آسیب دیده شنوایی

نقاشی استعدادهای فردی را شکوفا می‌کند. کتاب حاضر در چهار فصل به تأثیر نقاشی بر رشد کودک می‌پردازد. در فصل اول با عنوان «شناخت نقاشی کودک» مخاطب با ویژگی‌های نقاشی کودک، انگیزۀ او برای نقاشی، مراحل رشد توانایی هنری کودک، انواع خط، و رنگ و احساس کودک اختصاص دارد. در فصل دوم با عنوان «نقاشی، شخصیت و رشد کودک» مواردی مثل تأثیر نقاشی بر زندگی عاطفی و ادراک کودک و نیز جنبه‌های بیانگرانۀ نقاشی آمده‌اند. در فصل سوم «نقاشی و شکوفایی خلاقیت»، از خلاقیت و هوش، مفهوم و سطوح خلاقیت، و نیز تأثیر نقاشی بر خلاقیت سخن به میان آمده ‌است. در فصل چهارم که«نقاشی درمانی» نام دارد، ارزیابی شخصیتی و روان‌سنجی با نقاشی، امید بخشی، ایجاد حس چیرگی و درمان انواع اختلال‌های روانی با نقاشی مطرح شده اند.

تاب‌آوری نوعی سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است. کتاب حاضر دربارۀ حوزه‌های تاب‌آوری و عوامل مرتبط با آن در سال‌های آغازین کودکی توضیح می‌دهد. در بخش اول این اثر احساس امنیت و کیفیت دلبستگی، روابط کودک با هم‌سالان، والدین و مراقبان، شایستگی‌های اجتماعی و هیجانی، به همراه چک‌لیست‌های سنجش امنیت، استعداد، هیجانات و شایستگی‌های اجتماعی کودکان بررسی می‌شوند. بخش دوم با عنوان «مداخلات» به ارائۀ روش‌های عملی تقویت تاب‌آوری و راهبردهای مداخله‌ای با ذکر موردپژوهی دو کودک سه و چهار ساله اختصاص یافته‌است.

بازی درمانی والدینی روشی است که والدین به درمانگرانی برای کودکان خود تبدیل شوند. کتاب حاضر که والدین و بازی‌درمانگران را هدف قرارداده‌است، در فصل اول ابتدا مبانی نظری و سابقۀ بازی درمانی، بازی درمانی کودک محور و و والدینی را توضیح می‌دهد. در فصل بعد، مدل 10 جلسه‌ای درمان مبتنی بر رابطۀ والد-فرزند، دوره‌های آموزشی مورد نیاز، اسباب‌بازی‌های منتخب و مهارت‌های لازم را شرح می‌دهد. فصل پایانی به برنامۀ 10 روزۀ چگونگی اجرای برنامۀ عملی بازی با کودک اختصاص دارد.

کم شنوایی مشکل دسترسی مغز به محرک های شنیداری را دشوار می کند و فرد را در کسب مهارت های گفتاری با مشکل روبه رو می‌کند. در کتاب حاضر، رویکردی معرفی می‌شود که بر مدل اکتساب گفتار متمرکزشده و دیدگاه های سنتی در زمینۀ آموزش گفتار را با دانش روز یکپارچه کرده است. در این کتاب، بر استفاده از شنوایی، فناوری‌های نوظهور و چگونگی کاربرد آن‌ها برای کودکان کم شنوا تأکید شده است. در ادامه نیز دربارۀ «آکوستیک و رشد گفتار، تجربۀ حاصل از کاربرد این کتاب، یادگیری غیر رسمی، آموزش رسمی زبان گفتاری و اصول زیربنایی کاربرد این کتاب توضیحاتی آمده است. دیگر مطالب کتاب عبارت اند از: مسیرهای حسی در تولید گفتار، سطوح اکتساب گفتار و خودکاری، کنترل تنفس و صوت، واکه ها، هم‌خوان ها، تمایز جایگاه تولید هم خوان‌ها و تمایز واک‌داری و بی واکی.

کودک کم‌شنوا در مسیر رشد از نظر ذهنی و جسمی تواناتر می‌شود. در پی این توانایی او می تواند با جهان اطراف ارتباط بیشتری برقرار کند. کتاب حاضر به والدین و مراقبان چنین کودکی کمک می‌کند عناصر موسیقایی موجود در زندگی روزمره را شناسایی کند تا بتواند کودک کم‌شنوا را یاری دهد از ویژگی‌های موسیقایی اشیای آشنای اطراف مثل زنگ تلفن، تق‌تق پاشنۀ کفش، صدای باد و به‌هم خوردن پنجره باخبر شود. نویسنده سازهای موسیقی کودک را معرفی می‌کند و مزایای کاربرد آن‌ها را در آموزش کودک کم‌شنوا توضیح می‌دهد. سپس با ارائۀ تمرین‌ها یی می‌کوشد کودک را برای توانمند شدن بیشتر یاری کند.

درس املا برای کودکان آسیب‌دیدۀ شنوایی از جمله درس‌های پراهمیتی است که آن‌ها غالباً، حتی در پایه‌های بالای تحصیلی، در آن با مشکل روبه‌رو هستند. ارائۀ متون خواندنی برای این دسته از کودکان، تنها راه بهبود گنجینۀ واژگان و بهتر شدن مهارت آن‌ها عنوان شده است. کتاب حاضر که در سه فصل تنظیم شده است، ابتدا در فصل اول، با بیان مفاهیم و تعریف‌ها، ویژگی‌های چنین کودکانی را برمی‌شمارد. سپس آسیب‌های شنوایی را طبقه‌بندی‌می‌کند. پس از سبب شناسی نیز انواع افت شنوایی را توضیح می‌دهد. هوش این کودکان، اختلالات زبان و مشکلات نوشتن نیز از موضوع‌های این فصل هستند. در فصل دوم، انواع روش‌های مناسب سازی کتاب برای چنین کودکانی تشریح می‌شود. اصول مهم کتاب‌خوانی برای آنان و برنامۀ تقویت خواندن و نوشتن، و ویژگی‌های کتاب‌های مناسب آنان ذکر می‌شود. فصل سوم کتاب به بحث و نتیجه‌گیری اختصاص دارد و راهکارهایی ارائه می‌شوند.

رفتارشناسی درمانی نوعی روان‌درمانی است که اثربخشی آن در درمان افسردگی و اضطراب ثابت شده‌است. نویسندۀ کتاب حاضر می‌کوشد ابزاری در اختیار مخاطب قراردهد تا به کمک آن بتواند بر ناراحتی‌های روانی غلبه کند. این کتاب شامل مجموعه‌ای تمرین است که در جلسات رفتاردرمانی شناختی به بیماران داده می‌شوند. نویسنده به منظور سهولت بخشی در انجام تمرینات ، از بذله‌گویی و شوخی نیز سود جسته است. در ضمن، ضرورتی برای خواندن همۀ بخش‌های کتاب یا ترتیب خواندن آن‌ها لحاظ نشده‌است. در بخش اول کتاب، اصول اولیه طرح شده‌اند و در بخش دوم موضوع از میان بردن مشکلات و تعیین هدف در زندگی مورد نظر است. استفادۀ عملی از رفتار در بخش سوم آمده و بخش چهارم با عنوان«پیش به سوی آینده» به مخاطب کمک می‌کند باورهای پایاتری پیداکند و در صورت بازگشت بیماری از آموخته‌ها کمک گیرد. در بخش پنجم به 10 نکته برای کارکردن با متخصصان روان‌درمانگر، بهتر خوابیدن و افزایش انگیزه برای بهترشدن اشاره شده‌است.

مخاطبان کتاب حاضر کودکان 8 تا 12 ساله‌ای هستند که بیش فعال تشخیص داده شده‌اند. نویسندگان کتاب در مقدمۀ آن تأکید کرده‌اند که مطالب آن برای کودکان دچار اختلالات توجهی تهیه شده است. به همین دلیل هم در سراسر کتاب، با توصیه‌هایی در مورد طرز رفتار در مدرسه، طرز برخورد با دیگران، طرز انجام تکالیف‌ درسی، طرز گذراندن اوقات تفریح و استراحت، تهیۀ فهرست برای انجام کارها، دوست‌یابی و یافتن راه حل برای مشکلات، و نیز با تصویرهایی برای رنگ‌آمیزی، یافتن اشیا در تصویر و یافتن کلمات در جدول حرف‌های الفبا، کوشیده‌اند توجه عمومی مخاطبان را تقویت کنند. کتاب پنج فصل دارد و در همۀ فصل‌ها یادداشت‌هایی از کودکان نقل شده است که از مشکلات خود گفته‌اند و نویسندگان کتاب به آن‌ها پاسخ داده‌اند.

والدین و مربیان می‌توانندبا فراهم کردن محیطی شاد و سازنده برای فرزندانشان، به سلامت بهداشت و روان آن‌ها کمک کنند. کتاب حاضر، به عنوان منبع دو واحد درس بهداشت روانی کودکان استثنایی، به مربیان، کاردرمانگران و والدین کمک می‌کند به نحو مؤثرتری به بهداشت روان و تربیت این کودکان بپردازند. کتاب دوازده فصل دارد. فصل اول شامل کلیاتی دربارۀ اهمیت توجه به بهداشت روانی و اهداف آن است. در فصل دوم نویسنده به بهداشت روانی در خانواده‌های کودکان استثنایی پرداخته و راه‌های رویارویی آن‌ها با موضوع را بررسی کرده است. فصل سوم چند بحث اساسی و مهم دربارۀ اهمیت و ضرورت مشاورۀ ژنتیک و آزمایش‌های پزشکی برای جلوگیری از معلولیت در حوزۀ پیشگیری را دربرمی گیرد. در فصل‌های چهارم تا دوازدهم ویژگی‌های توصیفی-شناختی و تأثیر مسائل و مشکلات بهداشت روانی کودکان عقب‌ماندۀ ذهنی، تیزهوش، نابینا، ناشنوا، ناسازگار، ناتوان در یادگیری ویژه، ناتوان در زبان و گفتارر، و ناتوان در مهارت های رشدی-ارتباطی آمده اند. در پایان هر فصل راهبردهایی برای تأمین بهداشت روانی این کودکان ارائه شده و در قسمت نتیجه‌گیری نیز راه‌های مقابله با مشکلات بهداشت روانی مورد بحث قرار گرفته است.

"گروه‌های دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، شامل دانش‌آموزان تیزهوش، کم‌توان ذهنی، مشکلات شنوایی، مشکلات بینایی، مشکلات تکلم، اختلالات یادگیری، اختلالات رفتاری، اختلالات حرکتی، و افراد دارای بیماری‌های صعب‌العلاج می‌شوند. در سه فصل اول کتاب، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کلاس درس، انواع سخت‌افزارهای مورد نیاز در آموزش ویژه، و مزایا و نحوۀ کار با تختۀ هوشمند شرح داده شده است. فصل چهارم به معرفی گروه‌های گوناگون دانش‌آموزان دارای نیازهای ویژۀ آموزشی و منابع فناوری‌های کمکی مربوط به هر یک از گروه‌ها اختصاص دارد. فصل پنجم جنبۀ دیگری از کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات را در این زمنیه شرح می‌دهد و فصل ششم برخی منابع کمکی را معرفی کرده است. واژه نامۀ فارسی به انگلیسی و انگلیسی به فارسی و گزارش‌های چند مطالعۀ موردی درپایان کتاب آمده است.