تفسیر قرآن

موضوع امامت از موضوع حکومت جدا نیست. به‌همین دلیل، روح امامت و ولایت همان حاکمیت بر نفوس و هدایت آن‌ها به صراط مستقیم و حرکت به سوی کمال و سعادت است. در این مطالعه، پس از پرداختن به فلسفه ارسال رسل و نبوت خاصه در قرآن و بحث خاتمیت، بحث امامت و حکومت واحد عدل جهانی که همان حکومت اسلامی است، در نگاهی موضوعی به قرآن کریم تجزیه و تحلیل شده است.

محتوای این کتاب به ‌صورت تفسیر موضوعی ـــ ترتیبی تنظیم شده است. به این صورت که موضوع زن و جایگاه او در اسلام در «تفسیر نمونه»، اثر آیت‌الله مکارم شیرازی جست‌وجو شده و سپس در هفت موضوع با زیر موضوعاتش به ترتیب سوره‌های قرآن مرتب شده است. تلاش صورت گرفته در کتاب بر آن بوده است که همه آیات مربوط به زنان به همراه نکته‌های خاص آنان در کتاب ذکر شود.

این مجموعه مشتمل بر 12 کتاب فشرده در موضوعات گوناگون از آیت‌الله مکارم شیرازی است. محتوای موضوعی این 12 کتاب به مباحث اهمیت قرآن در سازندگی جامعه، قرآن و عترت، حقیقت وحی و معصوم نبودن انبیا، معراج پیامبر اکرم(ص)، تقلید در دین، تقیه، حکومت اسلامی و بحث اقتصاد در آن، احکام نماز و روزه در مناطق قطبی، احکام قربانی کردن و حجرات در روایات اسلامی اختصاص دارد.

در این نوشتار، در نگاهی اجمالی به آیات قرآن کریم و بیان تفاسیر مربوط به هر آیه، مبحث توحید و خداشناسی با پرداختن به بحث انسان‌شناسی و خودشناسی و نیز اشاره به نظم موجود در پدیده‌های طبیعی بررسی شده است. در ادامه کتاب، موضوع معاد و اعتقاد به حیات پس از مرگ و حسابرسی اعمال بندگان و پاداش و کیفر و اجرای عدالت با توجه به 1200 آیه مطرح در قرآن در این‌باره،‌ تحلیل شده است.

خداوند قرآن را از هر گونه اشتباهی مبرا می‌داند و در آیه‌ای مخالفان را به مبارزه و یافتن اختلافی در آن دعوت می‌کند. اما نه تنها بعد از قرن‌ها معاندان و دانشمندان خطایی نیافته‌اندبلکه خبر از انطباق یافته‌های علمی با قرآن می‌دهند.محقق با استناد به منابع مؤثق از کتاب‌های پژوهشگران جهان و تفاسیر علمای اسلام به دور از افراط به معجزات و شگفتی‌های علمی و تاریخی کتاب آسمانی پرداخته است.

تفسیر قرآن پس از ادبیات عربی، بر مباحث اعتقادی و مبانی کلامی استوار است. در این اثر مبانی کلامی شیخ طوسی به عنوان نمونه برترین تفسیر شیعی و بررسی حدود تأثیرگذاری آن در تفسیر آیات قرآن آمده است. این پژوهش اثری میان‌رشته‌ای به شمار می‌آید که رابطه دوسویه کلام و تفسیر قرآن را آشکار می‌کند و مقام علمی شیخ را در این دو حوزه مشخص می‌کند.

نوشتار پیش‌‌رو گام کوچکی در راه معرفی روش تفسیری راغب اصفهانی است. این تحقیق با هدف شناساندن تفسیر راغب و تبیین اهداف آن و نیز آشنا شدن با کیفیت نگاه مفسران گذشته به علم تفسیر نگاشته شده است. همچنین در بخش آغازین کتاب ابعاد شخصیتی و مذهبی راغب با تکیه بر آثارش بررسی شده است.

«تحریف» نوعی دگرگونی و انحراف در متن است که به شکل معنوی و لفظی انجام می‌شود. در این نوشتار با رجوع به قرآن و روایات، دلایل تحریف‌ناپذیر بودن قرآن بررسی می‌شود. در بخش دیگر، کتاب به معرفی کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها و مقاله‌های نوشته شده درباره تحریف‌ناپذیری قرآن به صورت الفبایی می‌پردازد و مهم‌ترین ویژگی‌های آن‌ها را بیان می‌کند تا خوانندگان به مزایا و معایب کتاب‌ها پی ببرند.

بر کسی پوشیده نیست که شناخت واژگان و حالات هر زبانی، کلید اصلی و گام نخست در فهم آن زبان است. از این‌رو، کسی که کلیدواژگان قرآن کریم را به‌خوبی فهم نکرده باشد،‌گشوده شدن باب اندیشه صحیح و فهم جملات و نظم آیات برایش سخت و دشوار خواهد بود. این کتاب واژه‌نامه‌ای است که با تکیه بر کتاب‌های تفسیر و غریب‌القرآن قدیم و جدید نگاشته شده و به بیان معانی الفاظ قرآنی پرداخته است.

شناخت قوانین ثابت زندگی، انسان را در رسیدن به زندگی مطلوب یاری می‌رساند. شناخت این قوانین تنها از راه وحی و از طریق انبیا و کتب آسمانی امکان‌پذیر است. در این کتاب برای شناخت قوانین کل هستی با تکیه بر مضامین قرآنی، ‌بخشی از این قوانین مطرح و درباره هر یک توضیحات کاملی ارائه شده است. همچنین به شبهات رایج درباره هر یک از قوانین پاسخ داده شده است.