علوم تربیتی

کتاب حاضر ضمن معرفی و تحلیل مفاهیم، اصول، نظریه‌ها و نتایج تحقیقات جدید مدیریت آموزشی، زمینه‌های کاربرد آن‌ها را نیز در سازمان‌های آموزشی فراهم کرده است. مؤلفان ابتدا به مرور دقیق و عمیق سیر تفکر و تاریخچه نظریات سازمانی پرداخته‌اند و سپس آخرین پژوهش‌ها و نظریه‌ها را به مدیران آموزشی فعلی و آینده عرضه کرده‌اند. در ابتدای هر فصل، یک پیش‌نگری وجود دارد که فهرستی مختصر از نکات مهم آن فصل است و هم‌چنین در بخش پایانی هر فصل خودآزمایی مفاهیم اصلی گنجانده شده است.

معلمان مهم‌ترین عامل در بالا بردن کیفیت یادگیری دانش‌آموزان هستند، کتاب حاضر با توجه به اهمیت توانمندسازی معلمان کشور و افزایش صلاحیت‌های حرفه‌ای آنان تدوین شده است. این کتاب بر اساس چرخه چندمرحله‌ای نظارت بالینی تالیف شده است. این چرخه شامل ایجاد آمادگی، نشست قبل از مشاهده، مشاهده تدریس، تحلیل و تفسیر داده‌ها، ... و ارزشیابی جامع فرایند و پیگیری رشد و بالندگی معلم می‌شود.مخاطبان اصلی این کتاب مدیران مدارس، ناظران آموزشی و برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران رشد حرفه‌ای معلمان هستند.

با وجود درهم‌تنیدگی دنیای امروز و اهمیت یافتن علوم بین‌رشته‌ای، توجه به آن در آموزش عالی حائز اهمیت است. این کتاب مشتمل بر شش فصل است. در فصل اول،‌ مبانی نظری برنامه درسی بین رشته‌ای و تفاوت‌های رویکرد رشته‌ای و بین‌ رشته‌ای بررسی شده است. فصل دوم با مروری بر گونه‌شناسی، رویکردها و الگوهای بین رشته‌ای به بررسی موضوع برنامه درسی اختصاص یافته است. در فصل سوم تلاش شده است تا یک الگوی نظری برنامه درسی بین رشته‌ای طراحی شود و در فصل چهارم و پنجم و ششم تاکید اصلی بر طراحی یک الگوی کاربردی است.

کتاب پیش رو در چهارده فصل و سه بخش کلی تدوین شده است. بخش اول مربوط به شیوه‌های ایجاد رفتار جدید است. چهار فصل این بخش شامل شکل‌دهی، رهنموددهی و انتقال مهار محرک، زنجیره‌سازی و شیوه‌های آموزش مهارت‌های رفتاری است. بخش دوم به شیوه‌های افزایش رفتار مطلوب و کاهش رفتار نامطلوب می‌پردازد و شامل چهار فصل است. در بخش سوم به شیوه‌های تغییر رفتارهای پیچیده پرداخته شده است که مشتمل بر پنج فصل است. این کتاب در درس‌های روش‌های تغییر رفتار مقدمه‌ای بر روش‌های روان‌درمانی، روان‌شناسی بالینی، تحلیل رفتار کاربردی و مدیریت رفتار کاربرد دارد

امروزه وجود تفکر خلاق در بین اعضای جامعه یکی از عوامل پیشرفت هر کشور است. پرورش خلاقیت به سیستمی خلاق نیاز دارد. کتاب حاضر در هشت فصل می‌کوشد به معلمان کمک کند شاگردان خلاقی تربیت کنند. ابتدا نظام آموزش و پرورش ایران، موانع مسیر نوآوری‌های آموزشی و پرورش خلاقیت در مدارس ایران بررسی و راهکارهای گریز از آن‌ها اعلام شده‌اند. سپس مفهوم خلاقیت بیان شده تا دیدی مشترک ایجاد شود. در فصل سوم نویسنده دربارۀ پرورش یا ذاتی بودن خلاقیت، و چرایی اهمیت آن و در نهایت چگونگی آموزش آن سخن گفته‌ است. در فصل‌های بعد، چگونگی تقویت انگیزه‌های درونی و استفاده از انگیزاننده‌های بیرونی، روش‌ها و تکنیک‌های آموزش خلاق و مثال‌های مربوط، و ارزیابی خلاقیت و راهکارهای ارزیابی مثبت، 24 راهبرد آموزش خلاق و نمونۀ عملی از آموزش خلاقیت در کلاس درس توضیح داده شده‌ است.

دانش‌آموزان سال‌های آخر دبیرستان درگیر ودار کنکور و انتخاب رشته به منابعی برای آگاه‌شدن نیاز دارند. نویسندگان کتاب حاضر کوشیده‌اند زیر و بم هر رشته را به مخاطب نشان دهند تا راحت‌تر و آگاهانه‌تر بتواند انتخاب رشته کند. کتاب بخش‌هایی دارد از جمله «حرف دل» که تجربه‌های شخصی را در اختیار او قرار می‌دهد. در بخش «تصورات اشتباه»، اشتباهات معمول دربارۀ رشته‌ها اصلاح می‌شوند. در بخش «ادامۀ تحصیل» دربارۀ گرایش‌های بعدی هر رشته و به استادی رسیدن در آن صحبت شده و در «آیندۀ شغلی» مخاطب می‌فهمد با مدرکش چه‌کارهایی می‌تواند بکند. «دانشگاه و استادان برتر» و«نمونۀ کارنامه» نیز از دیگر بخش‌های کتاب هستند.

امروزه در آزمون‌های استخدامی و تحصیلی سؤالات استعدادتحلیلی ارائه می‌شود. کتاب حاضر در دو قسمت تدوین شده است؛ در قسمت اول انواع الگوهای مورد نیاز برای حل سؤالات استعداد تحلیلی گنجانده شده است. در قسمت دوم نویسنده انواع تیپ‌ها و زیرتیپ‌ها را آموزش می‌دهد. در انتهای هر الگو و تیپ، تعدادی پرسش و پاسخ در قالب "تیر آخر" ارائه شده است.

از مسائل مهم در رشد و تربیت دختران، حفظ حرمت آن‌ها برای ایجاد عزت نفس، اعتماد به نفس و توجه به نقش آیندۀ آن‌ها در جامعه است. نقش معنوی مادر در شکل‌دهی نیازهای درونی دختر، بسیار ارزنده است. بنابراین دختران را باید به گونه‌ای تربیت کرد که فاصلۀ بین نسل‌ها از لحاظ فکری زیاد نباشد. در کتاب حاضر دربارۀ دوران کودکی و لحظۀ بلوغ دختران و نیز نقش خانواده در تربیت دختران موفق و دختران مسئولیت‌پذیر امروز مطالبی بیان شده است.

معلم در برابر شاگرد و شاگرد در برابر معلم حقوقی دارند. کتاب پیش رو در سه فصل می‌کوشد به این حقوق بپردازد. در فصل اول، مفاهیم و تعریف‌های واژه‌هایی مثل حق، معلم، مسئول، آموزگار و مسئولیت آمده‌است. در فصل دوم ویژگی‌ها و شایستگی‌های معلم بیان شده‌اند. ارزش و مقام معلم، رابطۀ شاگرد و معلم، و حقوق متعلم با توجه به احادیث و نیز در رسالۀ امام سجاد از زیر بخش‌های این فصل هستند. در فصل سوم با عنوان «مسئولیت حقوقی معلم و شاگرد» مفهوم حق، تکلیف و مسئولیت، آموزگار و شرایط او، تفاوت مسئولیت مدنی و مسئولیت ، مبنای مسئولیت آموزگار و مواردی ازاین دست مطرح شده‌اند.

اثر حاضر، حاصل تجربیات مددکاری اجتماعی است که سال‌های متمادی در زندان‌ها و مراکز مشاوره مددجویان را راهنمایی کرده است. مؤلف درصدد است با آسیب‌شناسی معضلات موجود در جامعه راه‌هایی را برای تغییر شیوه زندگی و انتخاب درست برای رسیدن به موفقیت ارائه دهد.