دینی

بررسی عقاید، گرایش‌ها و روندهای نخستین که منش و ویژگی ممتازی به تشیع در اسلام دادند، لازم است. هدف از این اثر، بازسازی سیر تکوین آرمان اسلامی بر اساس شواهد و مآخذ تاریخی است. مسائل داخلی شیعیان و انشعابات آنان، و بنیاد تاریخی خالصی که زمینۀ امامت امام جعفر صادق (ع) را مهیا کرد و ارزشیابی مرحلۀ تکوین‌یافته و پیشرفتۀ مفهوم رهبری دینی نیز در این کتاب مطرح شده اند.

از نظر امام حسین (ع) احیای سنت پیامبر و سیرۀ حضرت علی (ع) بهترین شیوۀ تبیین اسلام ناب محمدی است و از جمله عوامل فروپاشی جامعۀ اسلامی، شکسته‌شدن الگوهای انسانی در فضای شبهه و تردید است. در این کتاب، نویسنده ضمن معرفی جایگاه اعتقادی و دینی حرکت امام حسین (ع)، به موضوع اندیشه‌های سیاسی و اعتقادی ایشان در رهبری و هدایت جامعۀ اسلامی پرداخته‌است.

نویسندۀ کتاب حاضر از علاقه‌مندان امام موسی صدر است. او که از پیش از انقلاب با مطالعۀ کتاب‌های ایشان، با موسی صدر آشنا شده است، در این کتاب، شخصیت امام موسی صدر را به طور دقیق موشکافی و سبک زندگی او را مشخص کرده است. اصول مبارزه از نظر ایشان، دیدگاه او دربارۀ اقتصاد اسلامی، معرفی و بررسی آثار تفسیری او و نظر و دیدگاه او از قیام امام حسین، از جمله مباحث این کتاب هستند.

نویسندۀ این کتاب، نظام فکری امام موسی صدر را در عملکرد او، و نظام کنش و واکنش و رفتار او را در چارچوب بسترها و موقعیت‌های زندگی او تجزیه و تحلیل کرده‌است. در معرفی نظام فکری، ریشه‌های خانوادگی امام موسی صدر در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی و سیاسی ایشان، و مبانی اندیشۀ دینی و روش‌شناسی تفسیر ایشان نمایانده شده است. چگونگی تبدیل سید موسی صدر به امام موسی صدر، تأثیر او در لبنان، تعامل با گروه‌های لبنانی، و در نهایت فکر و اندیشه، و شخصیت اخلاقی متمایز او در تحول جامعۀ لبنان مطرح شده‌است.

امام موسی صدر صاحب اندیشه و نظریه‌ای منسجم و همه‌جانبه‌بوده است که به واسطۀ این طرز تفکر بنیان‌ها و معادلات جامعۀ لبنان را متحول و بازسازی کرده‌است. در این کتاب، مقاله‌ها، سخنرانی‌ها، میزگردها و حاصل نشست‌های انجام‌گرفته با امام موسی صدر و نیز گفته‌های صاحب نظران ایرانی و غیرایرانی دربارۀ او در اختیار علاقه‌مندان قرار دارد.

کتاب حاضر شامل سخنرانی‌ها، پیام‌ها و مقالات امام موسی صدر دربارۀ قیام عاشوراست و ابعاد و نتایج پیامدهای این نهضت را بررسی می‌کند. امام موسی صدر در این گفتارها می کوشد پیش‌زمینه‌های این واقعه و اهداف امام حسین (ع) را از این حرکت روشن کند. به آسیب‌شناسی سوگواری‌ها و هدف از آن‌ها نیز پرداخته‌است. نقش و تأثیر حضرت زینب (س) نیز در گفتارهایی از این کتاب بررسی می‌شود. امام موسی صدر می‌کوشد با درس‌آموزی از این واقعه، مسائل جامعۀ لبنان و شیعیان را حل کند.

این کتاب گفتارهای تفسیری امام موسی صدر در سحرگاهان ماه رمضان در رادیو لبنان است. در واقع، عصارۀ اندیشه و فکر او در زمینه‌های مختلف و انعکاس و خلاصۀ معرفت وجودی ایشان در این کتاب مشهود است. تفسیر آیات برگزیدۀ قرآن به صورت موضوعی و نیز تفسیر برخی از سوره‌های قصار قرآن با موضوعاتی مثل انفاق، اسرا، ایمان به غیب، و نماز و روایت محتوای کتاب را شکل می‌دهند.

کتاب حاضر تفسیرهای موضوعی امام موسی‌صدر در درس‌گفتارهایی برای کادرهای جنبش «امل» را دربردارد. امام موسی صدر در این کلاس‌ها سوره‌های قصار قرآن را تفسیر کرده‌است. در تفسیر هر سوره ابتدا شأن نزول آن و توضیح برخی واژگان سوره و سپس معانی و تفسیر آیات شرح داده شده‌است. این کتاب مخاطب را با دیدگاه‌های امام موسی‌صدر و برداشت ایشان از اسلام آشنا می‌کند.

آگاهی امام موسی صدر از نظریه‌های اقتصادی رایج سبب شد او نظام‌های اقتصادی سرمایه داری و مارکسیسم و آموزه‌های اسلام را با هم مقایسه و رهیافت‌های اقتصادی اسلام را روشن کند. کتاب حاضر شامل مجموعه مقالات امام موسی صدر در مجلۀ مکتب اسلام‌است. گفتارهای اقتصادی او در لبنان و دو مقالۀ جامعه‌شناختی- اقتصادی نیز از جمله مباحث این کتاب هستند.

این کتاب شامل 29 مقاله، سخنرانی و گفت‌وگو از امام موسی صدر دربارۀ دین، انسان، اسلام، تربیت، عبادت، تشیع، آزادی، انقلاب اسلامی و دکتر علی شریعتی است. مطالعۀ این کتاب خواننده را با منظومۀ فکری امام موسی صدر آشنا می‌کند. ادیان در خدمت انسان، دین و مشارکت اجتماعی، ایمان به رسالات خداوندی، اسلام و مخاطب معاصر، ابعاد اجتماعی اسلام، زکات فطر، و روزۀ تمرین جهاد بعضی از عنوان‌های مطالب کتاب هستند.