمده‌است.

هویت اجتماعی که مجموعه‌ای ساختارمند از از نگرش‌ها و رفتارهاست، در ارتباطات اجتماعی و بر اساس نقش رسانه‌ها شکل می‌گیرد. در این کتاب، برای شناخت تأثیر سامانۀ ارتباطات اجتماعی و رسانه‌های جمعی، ابتدا رفتار و عوامل شکل‌گیری آن تعریف شده‌اند. در بخش بعدی، به مشارکت به مثابه رفتار اجتماعی، انواع مشارکت اجتماعی، ارتباط مشارکت با فرایندهای مدیریت و رهبری توجه شده است. آسیب شناسی سامانۀ ارتباطات اجتماعی در وزارت آموزش و پرورش، راهکارهای ارتباط با رسانه‌ها و نقش روابط عمومی اثرگذار در توسعۀ آموزش و پرورش از دیگر مباحث کتاب هستند.

مهدویت از موضوعاتی است که خداوند در آیات قرآن به آن پرداخته است. در این کتاب، نویسنده ضمن بهره‌بردن از روایات، تفسیر روانی از آیات مهدوی برای فارسی زبانان ارائه کرده است. ابتدا یک آیه مطرح و سپس لغات خاص آن توضیح و تفسیر شده‌اند. سپس موضوع مهدوی مرتبط با آیه بیان شده‌است. در پایان نیز پیام‌ها و نکات آیه، بر اساس کتاب‌های ارزشمند تفسیری، مطرح شده‌اند. موضوع امامت، دوران فراق و دوران ظهور از جمله بخش‌های کتاب هستند.

یکی از موضوعات بحث‌انگیز در کلام اسلامی شیعه موضوع «رجعت» و بازگشت دوبارۀ برخی مردگان به این دنیا در دوران ظهور حضرت‌ مهدی و پیش از قیامت است. نویسندۀ کتاب حاضر کوشیده است با بیان مفهوم‌ شناسی، پیشینه، ویژگی‌ها و حکمت‌های موضوع رجعت، دلایل عقلی و نقلی (قرآنی و حدیثی) اثبات اعتقاد به رجعت را تبیین کند. سپس به شبهات و پرسش‌های مطرح دربارۀ این موضوع پاسخ داده است.