دینی

کتاب حاضر نسخۀ مکتوب و گردآوری‌شدۀ سخنرانی‌هایی است که آیت‌الله مهدوی کنی در جمع دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) در دهۀ 60 شمسی ایراد کرده است. مفاهیم کتاب اخلاقی و عبارت‌اند از: خودشناسی و خداشناسی؛ سیر در آفاق و انفس؛ حب و بغض؛ علم به شرایع و احکام؛ انتخاب رفیق و صدیق؛ پرهیز از محرمات؛ توبه؛ ادای فرایض و واجبات؛ التزام عملی به نوافل؛ مرابطه، مراقبه، محاسبه و معاتبه؛ نیت؛ اخلاص؛ توکل و اعتماد به خدا؛ حسن سلوک؛ زهد؛ قناعت؛ رعایت آداب و سنن دینی و عرفی و اجتماعی.

یکی از نظریه‌های مهم علمی در علوم طبیعی، نظریۀ تکامل داروین است. این نظریه مخالفان و موافقان زیادی دارد. کتاب حاضر تحقیقی است با روش تحلیلی-توصیفی از مبانی و پیش‌فرض‌های این نظریه و نقدهایی که بر اساس شواهد علمی، فلسفۀ علم و الهیات نسبت به این نظریه شده‌است. مرور اجمالی مسئلۀ حیات، تبیین نظریۀ تکامل، مبانی و پیش‌فرض‌های نظری آن، نقد نظریۀ تکامل داروین از جنبۀ علمی و فلسفی، و نقد پیامدهای کلامی و الهیاتی نظریۀ تکامل، مباحث کتاب را تشکیل می‌دهند.

کتاب حاضر دفتر ششم از مجموعه‌ای چندجلدی در پاسخ به شبهات کلامی است. این جلد در موضوع «عدل الهی»است. در این کتاب تحلیل و نقد شبهاتی مطرح‌اند، از جمله: چرایی رخنه در عالم مادی، علت عدم خلقت عالم بدون شر و کاستی، فلسفۀ خلقت حیوانات وحشی و موذی، خلقت شیطان و مهلت وی، علت گرایش انسان به سوی شر، آسیب انسان از تفاوت‌ها و تبعیض‌ها، و ناسازگاری آموزه‌های اخروی دین با عدالت الهی.

کتاب حاضر دفتر چهارم از مجموعه‌ای چند جلدی در پاسخ به شبهات کلامی است. این جلد در موضوع «امامت»است. در این کتاب تحلیل و نقد شبهاتی مطرح‌اند، از جمله: اصل امامت، شبهات ناسازگاری اصل امامت با اصل خاتمیت مانند ناسازگاری عصمت، نظریۀ نصب شیعه مبنی بر نصب حضرت علی به مقام امامت، شانزده اصل توجیه اهل سنت و بعضی معاصران بر نصوص دال بر امامت حضرت علی، و صفات ائمه.

کتاب شهید ثانی با نام «منیةالمرید فی آداب المفید و المستفید» کتابی است ارزشمند که دکتر سیدمحمدباقر حجتی آن را ترجمه کرده‌است. کتاب حاضر ترجمۀ آن کتاب ارزشمند است که به تازگی تجدید چاپ شده است. این نسخه نسبت به نسخۀ قبلی که در سال ۱۳۵۹ چاپ شد، خطایابی شده و منابع و مآخذ احادیث و روایات و آثار استخراج شده‌اند. بعضی احادیث و روایات توضیح داده شده‌اند و فهرستی از کتاب‌های تعلیم و تربیت اسلامی و تاریخ آن در کتاب آمده‌اند.

در این کتاب، هفده داستان کوتاه با موضوع نماز در کنار هم قرار گرفته‌اند. این مجموعه داستان‌ها زندگی معمولیِ آدم‌هایِ معمولیِ اطراف ما را به تصویر می‌کشد تا بهانه‌ای برای فکر کردن به «نماز» شود. داستان‌ها با رشتۀ داستانی ظریفی به هم متصل شده‌اند. شخصیت‌ها، بی‌آنکه خود بدانند، حوادث زندگی یکدیگر را رقم می‌زنند و... .

نه تنها در میهن اسلامی ما، بلکه در غرب نیز فیلسوفانی خداباور، به مقابله با شبهه‌ها و بدآموزی‌ها در مورد اعتقاد به خالق جهان می‌پردازند. این کتاب، با همین موضوع، در فصل اول به نظرات مختلف دربارۀ رابطۀ علم و دین در جهان غرب و نگرش عالمان معاصر غربی به خداباوری اختصاص دارد. در فصل دوم شبهه‌های ملحدان و عالمان دین‌ستیز و بعضی پاسخ‌ها در این‌باره مطرح شده‌اند. در فصل سوم اسلوب جدید برهان نظم بر وجود خداوند و شبهه‌های مخالفان ادیان الهی در خصوص این استدلال و راه‌های گریز آن‌ها و نیز پاسخ عالمان و فیلسوفان خداباور غربی به این شبهه‌ها آمده‌اند.

خوش‌اخلاقی خواستۀ بسیاری از انسان‌هاست، اما چیستی و چرایی آن را همگان نمی‌دانند. مهم‌تر از آن، نمی‌دانند چگونه حسن خلق داشته‌باشند. در این کتاب، به شیوه‌ای کاربردی، مهارت خوی خوش‌آموزش داده‌شده است. در فصل اول حسن خلق شناسانده شده است. در فصل دوم عوامل خوی خوش و خوی بد برشمرده‌ شده‌اند. فصل‌های سوم و چهارم هدف اصلی و مهم‌ترین فصل‌های کتاب هستند که در آن‌ها نشانه‌های حسن خلق و چگونگی پرورش خوی خوش در دوازده‌گام عملیاتی بیان شده‌اند.

مذهب شیعه به شناساندن و معرفی‌شدن نیاز دارد. کتاب حاضر کوشیده است با زبان ساده و متناسب با مخاطب نوجوان، همۀ جنبه‌های مکتب شیعه را توضیح دهد. متن کتاب به‌صورت پرسش و پاسخ است و تصویرهایی نیز با آن همراه شده‌اند تا مخاطب را بیشتر جذب کنند. این دایرة المعارف ده فصل دارد : معنای شیعه، امامان شیعه، برخی سنت‌ها و باورها، احکام اختلافی شیعه و اهل سنت؛ شیعه و عزاداری برای امام‌حسین؛ شیعه و قرآن و حدیث؛ شیعه و مهدویت؛ روحانیت شیعه؛ جغرافیای تشیع؛ پرسش‌های گوناگون.

در دهه‌های اخیر در علم روان‌شناسی رویکردی به نام «روان‌شناسی مثبت گرا» شکل گرفته است که تنها به آسیب‌های روانی نمی‌پردازد بلکه سراغ ویژگی‌های مثبت انسانی رفته است. این رویکرد به مسئله «شادی» نیز نگاهی مفصل دارد. از سویی اسلام نیز که دینی جامع و کامل است به پدیده شادی نگاهی ژرف دارد. در این اثر به مقایسه این موارد در حوزه ماهیت شادی، عوامل و موانع آن و همچنین به پیامدهای شادی در دو رویکرد دینی و روان‌شناسی بررسی شده است.