سواد رسانه ای

ارتقای مهارت انتخاب آگاهانه و کاربری مسئولانه فضای مجازی که از آن با عنوان «سواد فضای مجازی» نام می‌بریم، از مأموریت‌های مهم معلمان در عصر دیجیتال است.
دانشنامه سواد فضای مجازی در تلاش است تا مهم‌ترین موضوعات مربوط به فضای مجازی را با زبانی ساده اما دقیق برای معلمان و مربیان سواد رسانه‌ای تبیین کند.
در جلد اول این دانشنامه به سرفصل‌های لایه زیرساخت فضای مجازی مثل تاریخچه اینترنت، وب، فناوری‌های نوپدید مجازی، صنعت فاوا، تنظیم‌گری فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات پرداخته شده است.

پیام‌های بازرگانی تلویزیون سرگرم‌کننده بودند و برادرخرسی و خواهرخرسی همیشه دلشان می‌خواست همه‌ی اسباب‌بازی‌ها و آب‌نبات‌هایی که تلویزیون تبلیغ می‌کرد را بخرند چون همه‌ی آن‌ها خیلی معرکه بودند! مامان‌خرسی باید راهی پیدا کند تا به بچه‌ها یاد بدهد که هر چیزی را که می‌بینند باور نکنند… آن هم قبل از این‌که کوه اسباب‌بازی‌های به‌دردنخور خانه را پر کند.

این کتاب قصد دارد پایه و اساس سوادآموزی در دوره دبستان را برای معلمان و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و رشته علوم تربیتی بازگو کند. در این اثر جزئیاتی که باید رعایت شود تا فرایند آموزش و باسوادکردن دانش‌آموزان به خوبی صورت بگیرد در چند فصل عنوان شده‌اند؛ نام برخی از این فصل‌ها عبارت‌اند از: مهارت نوشتن در دوره ابتدایی؛ آموزش نوشتن؛ سنجش نوشتن؛ مروری بر سواد رسانه‌ای در دوره ابتدایی؛ نمونه درس‌ها.

این کتاب در تلاش است تا والدین را برای محافظت‌کردن از کودکان و نوجوانان خود در برابر آسیب‌های فضای مجازی راهنمایی کند. نویسنده با بالابردن سواد رسانه‌ای و آگاهی والدین از فضای مجازی، سبک تربیتی متناسب با شرایط امروز براساس نظریات اندیشمندان گوناگون همچون راتر، زیگلمن و بامریند را بازگو می‌کند.
در بخش‌های میانی کتاب، آسیب‌های فضای مجازی مثل: روانی، بین‌فردی، جسمانی، عملکردی و تربیتی را عنوان کرده است. در ادامه برای هرکدام از آسیب‌ها راه‌های کنترل این آسیب‌ها همچون کنترل زمان، آگاه‌سازی و... را نام برده است.

دارد برف می‌آید و پیشی تا حالا برف ندیده است، بنابراین می‌رود تا اطلاعاتی راجع به برف پیدا کند. برف سرد، آبکی و لیز و نرم است. ولی وقتی از فضای مجازی وارد فضای واقعی می‌شود...

پیشی می‌خواهد تمام روز بازی رایانه‌ای کند. ولی اواجازه ندارد این کار را انجام دهد و باید علاوه بر بازی، نقاشی بکشد و کتاب بخواند. آیا پیشی می‌تواند این کارهای سخت را انجام بدهد و برگردد بازی رایانه‌ای‌اش را انجامب دهد؟ ...

این کتاب در 5 فصل تنظیم شده است. در فصل یک پازل و نظام جامع از تربیت رسانه‌‌ای در ذهن خواننده شکل می‌گیرد. فصل دوم به تأثیرات رسانه‌هایی مانند تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های رایانه‌‌ای روی فرزندان ما می‌پردازد. فصل سوم اصول و آداب یک رژیم صحیح مصرف رسانه‌‌ای را بیان می‌شود. در فصل چهارم قرار است بچه‌ها به یک سپر دفاعی از جنس تفکر انتقادی مجهز شوند و به جای ماهی، ماهی‌گیری یاد بگیرند. فصل پنجم راهکارهای جایگزین رسانه‌ها را برمی‌شمارد.

دنیای امروز، دنیای رسانه است و کودکان ما ناگزیر در شبانه‌روز ساعات زیادی با رسانه‌ها سروکار دارند. رسانه یکی از عواملی است که در تربیت نقش مؤثری دارد. این کتاب به تأثیر رسانه‌ها بر تربیت فرزندان می‌پردازد و سعی دارد نشان دهد که چگونه در جهان امروز رسانه هم کودکان را تربیت می‌کند.

این کتاب از شش فصل تشکیل شده است. فصل اول، گزارش‌هایی پیرامون مفاهیم سیاسی و فرهنگی، اهداف، سؤال تحقیق و خلاصه‌ای از اصول روش‌شناسی را شرح می‌دهد. فصل دوم، علاوه بر تعریف سواد رسانه‌ای، چارچوب‌های مختلف آن را مورد بررسی قرار داده و روی توانایی‌های گوناگون سواد رسانه‌ای، بحث می‌کند. فصل سوم، به‌شرح چالش‌هایی می‌پردازد که آموزش‌وپرورش در مواجه با اطلاعات و اخبار جعلی دارد. این فصل رویکردهای مختلفی برای مقابله با چنین مشکلاتی در سطح مدارس، ارائه می‌دهد. فصل چهارم، علاوه بر بررسی میزان سواد رسانه‌ای در برنامه‌های درسی مدارس در سراسر اروپا، شیوه‌های مؤثر آموزش و یادگیری سواد رسانه‌ای را در مقاطع ابتدایی و متوسطه، توضیح می‌دهد. فصل پنجم، اصولی را آموزش می‌دهد که منجر به تدریس موفقیت‌آمیز سواد رسانه‌ای در سطح مدرسه می‌شود و فصل ششم، نتایج اصلی و سیاست‌گذاری‌های آموزش‌وپرورش اتحادیه اروپا و کشورهای عضو را ارائه می‌دهد.