تفسیر قرآن

در این کتاب، در رویکردی تفسیری و موضوعی به قرآن کریم، سه مبحث بررسی شده‌اند: خداجویی که به انگیزه‌های معرفت خداوند اشاره می‌کنند؛ خدایابی که موضوع اثبات وجود خداست؛ خداشناسی که بحث درباره صفات اوست. در این راستا، صفت عدل الهی تحلیل شده است. در بخش پایانی، موضوع ایمان به معاد که روشنی‌بخش روند تکاملی زندگی بشر است، به تفصیل به بحث گذاشته شده است.

در تفسیر موضوعی، آیات متعددی که درباره یک موضوع در قرآن مجید در حوادث و فرصت‌های گوناگون آمده است، جمع‌آوری و جمع‌بندی می‌شود و از مجموع آن‌ها، نظر قرآن درباره آن موضوع و ابعاد آن روشن می‌شود. در این کتاب، به‌طور ویژه مبحث توحید و خداشناسی بررسی شده است. بر این اساس، ابتدا آیات مربوطه معرفی و سپس ترجمه آن‌ها ارائه می‌شوند. در پایان نیز تفسیر و جمع‌بندی آیات آورده می‌شود.

چارچوب یک سوره، بهترین و مناسب‌ترین بسته برای آموزش قرآن است. لذا این کتاب بر آن است که در روندی کاملاً آموزشی و با طی مسیری نظام‌مند، مهارت انتقال خودآگاه به ترجمه، مفاهیم و معانی واژگان آیات قرآن کریم را در قرآن‌آموزان ایجاد کند. کتاب از سوره «غاشیه» تا «انفطار» را تحت پوشش قرار می‌دهد. آشنایی با چارچوب هدایتی سوره‌ها و ارائه تمرین‌های تطبیقی از جمله بخش‌های این کتاب هستند.

این کتاب حاوی ترجمه‌ای از قرآن کریم است که نسخه اصلی آن در دوره صفوی نگاشته شده است. این ترجمه همراه با تفسیر بسیار مختصری از قرآن در دل ترجمه انجام شده است. ویژگی دیگر این اثر آن است که آیات را براساس معنا، تقطیع و بخش‌بخش ترجمه کرده است؛ یعنی بخشی از آیه آمده و ترجمه تفسیر شده و بازبخش دیگری آمده است. نویسنده هدف خود را از این کار خواندن هم‌زمان قرآن با ترجمه و تدبر در آیات عنوان کرده است.

در این کتاب به پرسش‌های قرآنی مطرح در میان جوانان پاسخ داده می‌شود. در این پرسش‌ها موضوعاتی مثل توحید و یگانگی خداوند، معاد و موضوع زنده شدن، انسان پس از مرگ، موضوع نبوت، تاریخ قرآن، اسباب نزول، مفردات و رسم‌الخط قرآن مورد توجه قرار گرفته‌اند.

در این کتاب، ضمن معرفی اجمالی سوره‌های قرآن کریم، نکات مهمی از تفاسیر به‌صورت پرسش و پاسخ بیان شده است. همچنین، مخاطبان با مبانی اعتقادی و چگونگی ایجاد زمینه تعالی، اخلاقی و معنوی آشنا می‌شوند. ریشه‌شناسی لغات قرآن در 30 جزء نیز بخش دیگری از این کتاب است که مهارت ترجمه را در دانشجویان تقویت می‌کند.

روایاتی که به صورت مستقیم با قرآن ارتباط دارند، به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: برخی به معرفی قرآن می‌پردازند و مباحثی از قبیل جایگاه قرآن و قواعد قرآن را در خود جای داده‌اند و برخی دیگر به گونه‌ای خود یک آیه را بیان می‌کنند. از این گروه با عنوان «روایات تفسیری» یاد می‌شود. روایت تفسیری بخش قابل‌توجهی از میراث حدیثی مسلمانان را تشکیل می‌دهند. در این کتاب، ضمن تفسیر سوره‌های قرآن کریم، در کنار آیات، نمونه‌ای از روایات ائمه معصوم (ع) نیز برای فهم بهتر مضمون آورده شده است.

عجله و شتاب‌زدگی در اغلب موارد، اخلاق زشت و ناپسندی است که در اعمال انسان به صورت‌های گوناگونی آشکار می‌شود. البته عجله فی‌نفسه بد نیست، بلکه از آنجا که فرصت اندیشیدن و کسب معرفت را از انسان می‌گیرد، مذموم است. بررسی دقیق اقسام عجله و پیامدهای آن می‌تواند در فهم انسان در رویارویی با مسئولیت‌های اجتماعی بسیار سودمند باشد. از این‌رو، این کتاب به شتاب‌زدگی در مسئولیت‌های اجتماعی و درمان آن در قرآن و روایات می‌پردازد.

پیام این سوره که به دهر نیز مشهور است، معرفی عترت و ترسیمی از چهره‌ نیکوکاران است. قسمت اول سوره درباره ابرار و اعمال صالح آنهاست. در این تفسیر به کیفر کافران، اوصاف و پاداش ابرار، ویژگیهای آنان در بهشت، دنیاپرستی کافران و تک تک آیات پرداخته شده است.

این نوشته تلاشی است برای آشناکردن مخاطب با هدایت‌های استوار قرآنی. نویسنده با علم بر اینکه از رهگذر درک درست مفاهیم « یاسین» می‌توان به طرح کلی از کتاب حکیم دست یافت، در قالب گفت‌وگوی دوستانه معلم و شاگردان، گامی در جهت شناخت این سوره و آموزه‌های معنوی آن برداشته است.