آموزش والدین

ما نخستین پدرها و مادرهایی هستیم که فرزندانمان تا این حد درگیر رسانه‌ها شده‌اند. هیچ نقشه راهنمای قدیمی در صندوقچه تجربیّات پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها برای این شرایط جدید وجود ندارد…
باید بپذیریم که به زمانه‌ای نو قدم گذاشته‌ایم و ناگزیریم برای تربیت در عصر رسانه‌ها یا راهی بیابیم یا راهی بسازیم. راهی که فرزندانمان با‌ حرکت‌ در ‌آن بیاموزند‌ که‌ محصولات‌ و محتواهای‌ رسانه‌ای‌ را‌ آگاهانه‌ انتخاب‌ کنند‌ و ‌مسئولانه به کار ببرند. نام این راه تازه «تربیت رسانه‌ای» است.
در این مسیر باید بخوانیم؛ ببینیم؛ فکر کنیم؛ حرف بزنیم و تجربه‌ها را با هم یکی کنیم. راه دیگری نیست. «فرزندان امروز»، به «والدین به‌روز» نیاز دارند.

این کتاب داستان لیزا و لیلا است که قهرمان اصلی آن لیلا، در مدرسه و به همراه دوستان و برخی معلمانشان کندوکاوهای فلسفی را شکل می‌دهند و تلاش می‌کنند به مکاشفاتی فلسفی دست یابند. این کتاب راهنمایی است برای معلمان و پدران و مادرانی که قصد دارند به شیوه «حلقه کندوکاو» با کودکان و به خصوص نوجوانان خود به قصد رشد اخلاقی، فکری، و خلاقیت آنها مفاهیم فلسفی به‌ویژه مفاهیم و موضوعات اخلاقی را تمرین کنند؛ البته نه فلسفه‌ای دور از متن زندگی، بلکه فلسفه‌ای که در عین انتزاعی بودن، به منزله جزء جدایی‌ناپذیر فلسفه، از منظری دیگر کاملاً انضمامی و آمیخته با زندگی است. فلسفه‌ای که عمیق‌تر می‌نگرد و زندگی را دست کم نمی‌گیرد و این شعار سقراط را سرلوحه خود قرار می‌دهد که «زندگی نا آزموده ارزش زیستن ندارد».

مرگ نمادین والدین باشکوه‌ترین نوع زندگی ایثارگرانه والدین برای سرعت‌بخشی به عاملیت کودک در فرایند رشد خویش است. این مرگ حیات‌بخش نه تنها زندگی کودک را متحول می‌کند؛ بلکه به زندگی والدین هم جانی تازه می‌بخشد تا من ناب خود را بیابند. والدین زمانی می‌توانند نقش‌آفرین باشند که از نقش خودخواهانه خود خارج شوند و زمینه خوداتکایی و خودرهبری فرزندان‌شان را فراهم کنند. این نوع نگاه به فرزندپروری کمک می‌کند که فرزندان قابلیت‌ها، ‌ظرفیت‌های فطری و استعداهای‌شان را شناسایی کنند و به خودشکوفایی برسند.

پدران و مادران و نیز مربیان، باید چه چیزهایی درباره کودکان و نوجوانان بدانند؟ چه شناخت‌هایی به دست آورند تا در تربیت آنان موفق شوند؟ اثر حاضر حاصل هفت گفتار از دانشوران علو‌م تربیتی در مؤسسه فرهنگی توحید قم می‌باشد، این گفتار حاوی نکته‌های ظرفی در موضوعات زیر است: عوامل اکتسابی تربیت، خودشناسی کودکان، پرورش اخلاقی دانش‌آموزان، تربیت وارونه، ویژگی‌های شخصیتی کودک، نقش تعامل خانه و مدرسه و رسانه در گرایش کودکان به نماز.

یکی از اساسی‌ترین مسائلی که امروزه در محافل علمی و آموزشی جهان مطرح است، تربیت و پرورش انسان است. از دیدگاه اسلام، تربیت مجموعه روش‌هایی است که از ابتدای تولد و حتی پیش از آن، باید به کار برد تا استعدادهای نهفته در وجود انسان، رشد مناسب را پیدا کرده و در مسیر الهی قرار گیرد. کتاب حاضر، درصدد است والدین و مربیان را با روش تربیت و هدف آن از دیدگاه اسلام آشنا کند.

هر دوره سنی از زندگی کودکان ویژگی‌های مختص خود را دارد که والدین و مربیان باید نسبت به این ویژگی‌ها اطلاع داشته باشند. در دوره‌های نخست زندگی، تربیت کودکان به صورت غیرمستقیم صورت می‌پذیرد. از نظر متخصصین هفت سال اول زندگی با رشد کلامی کودکان مواجه هستیم که کودک با ضمیری پاک، آماده پذیرش هر نوع کلامی بدون دانستن معنا و مفهوم آن می‌باشد، کودک زیر 7 سال تأثیرپذیری بالایی دارد و به همین دلیل تربیت در دوره هفت سال اول زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است و بسیاری از والدین و مربیان در این زمینه دغدغه و پرسش دارند که چگونه می‌توانند یک نقش مؤثر در تربیت کودکان خود داشته باشند. کتاب حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش‌ها با استفاده از مبانی دینی و با توجه به روایات معصومین می‌باشد.

این کتاب یکی از جلدهای مجموعۀ کلیدهای تربیت کودکان و نوجوانان است. این مجموعه در حوزۀ روان‌شناسی و تربیت فرزندان است.این کتاب شامل 10 فصل است: «ضربۀ روانی زدن هدفمند»، «ساختن زیرساخت‌ها»، «والدین کنترل‌گر»، «والدین زورگو»، «والدین خودشیفته»، «والدین افراطی»، «والدین به‌عنوان بهترین دوست»، «والدین کشندۀ اعتمادبه‌نفس»، «والدین سهل‌انگار» عناوین فصل‌های این کتاب است.

این کتاب با آموزه‌هایی همراه است که بدون توسل به تنبیه‌های قدیمی، می‌توانید کودک خود را به بهترین وجه تربیت کنید. همچنین ضمن حفظ رابطه مثبت خود با فرزندتان، تجارب بهتری در جهت خودکنترلی و افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس کودک‌تان به دست آورید. این کتاب شامل ده فصل می‌باشد، که عبارت‌اند از: انضباط چیست؟ همه چیز با شما شروع می‌شود، فرزندپروری مثبت و قاطع برای کودک نوپا، تربیت کودکان نوپا 1 تا 2 سال و... .

همراهی والد با کودک در دنیای دیجیتال و بازی‌ها‌ی رایانه‌ای چیزی فراتر از کنترل‌گری، تعیین زمان استفاده از فضاهای دیجیتال و محروم‌کردنشان از این فضاهاست. واقعیت آن است که وقتی بازی‌کردن بچه‌ها برای والدین مهم باشد، به آن توجه می‌کنند و این چیزی فراتر از نصب نرم‌افزار کنترل روی تلفن همراه، تبلت و رایانه است. در این مسیر والدین، بایستی به فرزند به عنوان انسانی نگاه کنند که خداوند او را آفریده است و آن‌ها وظیفه تربیت او را دارند، نه کنترل و اعمال محدودیت برای او. این کتاب در پنج گام با دیدی متفاوت و علمی به والدین همراهی با فرزندان در دنیای دیجیتال را توصیه می‌کند. گام اول: توجهات والدینی یا کنترل والدینی، گام دوم: ویژگی‌های نسل دیجیتال، وظیفه والدین در رویارویی با بازی‌های پرطرف‌دار و نامناسب، گام سوم: آگاهی والدین از بازی‌های واقعیت مجازی، گام چهارم: انواع بازی‌های رایانه‌ای، گام پنجم: بازی‌آموزی و بازی‌آگاهی از جمله عناوینی است که در این کتاب به صورت مفصل به آن‌ها پرداخته شده است.

جهان پر از حوادث بد است و ما حتی اگر بخواهیم هم نمی‌توانیم از دانستن و شنیدن آن‌ها بگریزیم؛ این موضوعِ بدیهی روی افراد گوناگون تأثیرات متفاوتی می‌گذارد اما آسیب‌پذیرترین قشر در برابر اخبار و حوادث ناگوار، کودکان هستند. این کتاب نیز برای کمک به والدین کودک تألیف شده است تا بتوانند فرزندشان را از بحران‌ها با حفظ سلامت روان عبور دهند.
نویسنده راهکارهای گوناگونی همچون «توجه به نکات مثبت حوادث!»، «گفت‌وگو و پرسش‌کردن از کودکان درباره وقایع»، «کنترل واکنش بزرگ‌ترهای خانواده» و... را پیشنهاد می‌دهد.