ادبیات فارسی

داستان‌گویی از کهن‌ترین گونه‌های ادبی است. معمولاً داستان‌ها از رخدادهای واقعی سرچشمه‌ می‌گیرند و با تخیلات و آرزوها و خواسته‌های بشری می‌آمیزند. داستان کتاب حاضر نخستین داستان عاشقانۀ شاهنامۀ فردوسی و از شاهکارهای ادب فارسی است که در زمان پادشاهی منوچهر رخ داده است. فردوسی در بیان عشق زال به رودابه، با مهارتی مثال زدنی، شیوه ای بدیع در داستان سرایی به وجود آورده است. این داستان در کتاب حاضر برای مخاطب نوجوان بازنویسی وساده‌سازی شده‌است.

داستان‌های لطیف و عاشقانۀ ادبیات ایران از بارزترین جنبه‌های زبان و ادب پارسی محسوب می‌شوند. منظومه‌های عاشقانۀ ایران به نثر و زبانی ساده و روان برای نوجوانان بازنویسی شده‌اند. کتاب حاضر سومین داستان از خمسۀ نظامی گنجوی و داستان عشق و شوریدگی قیس به لیلی است. نویسنده هر چند بیت را به نظم آورده‌است و همان‌جا آن‌ها را به نثر روان بازنویسی کرده‌است.

داستان‌های لطیف و عاشقانۀ ادبیات ایران از بارزترین جنبه‌های زبان و ادب پارسی محسوب می‌شوند. منظومه‌های عاشقانۀ ایران به نثر و زبانی ساده و روان برای نوجوانان بازنویسی شده‌اند. کتاب حاضر از داستان‌های عاشقانه و آموزندۀ شاهنامه است که در آن، فردوسی ماجرای عشق بیژن به منیژه را روایت می‌کند. نویسنده هر چند بیت را به نظم آورده‌است و همان‌جا آن‌ها را به نثر روان بازنویسی کرده‌است.

زبان «سمنانی» از شاخه‌های زبان‌های ایرانی شمال غربی است. شعر استان «سمنان»، در پنج دوره خراسانی، سلجوقی، عراقی، هندی و بازگشت ادبی جای می‌گیرد. سرایش شعر به گویش سمنانی از دهه ۳۰ ــ ۴۰ شاهد ظهور شاعران برجسته‎ای بوده است. این مجموعه مشتمل بر اشعار سمنانی، همراه با برگردان فارسی و با این عنوان‌هاست: «دیری و نزدیک»، «رزی سراسون»، «سمنی دریا» و... . این اشعار در قالب‌های مختلف نیمایی، چهارپاره، غزل و قصیده سروده شده است و مسائل دینی، اجتماعی، سیاسی و نیز مضامین غنایی را بررسی می‌کند.

علوم و صنایع ادبی توجه به بخش هنری زبان است. کتاب پیش رو تمرینی است برای فهم بیشتر متون از نظر سبکی، تاریخی و هنری که در این مسیر مخاطب را با جنبه‌های موسیقی لفظ، معنا، سبک، و تاریخ آثار ادبی، با نگاهی تست‌محور آشنا می‌کند. مثال‌های متنوع و سطح‌بندی شده از تست‌های کنکور‌های سراسری در این کتاب با درس‌نامه‌ای جامع، و جمع‌بندی و آزمون پایان فصل همراه‌شده‌اند.

اهمیت و تأثیرگذاری نوع ادبی «حماسه» که مادر انواع ادبی دیگر به شمار می‌رود، در سایر حوزه‌های فرهنگی کمتر از ادبیات نبوده‌است. کتاب حاضر کوششی است برای ارائۀ گزارشی کلی از چگونگی به‌وجودآمدن ژانر حماسه در فرهنگ ایرانی، شکل‌گیری حماسۀ ملی ایران و بررسی اجمالی تعدادی از مهم‌ترین دلالت‌های فرهنگی آن در جهان ایرانی.

کتاب حاضر جلد هفدهم از "فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان" است. این فرهنگنامه به زبان فارسی همراه با تصاویر، تألیف شده‌ است. جلد هفدهم این دانشنامه مَدخل‌هایی از حرف «س» ازجمله سورنا و سیوطی و همهٔ مدخل‌های حرف «ش» مانند شابیزک و شیمی‌-فیزیک را دربردارد. این جلد شامل 269 مقاله، 48 مدخل ارجاعی، 402 تصویر، 18 نقشه و 25 جدول و نمودار است.

موضوع قرابت معنایی و درک ادبی مبحثی است که نگاه دقیق به آن، در ارتقای دانش ادبی تأثیر بسیار دارد. کتاب حاضر کوشیده است برای افزایش درک ادبی مخاطب، به چگونگی خوانش ابیات و اشکالات تکراری در خواندن بپردازد. «مفاهیم پرتکرار، مفاهیم کتاب‌های فارسی دبیرستان، مفاهیم آیات و احادیث کتاب‌های درسی و تست‌های درس به درس» محتوای کتاب حاضر را شکل می‌دهند.

یکی از درس‌های تخصصی رشتۀ زبان وادب فارسی در دانشگاه، درس «منظومه‌های نظامی‌» است. این کتاب مجموعه‌ای است شامل همۀ منظومه‌های نظامی؛ گزیده‌ای از تمام آثار نظامی، اعم از: «مخزن‌الاسرار» و لب تمام مقالات؛ «خسرو و شیرین» و «لیلی و مجنون» با طرح کلی داستان‌های هر کدام به طور خلاصه؛ «هفت‌پیکر» با گزینش نکات مهم؛ «هفت‌گنبد» و داستان خیر و شر ؛ «اسکندرنامه» و بخش‌های شرف‌نامه و اقبال‌نامه‌. در شرح ابیات از نظر اکثر شارحان استفاده شده و نویسنده کوشیده‌است توضیحاتش بسیار روشن و واضح باشد.

کتاب علوم و فنون ادبی پایۀ یازدهم رشتۀ علوم انسانی بر اساس سه قلمرو «زبانی، ادبی و فکری» تدوین شده و لازم است هم دبیران و هم دانش‌آموزان بکوشند با در نظرگرفتن این سه حوزه در درس پیشرفت کنند. کتاب حاضر با طرح سؤال‌های متنوع و آزمون‌های پایان فصل می‌کوشد همین هدف را محقق سازد. فصل اول کتاب کلیات و مبانی علوم و فنون ادبی و طبقه‌بندی شعر و نثر را دربرداد. در فصل دوم مباحث تاریخ ادبیات و سبک‌شناسی و در فصل سوم نیز موسیقی شعر مطرح شده‌اند. فصل چهارم نیز به زیبایی‌شناسی و آرایه‌ها پرداخته‌است.