نقد

کتاب حاضردر دو بخش ارائه شده است: بخش اول حاوی فیلم‌نوشت فیلم سینمایی «سؤتفاهم»، اثر احمدرضا معتمدی است که به‌مقوله ماهیت رسانه در عصر جدید می‌پردازد و سردرگمی انسان معاصر در فضای مجازی را تصویر می‌کند. بخش دوم حاوی گفت‌وگو با کارگردان فیلم و نشست‌های نقد و بررسی فیلم، سخنرانی‌ها و نوشتارهای انتقادی درباره فیلم از ناحیه چند دسته از اندیشمندان و متفکران و اساتید دانشگاه است.

این کتاب در دوازده سرفصل جداگانه، دیدگاه‌ و نظر رهبر انقلاب را درباره شعر و شاعری توضیح می‌دهد. «کلیاتی درباره شعر و شاعری»، «بایدهای شعر خوب»، «اهمیت شعر و کار ادبی تاثیرگذار»، «ارزیابی وضعیت شعر، از گذشته تا امروز» و «ارزیابی وضعیت شعر انقلاب»، ازجمله سرفصل‌های اصلی این کتاب است. نویسنده در بخش پایانی، منظومه فکری مقام رهبری در موضوع شعر را تبیین و تحلیل و آن را با سایر نظریات و رویکردهای متداول مقایسه کرده است.
کتاب با دسته بندی و طبقه بندی درست توانسته است بیانات کاربردی مقام معظم رهبری را به شکلی مناسب و مطمئن در دسترس مخاطب قرار دهد.

مطالعه چندباره اشعار «سلمان هراتی»، به‌وضوح پرده از این حقیقت برمی‌دارد که او در ساحت معرفت‌شناسی، با شکایت از عقل و لنگ‌دانستن کمیت آن، معتقد به معرفت قلبی و روحانی بود و این‌ نوع معرفت را از دیگر انواع معرفت برتر می‌داند و خطابات بسیار او با «دل» در دیوان اشعارش، حاکی از آن است که وی بر این امر دست یافته بود که بدون معرفت قلبی، دست آدمی از رسیدن به دامان حقیقت کوتاه است. این کتاب، نگاهی به اشعار سلمان هراتی از منظر عرفان است. نوشتاری که بر آن شده است تا درونی‌ترین لایه‌های ذهن و فکر سلمان را براساس گزاره‌های به‌ اثبات‌رسیده در سنت عرفانی واکاوی کرده و اشتراکات لفظی و مفهومی را بازنمایی کند.

یکی از مهارت‌های بسیار مهم درباره شیوه تفکر «مهارت تفکر انتقادی» است. تفکر انتقادی یک برآیند هدفمند است که در طی آن فرد با استفاده از اطلاعات و شواهدی که وجود دارد به بررسی یک مشکل می‌پردازد تا به یک پاسخ منطقی دست یابد. نویسنده در این کتاب ضمن بررسی راه و روش مدارسی که مدعی‌اند خود را وقف آموزش تفکر انتقادی به کودکان کرده‌اند، اصول صحیح تفکر انتقادی و آموزش آن را برشمرده و راه و روش صحیح آموزش تفکر و حل مسئله به کودکان را بیان کرده است.

این کتاب درباره یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های ادبیات و سینمای جهان «شرلوک هولمز»، نوشته شده است. با مطالعه این کتاب با مضامین، زمینه‌ها، و شخصیت‌های اصلی داستان «شرلوک هولمز» آشنا می‌شوید، تأثیری که داستان‌های شرلوک بر ادبیات جنایی و داستان‌های مرموز پس از خود گذاشته است را درک می‌کنید، شخصیت شرلوک را از طریق طرفداران او و همچنین اقتباس‌های سینمایی و تلویزیونی می‌شناسید و پی به نبوغی می‌برید که در شخصیت خالق این ماجراها نهفته است.

این کتاب به مفهوم سیاست‌های امروزی ترامپ می‌نگرد تا چالش‌های فراروی انسان حاضر را بیان کند. روندهای کنونی سرمایه‌داری ترامپ، پایداری سیستم‌های حاکم در آمریکا و توسل اوبه رسانه‌های دروغین، خطرهای اجتماعی و فرهنگی پیش‌روی آمریکا، جنگ‌های نوین فرهنگی با عنوان‌های پست‌مدرن و انحرافی از جمله موضوعات کتاب هستند. راه‌های کاهش آشفتگی‌ها با مشارکت شهروندان مسئول در محیط کار و اجتماع نیز بررسی می‌شوند.

کتاب حاضر به زبانی ساده در دوازده فصل نوشته شده است. هدف نویسنده ایجاد پیوند بین نظریه‌های ادبی بزرگسال و شگردهای زیبایی شناختی داستان های کودک است. خلاف کتاب‌های نقد و نظریۀ ادبی که می‌‌ کوشند تا تمام نظریه های ادبی را معرفی کنند، در این کتاب صرفا بخش هایی از برخی نظریه ها که تناسب بیشتری برای تحلیل داستان های کودک دارند، به صورت غیرنظام مند با ذکر مثال توضیح داده شده است. منظور از «غیرنظام مند بودن» فصل ها این است که خواننده می تواند هر فصل را مستقل از فصول دیگر بخواند؛ یعنی از کتاب به عنوان «مرجعی توصیفی برای آشنایی با کاربردهای نظریه ها در ادبیات کودک» استفاده کند. فصل اول با عنوان «زیبایی ‌شناسی نویسنده» به مسائلی همچون تأثیر دانستن اطلاعات زندگی نامه‌ایِ نویسنده بر خوانش مخاطب می‌پردازد. فصل دوم «زیبایی ‌شناسی اثر» نام دارد و رویکردی نشانه‌شناسی به متن و مسائل بینامتنیت دارد. فصل سوم، «زیبایی‌شناسی گونۀ ادبی»، مرزهای مقوله‌بندی ادبیات کودکان را به چالش می‌کشد. «زیبایی‌شناسی محتوا»، «زیبایی‌شناسی ترکیب‌بندی»، «زیبایی‌شناسی شخصیت»، «زیبایی‌شناسی روایت»، «زیبایی‌شناسی زبان»، «زیبایی‌شناسی رسانه»و «زیبایی‌شناسی خواننده» عناوین فصل‌های دیگر کتاب است.

ازآن‌جا که رویکردهای تطبیقی به ادبیات کودک تا امروز در انزوا رخ داده‎اند و این حوزه، مجموعه منسجمی از دانش و اطلاعات را ندارد، کتاب حاضر نخستین تلاش در راه بنای زیرساخت‌های این قلمرو است. این کتاب شش فصل دارد؛ فصل اول تا سوم، تلاشی برای توصیف و طبقه‌بندی ادبیات کودک از نظر تاریخی و قلمروهای عملکرد آن است و فصل چهارم تا ششم، پژوهشی دقیق از ترجمه و دریافت این موضوع را در اختیار می‏‌گذارد. این کتاب نگاهی تحلیلی و انتقادی در حوزه‌ ادبیات کودک دارد و باعث می‌شود خوانندگان نگاه عمیق‌تر و علمی‌تری به این حوزه داشته باشند.

پداگوژی به معنی علمِ تعلیم و تربیت اطفال و دانش ِ آموزش و پرورش نوجوانان است که شامل تعلیم و تربیت اخلاقی، علمی و بدنی آنان می‌شود. این کتاب از مجموعه «نقد و نظریه ادبیات کودک»، گزارش جامعی درباره ویژگی‌های ادبیات کودک است که تحقیقات چنددهه را دربرمی‌گیرد. نویسنده با بررسی بافت اجتماعی، تربیتی و زیبایی‌شناسی ادبیات کودک نتیجه می‌گیرد که با وجودآنکه به نظر می‎رسد هنر و پداگوژی شباهتی به هم ندارند، میان آن‌ها جدایی نیست و ضرورتاً متضاد یکدیگر نیستند.

این کتاب در ذیل فلسفه داستان می‌گنجد که چیستی، مولفه‌ها و خصوصیات داستان را بررسی کرده و به جنبه‌های خاص داستان‌گوییِ هر داستان اشاره می‌کند. اهتمام نویسنده بر تأمل و تفکر خلاق و زاینده در این عرصه و به کارگیری مبانی فلسفه اسلامی در تبیین چیستی داستان است. نگارنده با سطح‌بندی روایت، اولین دفتر از این مجموعه را به داستانِ داستان اختصاص داده است. دفاتر دیگر این مجموعه، فلسفه ایده اولیه، پیرنگ، زاویه دید و ابزارهای نمایشی را بررسی می‌کند.