جسمی حرکتی

این کتاب در تلاش است به کودکان، معلمان و والدین کمک کند تا مشکلات حرکتی و تأخیر تحول حرکتی در رشد را از همان سنین کودکی حل کنند. چگونگی به‌وجود آمدن، چیستی این مشکلات و راهکارهایی برای حل این آن‌ها در هفت فصل توضیح داده شده است که نام برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: ارتقاء مهارت‌های حرکتی پایه؛ آموزش استقلال در مهارت‌های حرکتی زندگی روزانه؛ مشکلات مربوط به مهارت‌های کلاس درس.

مشکلات رفتاری کودکان با «نشانگان داون»، ممکن است به‌سرعت در آن‌ها تثبیت شود، بدین معنا که مشکلات کوتاه‌مدت، اغلب تبدیل به عادت‌های بدی می‌شوند که تغییرشان دشوار است. این کتاب نگاهی به‌نحوه عملکرد مغز افراد با نشانگان داون دارد و این موضوع را بررسی می‌کند که تفاوت‌های عملکرد مغزی این افراد، چه تأثیری بر رفتار آن‌ها دارد. همچنین با هدف غلبه بر این مشکلات، رویکرد رفتاری مثبتی معرفی می‌شود که ویژه این افراد طراحی شده است.

کتاب یک مرجع توانبخشی و مداخله‌ای زودهنگام مبتنی بر گزارشی تخصصی از دستورالعمل استاندارد درمان بالینی است که توسط گروهی مستقل و چند رشته‌ای (متشکل از پزشکان، درمانگران و والدین) گردآوری شده است. هدف این دستورالعمل‌ها، توصیه‌هایی مبتنی بر دقیق‌ترین شواهد علمی موجود به والدین، متخصصان و سایر افراد، به منظور ارزیابی وضعیت کودکان معلول جسمی و حرکتی و ارائه مداخله‌های درمانی برای آن‌هاست. اختلال‌های رشد حرکتی، فلج مغزی، اهمیت ارزیابی رشد و آموزش والدین، از جمله مطالب ارائه شده در کتاب است.

بسیاری از اختلالات رشدی، از جمله درخودماندگی یا اتیسم و نقص توجه، نشانه‌ها و مشکلاتی در زمینۀ هماهنگی جسمانی دارند. این کتاب رهنمودهایی عملی برای والدین، معلمان و درمانگران ارائه می‌دهد. اختلالات رشدی خاص دوران کودکی شامل بیش‌فعالی با کمبود توجه، اختلال طرح‌ریزی حرکتی، یا اختلال هماهنگی رشدی، ناتوانی‌های خاص یادگیری، درخودماندگی و اختلال نافذ رشد و نیز پیشنهادهایی برای کودکان دارای مشکلات بارزتر اثرگذار بر رشد و کنترل حرکتی مانند فلج مغزی یا عقب ماندگی ذهنی از موضوعات این کتاب هستند.

اوایل کودکی دوره‌ای حساس است که کودکان در آن به رشد جسمی، شناختی و هیجانی می‌رسند. مداخلۀ آگاهانه در این دوره، به پیشرفت رشدی کودک کمک می‌کند. کتاب حاضر در ابتدا مسیر و شاخصه‌های رشد را در کودک عادی بررسی می‌کند. سپس به رشد کودکان مبتلا به اتیسم، فلج مغزی و اختلال رفتاری می‌پردازد. تغذیه برای رشد بهینه و مراقبت به منظور رشد متناسب کودکی نیز در بخش‌های پایانی کتاب مطرح شده‌اند.

کتاب حاضر در وهلۀ اول چهار دستورالعمل برای ارزیابی بالینی کودکانی ارائه می‌کند که به اختلال سلوک یا مقابله‌ای مبتلایند. در بخش بعدی، روش‌های گام به گام پیشبرد برنامۀ تجربی مؤثر برای آموزش والدین در مدیریت رفتار نافرمانی کودک و سپس مجموعه‌ای دست‌برگ برای استفادۀ والدین در طول برنامه‌ریزی آموزشی آمده‌اند. کتاب برای افرادی مناسب است که تجربه‌هایی در این باره دارند و برای خدمت رسانی آموز ش دیده‌اند. در واقع، راهنمایی بالینی برای اجرای مناسب روش‌های مدیریتی رفتار کودکان است.

بعضی کودکان از نظر هوشی، جسمی، روانی و اجتماعی با هم‌سالان خود تفاوت دارند و به آموزش‌های ویژه نیازمندند. این کودکان استثنایی باید شناخته شوند تا از آسیب‌ رسیدن بیشتر به آن‌ها جلوگیری شود. کتاب حاضر به طور خاص و با توضیحات مفصل به این موارد می‌پردازد: کم‌توانی ذهنی، تیزهوشی و خلاقیت، اختلال طیف اتیسم، نقص توجه و بیش‌فعالی، اختلالات یادگیری خاص، کم‌بینایی و نابینایی، کم‌شنوایی و ناشنوایی، مشکلات تکلمی، و معلولیت جسمی حرکتی.

درصد چشمگیری از کودکان دچار نقص‌های جسمی و ذهنی هستند. این کتاب دربارۀ افراد کم‌توان جسمی سخن می‌گوید. معلولیت و واژه‌های مرتبط با آن، حقوق این افراد،
اصول کار با آن‌ها، و اهمیت مشاورۀ توانبخشی و نقش آن در حل مشکلات این‌گونه افراد، از جمله مطالب کتاب هستند.

مربیان و معلمان اولین کسانی هستند که با کودکان دچار اختلال نارسایی توجه-فزون‌کنشی مواجه می‌شوند. کتاب حاضر فراتر از توصیف مشکلات آشکار این کودکان و نوجوانان، به مشکلات این افراد در مدرسه می‌پردازد و چرایی آن‌ها را بررسی می‌کند تا مربی آگاهانه روش مداخلۀ خاص خود را بیابد. دربارۀ محورهای اصلی آموزشی، توان‌بخشی، و روان‌شناختی دانش‌آموزان مبتلا بحث شده و فهرستی از آنچه مربی می‌تواندبرای شناخت بهتر و کمک انجام دهد، در اختیار او قرار گرفته‌است.

انسان برای انجام همه فعالیت‌هایش نیاز به حرکت با هماهنگی مناسب دارد و بدون هماهنگی لازم در حرکات، از انجام برخی از فعالیت‌هایش باز می‎ماند. تقویت ناحیه «پره فرونتال» باعث تقویت مهارت‌های تحصیلی ـ هوشی، مهارت‌های حرکتی و مهارت‌های گفتاری و زبان می‌شود. یکی از راه‌های تقویت و راه‌اندازی این ناحیه، انجام تمرینات هماهنگی حرکتی است. با مطالعه این کتاب و به کارگیری تمرینات مفید آن، علاوه‌بر شکوفایی استعدادها و ایجاد استقلال و موفقیت کودک، می‎توان نسبت به بهبود بسیاری از اختلالات ذهنی ـ جسمی گام برداشت.