متوسطه نظری

کتاب حاضر متن‌هایی است که نویسنده خطاب به دخترش نوشته است. او درباره آفرینش، خُلق تنگ، نوروز، تولد مسیح، گنج‌های تو کجاست؟ ، صبر، نماز، روزه و... می‌گوید. او علت خُلق تنگ را گذر نکردن به کوی دوست می‌داند و گنج‌های هر کسی را مهربانی و عشق و بخشندگی. نویسنده درباره نماز می‌گوید: «گفت و شنودی پر رمز و راز میان آفریده و آفریدگار.» و درباره روزه: «پرهیز کردن از هر آنچه آدمی را شایسته نیست و این روزه را همه عمر باید گرفت.»

کتاب حاضر تبیین وصیت‌نامه شهید «عبدالرحیم جباری» است و شامل پنج بخش است. بخش اول که کلیات نام دارد، مسائلی مانند معنای کلمه وصیت، مرگ و مراتب آن و عرفان عملی را بررسی می‌کند. بخش دوم، بررسی شهادت‌نامه این شهید است. بخش سوم، به مفهوم قبض و بسط اشاره می‌کند و توبه و بازگشت به آرامش و شهود عرفانی را توضیح می‌دهد. بخش چهارم، قسمت اول وصیت را که مناجات شهید است، روایت می‎کند و نکات مختصری درباره اقسام قبض دارد. در بخش پنجم دست‌نوشته‌های این شهید ارائه شده است.

زیست‌شناسی دانشی است که ویژگی‌های موجودات زنده را بررسی می‌کند. این رشته از علوم پایه، شاخه‌ها و رشته‌های متعدد دارد. کتاب حاضر مجموعه‌ای است از مباحث زیست‌شناسی همراه با آزمایش‌های مربوط. کتاب در 24 فصل به موضوعاتی مثل «میکروسکوپ، سلول، آغازیان، خون و گروه‌های خونی، بافت آوندی گیاهان، اسفنج‌ها، سلول‌های جانوری و ماهی‌ها» می‌پردازد و در هر مورد آزمایش‌هایی علمی برای درک مفهوم پیشنهاد می‌دهد.

این کتاب حاوی داستان‌های کوتاه است. علاوه‌بر داستان‌هایی که با الهام از برخی روایات و تمثیل‌های کهن فارسی نگاشته یا بازنویسی شده است، داستان‌هایی از اقوام و ملل گوناگون گردآوری شده است؛ همچون مثل‌ها و لطیفه‌ها که وجهه‌ای همگانی دارند و غالباً تبدیل به فرهنگ ملت‌ها شده‌اند. اولین خصوصیات داستان‌های این کتاب، کوتاه بودن و غافلگیرکننده بودن آن‌هاست. سعی شده است که داستان‌ها خسته‌کننده نباشند و جذابیت خود را برای همه نوع خواننده و همه اقشار حفظ کنند. بسیاری از این داستان‌ها، همان تمثیل‌ها و فولکلور ملت‌هاست که نویسندگان خوش‌ذوق آن‌ها را به صورت داستان درآورده‌اند. «مرد ثروتمند»، «شام آخر»، «سحرخیز باش»، «دعای مادر» و «بهلول و جنید» نام برخی از این داستان‌هاست.

لطیفه‌های این کتاب از «امثال و حکم» «دهخدا» انتخاب شده است و هر یک ضرب‌المثلی را در خود دارد. «چاه نان»، «خریدار هیچ»، «طناب ارزن»، «خط ناخوش»، بمیر و بدم» و «خیاط در کوزه افتاد» نام بعضی از این لطیفه‌هاست. لطیفه «خریدار هیچ»، درباره مرد گرسنه‌ای است که شیطان برایش غذا می‌آورد و از او می‎خواهد که ایمانش را در مقابل غذا به او بفروشد. لطیفه «بمیر و بدم» درباره شاگرد آهنگری است که استاد، دمیدن در آتش را به عهده او می‌گذارد؛ اما بعد از مدتی پسر از دمیدن خسته می‌شود.

کتاب حاضر با هدف آشنا کردن مخاطب با رویکردهای متفاوت در زمینۀ هوش و تیز‌هوشی، اهمیت و ضرورت توجه به این گروه، و ویژگی‌ها و نیازهای آن‌ها نوشته َشده‌است. روش‌های متفاوت ارزیابی، آزمون‌های هوش و مزایا و معایب آن‌ها، و ورش‌های آموزشی ویژۀ تیزهوشان در آن بررسی شده‌اند و زمینۀ به‌کارگیری این روش‌ها از طریق الگودهی فراهم شده‌است. در فصل آخر کتاب، وجود هم‌زمان تیزهوشی با ناتوانی‌هایی نظیر نابینایی، ناشنوایی، و ناتوانی یادگیری و مشکلات و معضلات آن دیده می‌شود. نمونه‌هایی از آزمون‌های انفرادی و گروهی هوشی و کاربردهای بجا و نابجای آن‌ها نیز معرفی شده‌اند.

نویسندۀ این کتاب رویکرد نوینی را بر مبنای نظرات پیشوایان دینی و دیدگاه عارفان مسلمان به تعلیم و تربیت بررسی می‌کند. حرف اصلی در این کتاب خالی کردن ذهن از آموخته‌هایی است که موجب قفل ذهنی می‌شود و شناخت دوباره‌ای را بر شناخت‌های قبلی با هدف گشودگی روح و پیوند با عالم روحانی و فرامادی مطرح می‌کند. کتاب حاضر شامل شش بخش با عناوینی چون فرایند سخن، فراتر از هیچ‌انگاری، دانش سلبی، فراتر از هیچ‌آموزی، تربیت سلبی، فراتر از هیچ‌کاری، ارتباط سلبی، در ستایش هیچ‌گویی و معنادرمانی سلبی، فراتر از بی‌معنایی تدوین شده است. خواننده دراین کتاب می‌خواند "برای خودیابی هم باید از خود مُرد تا به خود زنده شد. باید از آنچه شده‌ایم تهی شد تا به آنچه بوده‌ایم بازگردیم؛ زیرا ماهیت حقیقی ما در هویت کاذبی ما گم شده است. پرسش حقیقی این است که چرا هیچ‌کس شبیه به آن چیزی نیست که هست و چرا هیچ‌کس همانی نیست که هست". نویسندۀ کتاب معتقد است که "انسان باید در یک مسیر تنزیهی امور مثبت را کشف کند و در یک سلوک سلبی به ایجاب و ایجاد چیزها بیندیشد". تعلیم و تربیت تنزیهی بر مدار "هیچ‌آموزی" و "هیچ‌انگاری" درصدد تخلیۀ ذهن و دل از اوهام‌شناختی و جهت‌گیری‌های شخصی و پیش‌داوری‌های جعلی است تا به واسطۀ این تنزیه و تهذیب بتوان آنچه را که در فطرت خود دارد کشف کند نه آنکه چیزی را از بیرون کسب کند.

«پِری» پسربچه‌ای یازده ساله است که با مادرش «جسیکا» در زندان زندگی می‌کند. جسیکا تقریباً دوازده سال از پانزده سال محکومیتش را گذرانده است. او به خاطر پِری این سال‌ها را به خوبی تحمل کرده است. «اِدگنده» که حتی قبل از پِری و مادرش آنجا بوده است، پِری را «پسر آفتاب» صدا می‌کند. آزادی مشروط جسیکا نزدیک است و او برای زندگی بیرون از زندان کلی نقشه کشیده است؛ اما اوضاع طبق نقشه پیش نمی‌رود. دادستان جدید شهر متوجه می‌شود که پسربچه‌ای داخل زندان زندگی می‌کند و او را به خانه خودش می‌برد. حالا پِری قصد دارد از ماجرایی که باعث زندانی شدن مادرش شده است، پرده بردارد.

کتاب‌های کمک‌آموزشی به منظور ارتقای سطح یادگیری دانش‌آموزان تدوین می‌شوند. کتاب حاضر با ارائۀ سوالات متنوع و کاربردی، و بیان مطالب در قالب «بیشتر بدانید» کوشیده است به دانش آموز پایۀ دهم علوم انسانی در درک بهتر درس منطق کمک کند. آزمون‌های جامع دی و خرداد نیز در کتاب آمده‌اند. هر درس نقشه‌ای مفهومی نیز دارد. سؤالات امتحان نهایی سال‌های 90 تا 96 و سؤالات کنکور سال‌های91 تا 96 نیز در کتاب قابل دسترس‌اند.

هرات یکی از سرزمین‌هایی است که در دورۀ قاجار از ایران جدا شد. این کتاب پژوهشی در ابتدا نگاهی اجمالی به اوضاع ایران در عصر قاجار دارد. سپس شرحی کامل از وضعیت تاریخی و فرهنگی شهر هرات در دوره‌های گوناگون و در نهایت جدایی آن از ایران داده‌است. مطالب با جغرافیای تاریخی هرات آغاز می‌شود. افغانستان از مرگ نادر تا آقامحمدخان، خراسان و هرات مقارن ظهور آقا محمدخان، موقعیت استعماری انگلیس در منطقه، و هرات در دوره‌های فتحعلی شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه از جملۀ مباحث هستند.