شعر فارسی

مطالعه چندباره اشعار «سلمان هراتی»، به‌وضوح پرده از این حقیقت برمی‌دارد که او در ساحت معرفت‌شناسی، با شکایت از عقل و لنگ‌دانستن کمیت آن، معتقد به معرفت قلبی و روحانی بود و این‌ نوع معرفت را از دیگر انواع معرفت برتر می‌داند و خطابات بسیار او با «دل» در دیوان اشعارش، حاکی از آن است که وی بر این امر دست یافته بود که بدون معرفت قلبی، دست آدمی از رسیدن به دامان حقیقت کوتاه است. این کتاب، نگاهی به اشعار سلمان هراتی از منظر عرفان است. نوشتاری که بر آن شده است تا درونی‌ترین لایه‌های ذهن و فکر سلمان را براساس گزاره‌های به‌ اثبات‌رسیده در سنت عرفانی واکاوی کرده و اشتراکات لفظی و مفهومی را بازنمایی کند.

«اسکندرنامه» یکی از آثار نظامی‌گنجوی، شاعر مشهور ادبیات کلاسیک فارسی است که زندگینامه خیالی «اسکندر کبیر، سردار مقدومی» را شامل می‌شود. بخش دوم اسکندرنامه، «اقبالنامه» یا «خردنامه» نام دارد که بحث‌های فلسفی و حکمت‌های اسکندر را با هفت ‌فیلسوف بزرگ دربرمی‌گیرد. این‌ بحث‌ها و درواقع قصه‌ها در قالب افسانه سروده شده‌اند. نویسنده در کتاب پیش‌ِرو، اقبالنامه‌ی نظامی‌گنجوی را برای نوجوانان ساده‌نویسی کرده است.

این کتاب مصور، با تصویرهای رنگی و کاملاً مرتبط با موضوع هر صفحه، توجه مخاطب را جلب می‌کند. در این کتاب ماجرای پسری دنبال می‌شود که کلمات را دوست دارد. او کلماتی را که می‌شنود، می‌بیند و جمع می‌کند؛ بعضی کلمات دوبخشی هستند و بعضی بیشتر. ویژگی کتاب حاضر آموزش غیر‌مستقیم کلمات و بیان اهمیت آنها در زندگی است.

این کتاب حاوی دوازده شعر برای کودکان است. بعضی از اشعار از حیوانات سخن می‌گوید؛ از کلاغی که سرما خورده، از کفشدوزکی که روی گل‌ها می‌نشیند، از گربه گرسنه‌ای که به دنبال غذا از سطل آشغال سر درمی‌آورد و... . شعرهای دیگر از شب‌چله می‌گوید و هندوانه خوشرنگ و شیرین، از اتو که لباس‌ها را صاف و مرتب می‌کند، از ابر مهربانی که با اشک‌هایش، به باغچه آب می‌دهد و از ساعتی که خوابش برده است. «لالایی کبوتر» و «لالایی مورچه» دو شعر دیگر این کتاب است.

کتاب پیش رو درباره عبدالرحمن جامی، شعر و آثار اوست. او در نگارش بهارستان به گلستان سعدی نظر داشته است و البته انشایی ساده‌تر از شاعر شیراز دارد. بهارستان جامی در هشت روضه با موضوعات و حکایات گوناگون نگاشته شده است. در اثر حاضر 63حکایت دیده می‌شود. سخت‌ترین روز، اشتباه اسکندر، آفتابه دزد، وزارت یا تجارت، توبه، کودک زرنگ و... از جمله عنوان‌ حکایت‌های موجود است. آن‌چه در اینجا دیده می‌شود استفاده از نثر ساده امروزی در بازنویسی و بازآفرینی مطالب برای فهم همگانی و سریع خواننده، به ویژه مخاطب نوجوان است. شخصیت‌های حاضر در این حکایت‌ها معمولا از پادشاهان، غلامان، درویشان، تاجران، خلفا گرفته تا حیواناتی مانند موش، سگ گله، شتر و کبوتر است. آن چنان که در گلستان نیز هست، در بهارستان هم در کنار هر متن منثور، ابیاتی در تایید یا تکمیل اثر نوشته شده است.

کتاب پیش رو در 3 بخش به زندگی، نمونه آثار و دیدگاه دیگران به حیات و شعر شاعر معاصر، قیصر امین‌پور نگاهی دارد. افرادی که او را می‌شناختند بر این باورند که وی شاعری مردمی و یک معلم بود. او در آثارش به خوبی از شعر و ادبیات برای رساندن پیام خود استفاده کرد. او در شعر خود می‌زیست و از قالب‌های غزل، چهارپاره، دوبیتی و نیمایی در سرودن شعر بهره می‌برد. برای جنگ، زندگی و نوجوانان شعر سروده است. از مجموعه آثار او هستند:"تنفس در کوچه آفتاب"، "طوفان در پرانتز"، "آینه‌های ناگهان"، "شعر و کودکی" و چند عنوان دیگر. کتاب هم‌چنین در بخشی دیگر به جریان ساز بودن امین‌پور در هنر شعر معاصر اشاره‌هایی دارد.سیدضیا شفیعی، افشین علا، علی معلم‌دامغانی، ساعد باقری و تنی چند از شاعران در این اثر درباره قیصر نظرات خود را بیان کرده‌اند.

این کتاب شامل دوازده قطعه‌ شعر است که برای کودکان سروده شده است. در شعری از مادربزرگ‌هایی می‌گوید که شیرینی و گرمای خانه هستند و در شعر دیگری از جوجه‌ای که در جعبه کفشی خانه دارد. در شعری از کار خدا می‌گوید که چطور بر دامن ساحل ماسه پاشیده و به دریا رنگ داده و در شعری در این فکر است که پشت دریاها کجاست؛ شاید سرزمین غول‌ها، شاید هم باغی پُر از گل.

چهارده شعر کتاب حاضر برای کودکان سروده شده است که از موضوعات مختلفی سخن می‌گوید. از پرنده‌های مهاجر تا آب‌های شور دریا. ازخنده‌های زیرمیزی در کلاس درس تا ترش و شیرین بودن آلبوهای درخت حیاط. از خلقت چشم‌های رنگی تا مسیر پُربرف مدرسه. شعر «پسته‌های بانمک» از پسته‌های شور و خندان روی میز می‌گوید که کودک نمی‌تواند از آن چشم بپوشاند.

اشعار این کتاب در قالب نیمایی سروده شده است. شاعر نوجوانی درونش را زنده نگاه داشته و اشعارش را متناسب با زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی سروده است. از این کتاب می‌توان برای آموزش کارگاهی شعر، ویژه هنرجویان شاعر نیز استفاده کرد. در اولین شعر این مجموعه، به نام «تو را دوست دارم»، آمده است: «تو را دوست دارم تو را که خداوند دریا و کوهی و سازنده آسمانی چنین باشکوهی... .»

کتاب حاضر مجموعه اشعاری است که برای جوانان دبیرستانی انتخاب شده است. شاعر از بیان هنری، برای پرورش تماشای شاعرانه و اندیشمندانه مخاطب بهره گرفته است. شاعر در شعر «سطرهای خیسِ چشمِ مادرم»، از نگاه‌های ساده‌ای می‌گوید که مانند یک کتاب، خواندنی است و در شعر «جدایی» از خون گریه کردن انارها. در شعر... .