متوسطه نظری

تدبر تربیتی در آیات نوعی سیاق قرآنی است که درباره یکی از سوره‌های قرآن یا در میان سوره‌های قرآن انجام می‌پذیرد. مخاطب تدبر در قرآن باید بداند که تدبر در قرآن اولیه، لایه مهم فهم معنای قرآن است. در این نوشتار، مبادی، مبانی و روش فهم تدبیر خدای حکیم در کتاب قرآن کریم که فهم لایه‌های معرفتی، ذوقی، شهودی و مصادیق در تطبیق را مسیر می‌سازد، بررسی شده‌اند.

این کتاب پژوهشی تفسیری درباره جزء27 قرآن کریم، از سوره «حدید» تا سوره «طور» است. در هر سوره به ترتیب، شناسه، متن عربی، ترجمه لفظی و آیه به آیه و ساختار سوره، تعداد سیاق‌ها و تفسیر آیات در سیاق‌های معرفی شده، مکی و مدنی بودن و پیام‌های سوره مورد توجه قرار گرفته است.

امامت نه تنها اصلی اعتقادی بلکه پشتوانه و محور زندگی انسان مسلمان است. این نوشتار بر آن است تا با استناد به آیات قرآن، ولایت و امامت اهل بیت و صفات آنها تبیین شود. تحلیل و بررسی آیات به صورت مسئله‌محور و از نگاه اعتقادی و کلامی صورت گرفته است و در شرح آنها از روایات شیعه و سنی استفاده شده و به شبهات آیه‌هایی با موضوع امامت پاسخ داده شده است.

در این کتاب به معرفی و شرح قواعد تفسیری قرآن کریم پرداخته شده است. در این راستا، با بیان استدلال‌ها و مثال‌های مختلف، اثر برخی از قاعده‌ها به خوبی روشن می‌شود و تقدم‌ها و تأخرهای ساختاری در تفسیر توضیح داده می‌شود. همچنین در آغاز هر فصل اهداف آموزشی و در پایان آن چکیده فصل، پرسش‌هایی برای خودآزمایی و مسائلی متناسب با مطالب آن فصل‌ها برای پژوهش پیشنهاد شده است.

در این کتاب ابتدا از منظر تاریخ ادیان زمینه شکل‌گیری و تدوین کتاب «مقدس عبری» توضیح داده شده و تفاوت‌های این کتاب با کتاب «عهد جدید» بیان شده است. در ادامه، از نگاه قرآنی و دین‌شناختی مهم‌ترین مباحث مرتبط با شناخت قرآن کریم مطرح و با مباحث کتاب عهدین مقایسه شده است.

بررسی زیبایی‌شناسی قرآن، در سه حوزه زیبایی‌شناسی واژگانی، زیبایی‌شناسی ترکیبی و ویژگی‌ها و مباحث زیبایی‌شناسی، هدف کتاب حاضر بوده است. در این بررسی نوآوری‌های آغاز و پایان آیه‌ها، جایگاه الفاظ، مثال‌ها، خبرها، پندها، هشدارها، تشویق‌ها و تهدیدها، ‌استدلال‌ها، ‌توصیف‌ها و بیان‌ها، مقدار نفس و کشش بیان آیات و... مورد توجه مؤلف بوده است.

بخش عمده‌ای از معارف دین اسلام از طریق دعاها و زیارت‌های معصومان در اختیار ما قرار گرفته است که مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه یکی از آنهاست. این اثر مختصری به تبیین دعا و هدف از آن پرداخنه، سپس با شرح فرازهای مناجات حضرت، معنای لغوی و تفسیری و تأویلی هر عبارت را توضیح داده است.

رذیله دروغ که علت اصلی آن را عقده حقارت می‌دانند، تمامی ابعاد انسان را در جنبه‌های فردی و اجتماعی تخریب می‌کند. این نوشتار در صدد آن است با پژوهشی در آیات الهی و روایات معصومین به مهارت‌هایی برای مقابله با دروغ دست یابد. در این مسیر با معرفی قالب‌ها و انواع دروغ و بررسی منشا و عوامل آن، پیامدهای راست نگفتن را مورد توجه قرار داده و مهارت‌های نظری و عملی برای مقابله با آن توضیح داده شده است.

یگانه راهی که انسان را به مقام عبودیت و رهایی از عذاب آخرت رهنمون می‌سازد اطاعت از اهل بیت و دستورات اسلام است. این اثر با استناد به آیات قرآن راه‌های تقویت مبانی اعتقادی را بیان می‌کند و با تأکید بر اینکه کلیات اصول و احکام در کتاب الهی آمده است، این احکام را به صورت طبقه‌بندی گردآوری و ارائه می‌کند.

عصمت یکی از ستون عقاید اسلامی محسوب می‌شود گرچه در کلیت خود مورد توافق فرق مختلف است؛ اما اختلاف عمیقی در محدوده آن وجود دارد. در این نگارش، پس از بیان معنای عصمت، کیفیت و ضرورت آن با استناد به آیات و روایات معتبر و نظریه اهل سنت در رابطه با آن، مورد بررسی و نقد قرار گرفته و به شبهات آنان پیرامون عصمت پیامبر (ص) پاسخ داده شده است.