جسمی حرکتی

یکی از عوامل تأثیرگذار در فرایند حل مسئله و رفع مشکلات یادگیری ریاضی، درک روابط منطقی بین اعداد و اشیاست. کتاب حاضر با رویکرد درمانی برای حل مشکلات ویژۀ یادگیری طراحی شده‌است. تمرین‌های کتاب برای تقویت مهارت‌های پیش‌نیاز یادگیری و از ساده به مشکل تدوین‌شده‌اند. تمرین‌ها متنوع‌اند، به‌طور هدفمند تکرار شده‌اند و مفاهیمی مثل تناظر یک‌به‌یک، طبقه‌بندی، تفاوت و تشابه، ردیف‌بندی، مفهوم عدد و شناسایی آن، و چهارعمل اصلی را پوشش می‌دهند.

کودکانی که دچار ضعف در هماهنگی بدنی هستند، اما در ظاهر رشد طبیعی دارند، نیازمند شناسایی و تقویت هستند. کتاب حاضر شامل پیشنهادهایی کاربردی است و برای والدین، معلمان و درمانگران کودکانی که دچار تأخیر رشد در حوزۀ رشد مهارت‌های حرکتی هستند و این افراد به آ‌ن‌ها خدمات مراقبتی یا آموزشی می‌دهند مفید است. آگاهی از ماهیت مهارت‌های حرکتی، یعنی رشد و تکامل آن‌ها، دریافت کمک‌های تخصصی و اصول کلی مداخله، و نیز راهبردهای درمانی کاربردی و فعالیت‌های مؤثر در خانه و مدرسه از جمله عنوان‌های کتاب هستند.

توانمندی در کنار آمدن با انواع هیجان‌ برای همۀ افراد لازم است. به هنگام ناسازگاری بین فردی و درون فردی، به‌کارگیری روش درمانی کارامدی هیجان روشی مؤثر محسوب می‌شود. کتاب حاضر در 10 فصل موضوعات زیر را دربرگرفته‌است: کارامدی هیجان، آگاهی هیجانی، پذیرش ذهن آگاهانه، موج‌سواری هیجان، رفتارهای ارزش‌مدارانه، تن‌آرامی و خودآرام سازی، تفکرات سازگارانه و پذیرش افراطی، توجه برگردانی و توقف، و کنار هم قراردادن مهارت‌ها.

متخصصان به بسیاری از مشکلات افراد کم‌توان جسمی کمتر توجه می‌کنند. نویسندۀ کتاب حاضر که دچار فلج مغزی بوده، پیامش را در این کتاب برای امثال خود انتشار داده است. البته تمرکز اصلی او روی کودکان و بزرگ‌سالانی است که ضریب هوشی متوسط و بالاتر دارند و نیز به کم‌توانی‌های دیگر از جمله کم‌توانی ذهنی و آسیب‌های شنوایی و بینایی نمی‌پردازد. کتاب با برشمردن «چالش‌های پیش‌روی فرد کم‌توان، والدین و متخصصان توان‌بخشی» آغاز می‌شود. سپس با ارائۀ راه‌هایی نشان می‌دهد که زندگی فرد کم‌توان نیز می‌تواند آسان شود و او می‌تواند به نیروی کار تبدیل شود.

درصدی از افراد هر جامعه‌ای کودکان با نیازهای ویژه هستند که مسئلۀ اصلی آ‌ن‌ها در جامعه، نه کمبود امکانات و تسهیلات، بلکه نگاه و نگرش منفی و ترحم‌آمیز دیگر افراد جامعه است. این کتاب به طور مفصل و دقیق افراد با نیازهای ویژه را در یازده گروه معرفی می‌کند؛ از جمله: کم‌توانی ذهنی، تیزهوشی، ناتوانی‌های یادگیری، نارسایی توجه-فزون‌کنشی و اختلال‌های هیجانی رفتاری. محورهای اصلی آموزشی، توان‌بخشی، روان‌شناختی و پزشکی هر گروه، بررسی آخرین دستاوردهای پژوهشی و منابع موجود دنیا بحث می‌شود.

نحوۀ تربیت فرزندان همواره از دغدغه‌های والدین بوده‌است. این کتاب در چهار بخش والدین را راهنمایی می‌کند با کودکان خود چگونه رفتار کنند. ویژگی‌های خانواده‌های امروز ایران از جمله بچه‌های دردانه، مادران حساس و پدران گرفتار در بخش اول بررسی می‌شوند. ویژگی‌های مدرسه‌های ایران مثل معضل نمره، معلم کم‌حوصله و مدیر کارپرداز در بخش دوم مطرح شده‌اند. پیامدهای مسائل خانه و مدرسه مثل بدغذایی و بدخوابی، کم‌رویی، و پرخاشگری در فصل سوم آمده‌اند و در نهایت، مهارت‌های زندگی (از جمله: خودآگاهی، همدلی، روابط بین فردی، ارتباط مؤثر و نه‌گفتن) در فصل آخر بررسی شده‌اند.

عملکرد خوب در زمینۀ هوش هیجانی می‌تواند موفقیت و پیشرفت را در پی داشته باشد. در فصل‌های اول و دوم این کتاب مفهوم هوش هیجانی و برخی نظریه‌های علمی معرفی‌شده‌اند. مطالب کاربردی پرورش هوش هیجانی و اصول فرزندپروری بر اساس هوش هیجانی برای والدین و مربیان نیز در فصل‌های سوم و چهارم آمده‌اند.

کسانی که با افراد دچار مشکلات شدید ارتباطی کار می‌کنند و حتی مراقبان، گاهی نمی‌دانند چگونه ارتباط ثمربخشی با این افراد برقرار کنند. کتاب حاضر می‌کوشد به همۀ کسانی که با این افراد سر و کار دارند کمک کند. در این کتاب، چارچوبی برای درک علت انجام یک فعالیت مطرح می‌شود و نیز ایده‌های متفاوتی که می‌توان آن‌ها را عملی کرد. ابزارهایی سنجشی نیز معرفی شده اند که کار با آن‌ها آسان و امکان‌پذیر است. در بخش اول کتاب نظریه‌هایی از فعالیت‌های متمرکز بر حواس و برنامه‌های اجرای آن‌ها آمده‌است. ایده‌هایی برای فعالیت‌هایی مثل تهیۀ نوشیدنی‌ها، خوردنی‌ها، مراقبت شخصی و خانه‌داری، و کارهای هنری دست‌ساز نیز از جمله مباحث کتاب هستند.

حواس پنجگانه اولین ابزار ارتباطی کودکان با محیط است و کودکان به واسطۀ آ ن‌ها به یادگیری می پردازند. کتاب حاضر اولین جلد از مجموعۀ چندجلدی «بازی‌های آموزشی»، شامل بازی‌های پرورندۀ حواس پنجگانه و مخصوص کلاس درس می‌شود که افزایش توانمندی کودکان 8 تا 12 ساله را در کسب اطلاعات از مجرای حواس درپی دارند و در نتیجه آن‌ها را در یادگیری و کسب اطلاعات کمک می‌کنند. در ابتدای هر بازی توضیحی کلی آمده و سپس هدف بیان شده است. گروه سنی بازی مشخص و گروهی یا انفرادی بودن آن و تعداد بازیکنان نیز گفته شده است. وسایل مورد نیاز و روش بازی نیز ذکر شده‌اند.

تشخیص، آموزش و توان‌بخشی افراد استثنایی به آموزش‌ها و مهارت‌هایی نیاز دارد. نویسندۀ کتاب حاضر کوشیده است اطلاعات اساسی مورد نیاز را برای کمک به اهل فن در مسائل توانبخشی استثنایی در این کتاب گردآورد. رویکرد این کتاب درمان به شیوۀ شخص محور است که مهم‌ترین حیطة‌های مورد توجه آن عبارت‌اند از: مدیریت خود، مهارت‌های اجتماعی، شرکت در جامعه و امنیت. نویسنده دیدگاه‌ها و روش‌های مختلف را در هم آمیخته و در 14 فصل به موضوع پرداخته است. «انواع اختلال‌های ارتباطی، ناتوانی یادگیری، عقب ماندگی ذهنی، اختلال‌های رفتاری هیجانی، آسیب‌های شنوایی، بینایی و جسمی، اختلال‌های طیف اتیسم و ناتوانی‌های شدید چندگانه» از دیگر موضوعات این کتاب هستند.