محیط زیست

تنوع گستردۀ جانوران و گیاهان کرۀ زمین روبه کاهش و نابودی است. گونه‌هایی نیز در طول تاریخ منقرض شده‌اند. در این کتاب به یکی از عوامل اصلی این معضل که همانا انسان است، پرداخته می‌شود. ابتدا از اهمیت تنوع زیستی صحبت می‌شود. جانوران در معرض خطر و عوامل آن معرفی می‌شوند و بحث حفاظت از زیستگاه‌ها مطرح می‌شود. در نهایت نیز راه‌هایی که علم برای حل مشکل پیش پای ما می‌گذارد، فعالیت‌های دانشمندان و نیز چالش‌های علمی موضوع عنوان می‌شوند.

محیط زیست محل زندگی ماست و مراقبت از آن اهمیت دارد. یکی از راه‌های مراقبت از محیط زیست رعایت تولید زباله است. این کتاب دربارۀ زباله و پسماند و راه‌های صحیح مصرف انواع لوازم خانگی، کالاهای یک‌بار مصرف، لباس‌ها و کفش‌ها، کیسه‌های پلاستیکی، اسباب‌بازی‌ها، کتاب‌ها و مجله‌ها توضیحاتی می‌دهد و نحوۀ استفادۀ مجدد از آن‌ها را گوشزد می‌کند. در انتهای کتاب چند وبگاه زیست محیطی نیز معرفی شده‌اند.

آب یکی از اساسی‌ترین عنصرها برای حفظ حیات روی کرۀ زمین است. در این کتاب موضوع آب، چگونگی تولید آن و راه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب مطرح می‌شود. آب کرۀ زمین، آب قابل مصرف، کمبود آب، آداب صرفه‌جویی در مصرف آب، آب بازیافتی، برداشت آب باران، سدهای کنترل جریان آب، آلاینده‌های آب و تصفیۀ آب موضوعاتی هستند که در این کتاب درباره‌شان توضیح داده شده‌است.

به افزایش میانگین دمای سطح زمین «گرمایش زمین» گفته می‌شود. کتاب حاضر به موضوع گرم شدن زمین، دلایل آن، آثار زیانبار آن و راه‌های جلوگیری از این گرم شدن می‌پردازد. در این زمینه مواردی مثل گازهای گلخانه ای، تخریب لایۀ ازون، تغییر اقلیم، آلودگی هوا، حمل و نقل، سوخت‌های فسیلی، لامپ‌های کم‌مصرف و آلودگی هوای داخل ساختمان مطرح و بررسی می‌شوند و راهکارهایی برای استفادۀ بهتر از منابع، به منظور حفظ محیط زیست و جلوگیری از گرم شدن زمین، پیشنهاد می‌شوند.

حفاظت از محیط زیست موضوعی است که در بسیاری از داستان‌های امروزی مطرح می‌شود. در این داستان نیز ماجرای دریایی آمده است که ماهی‌هایش کم شده بودند. حامیان محیط زیست مشکل را متوجه می‌شوند و می‌کوشند آن را حل کنند. مخاطب در ضمن داستان می‌آموزد که در عین استفاده از محیط زیست، باید مراقب آن نیز باشد.

شعر و قصه به طور غیر مستقیم مهارت‌هایی را به کودک می‌آموزند. در این کتاب مجموعه‌ای از 10 شعر هدفمند به زبان کودکانه آمده است. مضمون شعرها آموزش رفتار با مصرف برق و هدرندادن بیهودۀ آن است. مخاطب در ضمن خواندن شعرها می‌آموزد که برای مثال از نور طبیعی خورشید استفاده کند یا در یخچال را بازنگذارد.

داستان‌ها در عین سرگرم‌کننده‌بودن، آموزنده نیز هستند. در کتاب حاضر، یک درخت چنار داستانی را تعریف می‌کند از روزگاری که گاومیش‌ها به سرزمین سوسن‌ها آمدند و در اثر نادانی، آن‌ها را خوردند. وقتی دیگر سوسنی باقی نماند هم رفتند. درخت چنار قصۀ ما از تنها سوسن باقی مانده نگهداری کرد و توانست دوباره سرزمین سوسن ها را زنده کند. حفاظت از محیط زیست دغدغۀ این کتاب است.

کارخانه‌ها از جمله آلاینده‌های محیط زیست شهرها هستند. در داستان حاضر، مخاطب از مشکلاتی آگاه می‌شود که حاصل آلودگی کارخانه است. قهرمان این قصه دختری بسیار معمولی است که از آلودگی به تنگ می‌آید و تصمیم می‌گیرد به هر ترتیبی شده، آن را از میان ببرد. البته موفق هم می‌شود.

یکی از راه‌های حفظ محیط زیست، توجه به آن،مراقبت و لذت بردن از زیبایی‌های آن است. در این داستان، یک شکارچی که حیوانات جنگل را شکار می‌کند، برای دیدن دوبارۀ دخترش که از پیشش رفته‌است، حاضر می‌شود همه‌ چیزش را، حتی دل، لبخند و عمرش را هم بدهد. در خلال داستان، او متوجه می‌شود توجهی به حیوانات و زیبایی‌های جنگل نداشته‌است.

در تخیل بچه‌ها اشیا جان می‌گیرند و حرف می‌زنند. داستان کتاب حاضر دربارۀ خانه ای است در وسط شهری شلوغ که شب‌ها یا وقتی کسی در خانه نیست، اشیای آن جان می‌گیرند و حرف می‌زنند؛ آباژور و مهتابی تا شیشۀ ترشی و کامپیوتر. داستان حاضر گفت‌و گوهای چند لامپ است و در واقع مصرف بهینۀ برق را گوشزد می کند.