تاریخ ادبیات

این کتاب تاریخ دوره غزنویان را با زبانی طنز و مناسب سن نوجوانان بازگو می‌کند. مهم‌ترین شاه عصر غزنویان سلطان محمود غزنوی بوده و نویسنده نیز بخشی از کتاب را به ماجرای چگونگی پادشاه محمود، لشکرکشی‌های او به کشورهای دیگر، مرگ و روی کارآمدن پسرش، مسعود غزنوی، اختصاص داده است.
در این کتاب به شاعران و دانشمندان عصر غزنوی مثل فرخی، عنصری، ابوریحان بیرونی و... نیز اشاراتی شده است.

این کتاب یکی از جلدهای مجموعه شاهنامه‌خوانی می‌باشد که با زبان، تخیل و نگاهی تازه به سراغ شاهنامه فردوسی رفته است. این جلد از مجموعه با عنوان «فریدون و پسرانش» دربردارنده یکی از مهم‌ترین قصه‌های اساطیری شاهنامه است که به زبان ساده و امروزی و مناسب برای نوجوانان بازنویسی شده است.
ماجرا از این قرار است که شاه فریدون، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شاه‌شاهنامه، سه پسر به نام‌های سلم، تور و ایرج داشت. زمانی‌که فرزندانش به جوانی رسیدند، فریدون تصمیم گرفت برای آن‌ها همسری مناسب پیدا کند و سرزمین بزرگ خود را بین پسرانش تقسیم کند. او پسرانش را به آزمونی فرستاد تا با توجه به نتیجه آزمون، هرکس سهم و سرزمینی بگیرد، اما این کار از آن‌چه فکر می‌کرد بسیار دشوارتر بود و حوادثی عجیب و تلخ را رقم زد که در داستان پیش‌رو، شاهد آن‌ها خواهید بود..

این کتاب با یک جمله مهم شروع می‌شود:«نیما، مردی که تاریخ شعر فارسی را عوض کرد.» به احتمال زیاد، شما نیز نام نیمایوشیج را شنیده‌اید و با کار مهم شاعرانه و تاریخی که در ادبیات فارسی انجام داد آشنا هستید. نیما شعر نو یا شعر نیمایی را به ادبیات فارسی افزود. کتاب حاضر نیز درباره همین شاعر تأثیرگذار و بلندآوازه زبان فارسی است. این کتاب با توضیحاتی درباره محل تولد، نامه‌های نیما و نظریه‌های او درباره شعر کهن و نو آغاز شده است. در ادامه تعدادی از شعرهای نیما یوشیج همراه با معنای برخی از واژگان دشوار آن‌ها ارائه شده‌اند.

کتاب حاضر درباره مولاناست. در ابتدای کتاب زندگی‌نامه مولانا، افکار، اعتقادات و مکتب او را بازگو کرده است. مولانا عارف و فیلسوفی بود که شعرهای عرفانی می‌سرود و این کتاب نیز بخشی از شعرهای او را با تفسیر و معنای بیت‌ها ارائه کرده است. در صفحه‌های شعر، معنای کلمات دشوار پانوشت شده‌اند.
این اثر به مخاطب کمک می‌کند تا علاوه بر آشناشدن با مولانا، درباره عرفان و کلیات غزلیات نیز اطلاعاتی را به دست آورد.

در این کتاب بخشی از شعرهای تعلیمی زبان فارسی بر اساس تطور دوره‌های تاریخی آمده‌اند؛ یعنی در ابتدا حنظله بادغیسی و ابوسلیک گرگانی به عنوان نخستین شعرای پارسی‌گو و در آخر پروین اعتصامی و فریدون مشیری و... معرفی شده‌اند.
نویسنده کوشیده است تا از شعرای کمتر شناخته شده نیز اشعاری را بیاورد و گزیده‌ای از زندگی و حوادث دوره حیات شاعران نیز ارائه دهد.

کتاب حاضر در زمینه تاریخ ادبیات عرب در سه فصل، به بررسی فایده تاریخ ادبیات، پیدایش لغت عرب، خصائص شعر جاهلی، شعر در دوره‌های مختلف، بررسی علم نحو، تقسیمات سبک‌های نویسندگی و نثر دوره فترت و نثر دوره جدید اشاره دارد. این اثر همچنین در تبیین شعر عرب می‌گوید: شعر قدیم عرب اسیر تقلید و صنایع بدیعی بود، هرچند منعکس کننده زندگی اعراب نیز می‌شد. در حوزه رمان و نمایشنامه، اشاره می‌کند که این انواع، معمول عرب نبوده است لیکن در نهضت جدید ادبای لبنان به تقلید از نویسندگان اروپا، به نوشتن رمان پرداختند. دلیل این امر آمیزش بیشتر لبنانی‌ها با غرب بود.

این کتاب دو فصل دارد و ادبیات کودک را بررسی می‌کند. ازجمله مطالبِ فصل اول، عمده‌ترین شگردهای آفرینش ادبیت در ادبیات کودک است که خود شامل سه بخشِ آهنگین کردن کلام، تصویری کردن آن و آشنایی‌زادیی است. در فصل دوم، نویسنده اهمیت شعر برای کودکان و سیر تاریخی آن و همچنین شاخص‌ترین گونه‌های شعر کودک را بررسی می‌کند و بعد به سراغ آهنگ کلام می‌رود. سپس... .

ازآن‌جا که رویکردهای تطبیقی به ادبیات کودک تا امروز در انزوا رخ داده‎اند و این حوزه، مجموعه منسجمی از دانش و اطلاعات را ندارد، کتاب حاضر نخستین تلاش در راه بنای زیرساخت‌های این قلمرو است. این کتاب شش فصل دارد؛ فصل اول تا سوم، تلاشی برای توصیف و طبقه‌بندی ادبیات کودک از نظر تاریخی و قلمروهای عملکرد آن است و فصل چهارم تا ششم، پژوهشی دقیق از ترجمه و دریافت این موضوع را در اختیار می‏‌گذارد. این کتاب نگاهی تحلیلی و انتقادی در حوزه‌ ادبیات کودک دارد و باعث می‌شود خوانندگان نگاه عمیق‌تر و علمی‌تری به این حوزه داشته باشند.

کتاب حاضر شامل خلاصۀ تمام مباحث حفظی کتاب‌‌های درسی علوم و فنون ادبی است. بخش‌های آن عبارت‌اند از: تاریخ ادبیات؛ سبک‌شناسی شامل جدول‌های هدفمند تحلیل متون؛ زیبایی‌شناسی شعر و آرایه‌های ادبی در قالب عبارت‌های کوتاه؛ موسیقی شعر با طرح دو موضوع قافیه و عروض. فهرست آثار علوم و فنون ادبی 1 و2 و3، و فهرست واژگان و کنایات نیز در انتهای کتاب آمده‌اند.

کتاب فرائدالادب اثر میرزا عبدالعظیم قریب گرگانی است که برای تدریس در مدرسه‌های نوین آغاز قرن چهاردهم هجری تدوین شد. در این مجموعۀ پنج دوره‌ای، شعرهای زیبا، حکایت‌های شیرین، و مطالب تاریخی و ادبی مفیدی از متن‌های کهن و برجستۀ معاصر گردآمده‌اند. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی که نخستین کتاب‌های کودک و نوجوان چاپ‌شده در ایران را در بر می‌گیرند، به زندگی پربار و آثار ارزشمند عبدالعظیم قریب نگاهی می‌اندازد و سپس با آوردن متن اصلی کتاب «فرائدالادب»، جایگاه آن را در آموزش زبان فارسی بررسی می‌کند. همچنین، منابعی که در تدوین دورۀ سوم کتاب به کار رفته‌اند، معرفی می‌شوند.