داستان

در آوریل 1986، راکتور و ساختمان شماره چهار نیروگاه هسته‌ای «چرنوبیل» که در نزدیکی مرز «بلاروس» قرار دارد، بر اثر انفجار تخریب شد و فاجعه چرنوبیل را به عنوان بزرگ‌ترین حادثه صنعتی قرن بیستم رقم زد. در این فاجعه، پنجاه آتش‌نشان و کارشناس نیروگاه کشته و بیش از پنجاه هزار نفر درگیر بیماری سرطان شدند و جان خود را از دست دادند. این کتاب داستان غم‌انگیز افرادی را بیان می‌کند که تحت‌تاثیر این فاجعه قرار گرفته‌اند.

این کتاب شامل چند داستان کوتاه و یک داستان نیمه‌بلند از «تولستوی» است. نام بعضی از این داستان‌ها، «خدا صبر می‌کند و می‌بیند»، «سه پرسش»، «شمع»، «عزیز بی‌جهت» است. نویسنده در این داستان‌ها به مظاهر تمدن و زندگی جدید طغیان می‌کند و بینش خود را درباره مذهب بیان کرده و زندگی را بر اساس طبیعت ذاتی و ترک تجملات ترسیم می‌کند. همچنین داستان‌ها، نمایی از تفکر بلند و عمیق نویسنده را به نمایش می‌گذارد.

این کتاب حاوی نُه داستان کوتاه، با عنوان‌های «فریاد در خاکستر»، «خشونت خام»، «کرانه‌های کبود»، «علمدار»، «بوی شیر» و... است. موضوع این داستان‌ها درباره مذهب، جنگ و اجتماع است. در این داستان‌ها، از ویرانی جنگ، معضلات درمانی در بیمارستان‌ها، عشق و ارادت به امام حسین (ع) و... صحبت می‌شود. داستان «فریاد در خاکستر» درباره جانبازی به نام «عبدالله» است که در آسایشگاه جانبازان با دوستان هم‌رزمش، خاطراتش را بازسازی می‌کند و در یکی از همین صحنه‌ها از آسایشگاه می‌گریزد و... .

این کتاب در سه فصل تهیه شده و شامل داستان‌های کوتاهی با موضوع دفاع مقدس است. زبان برخی از داستان‌ها طنز است. فصل نخست حول محور مسائلی است که خانواده‌های رزمندگان، با آن دست به گریبان هستند. فصل دوم، ماجراهایی را روایت می‌کند که برای اُسرای جنگی رُخ داده است و فصل سوم درباره عملیات رویداده در خط مقدم است. «سفید و سیاه»، «نفی سبیل»، «دیده‌بان»، «قهرمان» و «گاومیش»، نام برخی از این داستان‌هاست.

این کتاب داستان زندگی «آیت‌الله دستغیب» است و در دو بخش تهیه شده است. بخش اول از ترور و شهادت آیت‌الله دستغیب شروع می‌شود و به تدریج تا سال ۱۳۵۷ به عقب می‌رود. دفتر دوم درباره شخصی به نام «نادر اتابکی» است که به عنوان یکی از سرکرده‌های ساواک، به خانه شهید دستغیب نفوذ می‌کند و گزارش‌های خانه را به صورت روزانه و هفتگی به ساواک می‌دهد.

نویسنده داستان پدر و پسری را روایت می‌کند که رابطه‌ای عاطفی و خاص بینشان برقرار است. جنگ در اوج است و شور عجیبی در کشور بر پاست. با لو رفتن عملیات کربلای چهار توسط ستوان پنجم و آغاز عملیات کربلای پنج همه خانواده هایی که عزیزانشان در جبهه درگیر هستند نگران و مضطرب اوضاع را رصد می کنند."عباس" و" علیرضا" بیش از اینکه پدر و پسر باشند دوست و رفیق بوده‌اند. علیرضا همیشه کمک کار پدر بوده است. جنگ بین این دو رفیق فاصله انداخته و پدر، با وجود اینکه پسرش از شروع جنگ در جبهه بوده برای علیرضاش بی تاب است. رؤیای شبانه پدر، او را بی تاب تر می کند. بی تابی که مثل خوره به جانش افتاده و فقط می خواهد برای یکبار هم که شده صورت زیبای پسر را ببیند و او را در آغوش کشد .عباس شیراز را به طرف اهواز ترک می کند. جای پسر را بلد نیست و به همین خاطر، ناچار است مقر به مقر و گردان به گردان دنبال دردانه اش بگردد .

«علی» تصمیم بزرگی گرفته و همین تصمیم، خواب را از چشمش ربوده است. او با خودش فکر می‌کند که: «می‌گویند پسران عرب تا نوجوانی یک مرد کامل می‌شوند؛ اما با این حال، قلب که دارند، دلشان برای عزیزانشان تنگ می‌شود... .» پدر علی و دوستانش می‌خواهند به کاروان «حسین‌بن‌علی (ع)» ملحق شوند و علی تصمیم گرفته است همراه آنان برود؛ حتی اگر پدرش مخالفت کند، او آن‌ها را تعقیب می‎کند و خودش را به کاروان امام می‌رساند. این تصمیم بزرگ آرام و قرار را از علی گرفته است؛ چون می‌داند این سفری است که بازگشت ندارد.

باید مراقب باشید که آرزوی چه چیزی را دارید؛ زیرا ممکن است آرزویتان برآورده شود! در داستان این کتاب، پنج قهرمان کوچک با نام‌های «رابرت»، «جین»، «زامیاد»، «آنتیا» و «سیریل»، تصمیم می‌گیرند زمین را آن‌قدر بکَنَند که به طرف دیگرش برسند. چاله‌ای که بچه‌ها حفر می‌کنند، خیلی عمیق نمی‌شود و آن‌ها به هدفشان نمی‌رسند؛ اما در عوض یک جن شنی باستانی پیدا می‌کنند که می‌تواند هر روز، یکی از آرزوهای آنان را برآورده کند. حالا اگر بچه‌ها مراقب انتخاب آرزوهایشان نباشند، ممکن است حسابی به دردسر بیفتند.

وقایع این داستان در سال ۱۳۵۶ رخ می‌دهد. سرهنگ «داریوش آریانا» و همسرش «فخری‌الزمان» با وجود اختلافات فراوان، به خاطر تنها دخترشان، همچنان به زندگی مشترک خود ادامه می‌دهند. سرهنگ همیشه دلش می‌خواست پسری داشته باشد تا بتواند قدرت نظامی خود را به او منتقل کند. با ورود «یونس»، پسری که همراه پدرش برای گچ‌کاری وارد عمارت می‌شود، این آرزو در سرهنگ بیدار می‌شود. یونس برخلاف سرهنگ شاه‌دوست نیست؛ اما برای رسیدن به اهدافش از او اطاعت می‌کند و... .

نویسنده با روایتی داستانی، جانبازی خانواده و اصحاب امام حسین (ع) را توصیف می‌کند. داستان از شب‌های قبل از عاشورا آغاز می‌شود. از پیمان جوانمردی که بین یاران امام حسین (ع) بسته شد، سخن می‎گوید، نبرد اولین نفر از طایفه بنی‌هاشم، «علی‎اکبر»، را شرح می‎دهد، پس از آن، جانبازی فرزندان «مسلم»، «عون‌بن عبدالله‌بن جعفر»، «ابوالفضل‌العباس(ع)» و... را بازگو کرده و در پایان چگونگی شهادت امام حسین (ع) را بیان می‌کند. همچنین دستاوردهای قیام عاشورا را توضیح می‌دهد.