متوسطه اول

کتاب حاضر متن‌هایی است که نویسنده خطاب به دخترش نوشته است. او درباره آفرینش، خُلق تنگ، نوروز، تولد مسیح، گنج‌های تو کجاست؟ ، صبر، نماز، روزه و... می‌گوید. او علت خُلق تنگ را گذر نکردن به کوی دوست می‌داند و گنج‌های هر کسی را مهربانی و عشق و بخشندگی. نویسنده درباره نماز می‌گوید: «گفت و شنودی پر رمز و راز میان آفریده و آفریدگار.» و درباره روزه: «پرهیز کردن از هر آنچه آدمی را شایسته نیست و این روزه را همه عمر باید گرفت.»

کتاب حاضر جلد یازدهم از مجموعه کتاب‌های "کارگاه اندیشه" است. داستان در قالب گفت‌وگوهای واقعی در یک کارگاه با موضوع توحید است. مبنای فعالیت‌های این کارگاه، سؤال‌هایی هستند که در ابتدا به اعضا نوجوان کارگاه و مخاطبان کتاب داده می‌شود تا یک هفته بر روی آن فکر و مشورت کرده و نتایج تحقیق خود را بنویسند. افراد حاضر در کارگاه چهار نفر به نام‎های کیمیا، ‌ آرمین، صالحه و همایون هستند و یک مدیر به نام حامد سؤال‌هایی از آن‌ها می‌پرسد. صفحه‌های کتاب کاهی است. نویسنده از تصویر و نقاشی استفاده کرده و در انتها سؤال‌هایی برای فکر کردن مطرح کرده است.

در این کتاب، خط ریز نستعلیق در قالب متن و جمله آموزش داده می‌شود. در تمرین‌های این کتاب بیشتر از کلمه‌ها و سطرهایی استفاده شده است که از نظر ساختار ساده هستند. در لابه‌لای تمرین‌ها، مطالب و نکاتی آمده است که از نظر تمرین بصری و همچنین کمک به نوشتن درست حروف و کلمات مهم هستند. در ابتدای برخی مطالب، علامت ذره‌بین قرار گرفته است که اشاره به فرم بزرگنمایی شدن یک حرف، اتصال یا کلمه دارد. در قسمت "تمرین‌های بیشتر" جمله‌هایی متناسب با محتوای آموزشی هر درس آمده است.

این کتاب از مجموعه کتاب‌های «قطره و دریا» است که با دو داستان کوتاه، زندگی «مرتضی مطهری» را شرح می‌دهد. مرتضی در زمستان ۱۲۹۹، در روستای «فریمان» متولد شد. او در کودکی روح جست‌وجوگری داشت. از این رو، در آغاز نوجوانی، همراه برادر بزرگش، «محمدعلی»، برای یادگیری مقدمات علوم دینی به حوزه علمیه مشهد رفت. در سال ۱۳۴۶، مطهری و دوستانش، موسسه حسنیه ارشاد را ساختند و پابه‌پای شکل‌گیری انقلاب تلاش کردند. او شب شنبه، ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸ به شهادت رسید.

در این کتاب از مجموعه «قطره و دریا»، زندگی «غلامرضا تختی»، در دو داستان کوتاه، با نام‌های «ابرهای قرمز‌رنگ» و «جهان پهلوان» روایت می‌شود. غلامرضا تختی در خانواده‌ای مذهبی در شهریور ۱۳۰۹ متولد می‌شود. او پسری مهربان و با گذشت است و پس از تلاش‌های بسیار در سال ۱۳۲۹ به مقام قهرمانی کشتی ایران دست می‌یابد. از آن به بعد، مدال‌آوری تختی ادامه پیدا می‌کند تا اینکه قهرمان المپیک می‌شود. او در سال ۱۳۴۶ دیده از جهان فرو می‌بندد.

در این کتاب که از مجموعه کتاب‌های «قطره و دریا» است، زندگی «نیمایوشیج» در قالب دو داستان کوتاه، با نام‎های «فرزند کوهستان» و «کماندار برگزیده» ارائه شده است. «علی نوری» متخلص به نیمایوشیج در سال ۱۲۷۶ در «یوش» متولد می‌شود. او در سال ۱۲۹۹ در ۲۳ سالگی اولین شعر بلندش را چاپ می‌کند. نیما پدر شعر نو در ایران است.

این کتاب از مجموعه کتاب‌های «قطره و دریا» است و در قالب دو داستان کوتاه، به نام‌های «قله پر از برف» و «سردار جنگل»، زندگی «یونس‌بن میرزابزرگ»، میرزا کوچک‌خان، را شرح می‌دهد. «میرزا کوچک‌خان جنگلی» معروف به «سردار جنگل»، در سال ۱۲۵۹، در محله «استادسرای» رشت متولد شد. در روزگار او، ایران اوضاع آشفته‌ای داشت. او برای آزادی و استقلال ایران، مبارزه با روس را شروع کرد و در ادامه با انگلیسی‌ها جنگید. میرزا در سال ۱۳۰۰ در اثر سرما و خستگی در کوهستان جان باخت.

این کتاب از مجموعه کتاب‌های «قطره و دریا» است که در دو داستان کوتاه، زندگی پروفسور «حسابی» را شرح می‌دهد. محمود روز چهارم اسفند ۱۲۸۱، در حوالی بازارچه «قوام‌الدوله» به دنیا آمد. او در جوانی به دانشگاه «سوربن» رفت و در رشته‌های مختلف تحصیل کرد؛ سپس با پرفسور «فابری» ملاقات کرد. محمود با این دیدار، به این نتیجه رسید که فیزیک هدف غایی اوست. در سال ۱۳۶۸ محمود حسابی به عنوان مرد علمی جهان شناخته شد و در سال ۱۳۷۱ به رحمت ایزدی پیوست.

در این کتاب که از مجموعه کتاب‌های «قطره و دریا» است، زندگی «علی‌اکبر صنعتی» در قالب دو داستان کوتاه شرح داده شده است. «علی‌اکبر» در روستای «کرون» کرمان به دنیا آمد. او در شش‌ماهگی پدرش را از دست داد و مادرش او را به سختی بزرگ کرد؛ اما هنگاهی‌که دیگر نمی‌توانست هزینه‌های محمد‌علی را تأمین کند، او را به یتیم‌خانه «صنعتی‌زاده» فرستاد. علی‌اکبر با کمک مسئولان یتیم‌خانه به مدرسه راه یافت و به نقاشی و مجسمه‌سازی روی آورد. او موفق شد هنر نقاشی را که اغلب مخصوص طبقه مرفه و روشنفکر بود، به کوچه و بازار بیاورد و مردم را با آن آشنا کند.

لطیفه‌های این کتاب از «امثال و حکم» «دهخدا» انتخاب شده است و هر یک ضرب‌المثلی را در خود دارد. «چاه نان»، «خریدار هیچ»، «طناب ارزن»، «خط ناخوش»، بمیر و بدم» و «خیاط در کوزه افتاد» نام بعضی از این لطیفه‌هاست. لطیفه «خریدار هیچ»، درباره مرد گرسنه‌ای است که شیطان برایش غذا می‌آورد و از او می‎خواهد که ایمانش را در مقابل غذا به او بفروشد. لطیفه «بمیر و بدم» درباره شاگرد آهنگری است که استاد، دمیدن در آتش را به عهده او می‌گذارد؛ اما بعد از مدتی پسر از دمیدن خسته می‌شود.