متوسطه اول

خوانندگان اهل مطالعه و آنانی که هدفشان کسب دانش است، کتاب «چگونه کتاب بخوانیم» را می‌شناسند. این کتاب 75 سال پیش چاپ شد، اما همچنان با اقبال روبه‌روست و در واقع یکی از «کلاسیک‌های زندۀ جهان» محسوب می‌شود. در این کتاب، تکنیک‌های کاملاً مفیدی برای رده‌بندی موضوعی کتاب‌ها، خوانش هوشمندانۀ متن و ارتباط سازندۀ خواننده با نویسنده ارائه شده‌اند و میان چها سطح «خوانش ابتدایی، اجمالی، تحلیلی و منطقی» و « ادراک، تفکر و یادگیری» تمایز ایجاد شد‌ه‌است.

والدین می‌دانند که نباید اشتباه کنند اما در تله‌های تربیتی گرفتار می‌شوند و به درستی نمی‌دانند چه کار باید بکنند. در ابتدای این کتاب مباحثی چون لازمه‌های پذیرفتن نقش والدین، فرزندپروری و اشتباهات والدین در فرزندپروری مطرح شده است. در انتهای هر بخش یک کاربرگ برای نوشتن اهداف والدین از تربیت فرزندان، بیان انتظارات از فرزندان و شناخت خصوصیات تحولی و شخصیتی کودک وجود دارد. در این کتاب ضمن اشاره به 28 اشتباه والدین در رابطه با تربیت فرزندان، رفتارهای صحیح جایگزین آن‌ها نیز توضیح داده شده است.

موضوع این کتاب، چگونگی رویارویی با مسائل نوجوانان در جریان بلوغ و موارد ناشی از آن است. بلوغ را "دوران بحران" نامیده‌اند که در آن نوجوان گذر از دوران کودکی به بزرگسالی را تجربه می‌کند. نویسنده ابتدا تاریخچۀ روان‌شناسی بلوغ را بررسی کرده و پس از بیان مشکلات این دوره از نظر جسمی و روانی، راهکار‌هایی عملی همراه با توصیه‌های پزشکی برای غلبه بر این مشکلات مطرح کرده است. در بخش دیگری نیز پرسش‌ها و پاسخ‌های متداول دربارۀ تغییرات جسمی بلوغ گنجانده شده است.

دورۀ نوجوانی از بحرانی‌ترین دوران زندگی است. مشکلات این دوره مورد توجه جامعه‌شناسان و روان‌شناسان است و مهم‌ترین اقدام برای حل آن‌ها «تشخیص و شیوۀ برخورد» با آن است. اثر حاضر کوشیده است نمابری از عمده‌ترین مشکلات روانی و رفتاری نوجوانان و جوانان و نیز شیوۀ برخورد و راهنمایی والدین را تقدیم کند. در این کتاب مشخصه‌های نوجوانی و جوانی تشریح می‌شود؛ مواردی مثل: بحران هویت، اضطراب، خیال‌پردازی، کم‌رویی، شهوت‌گرایی، دروغ‌گویی، عزت نفس و اعتماد به نفس، خودکشی، اختلالات عاطفی و رفتاری، و بیماری‌های جسمانی.

این کتاب شامل ۲۵ داستان و حکایت از کتاب‌های کهن فارسی و قصه‌های عامیانه ایرانی است که برای نوجوانان بازنویسی شده است. قصه‌ها به زبانی ساده نوشته شده‌اند و از کتاب‌های گلستان سعدی، سیاست‌نامه نظام‌الملک، جوامع‌الحکایات و لوامع‌الرویات محمد عوفی و... انتخاب شده‌اند. هریک از داستان‌ها دربردارنده نکاتی اخلاقی، اجتماعی و رفتاری است.

یادگیری فعال، خواندن توأم با درک، یادداشت‌برداری، مدیریت استرس، آمادگی برای شرکت در آزمون و حفظ کردن مؤثر مطالب، بخشی از مهارتهایی است که از طریق این راهنما ارائه میشود. دانش‌آموزان در این کتاب مهارت‌ها را یاد میگیرند، آن‌ها را تمرین میکنند و به کار میبرند. برگه‌های خودآزمایی، 10 عادت دانش‌آموزان موفق، مقابله با اضطراب امتحانی، استفاده از گروه‌های مطالعه، راهنمایی برای خواندن ریاضی، ضریب انحراف فراموشی و راهنمای آماده شدن برای شرکت در آزمون‌ها و راهبردهای پاسخ به سؤالات کوتاه جواب، تشریحی و چهارگزینه‌ای از دیگر مطالب این کتاب است.

کتاب حاضر آخرین جلد از مجموعۀ سه جلدی "مجموعه تمرین‌های خلاقیت" است. در این جلد فعالیتهای جدیدی معرفی می‌شود که یکی از آن‌ها "نقاشی با اجسام" است. نویسنده موضوعاتی را مطرح می‌کند و از خواننده میخواهد که برای آن‌ها نقاشی بکشد یا آن‌ها را توضیح بدهد. بخشی از مهم‌ترین شاخه‌ها و زیرشاخه‌های خلاقیت که در این مجموعه به آن‌ها پرداخته شده است، عبارت اند از خلاقیت واگرایانه، زبانی، تجسمی-تخیلی، ایده‌پردازانه، منطقی-استدلالی و خلاقیت هنری. در صفحات سفید کتاب خواننده باید با اجسامی مانند مداد، نخ، پارچه و خلاقیت خود اثر جدیدی را به تصویر بکشد.

ابزارهای محاسبه در مسیر تکاملشان همواره برآمد تأثیر متقابل فناوری و دستگاه‌های عددنویسی هر تمدن بوده‌اند. از نقش‌های پیش از تاریخ تا چرتکه‌های رمی، از الگوریتم‌های عرب‌ها تا نخستین ماشین‌ حساب‌ها همه بخش چشمگیری از تاریخ محاسبه با تاریخ عددنویسی محسوب می‌شوند. در پایان این مسیر تکاملی به رایانه‌ها می‌رسیم. این کتاب تاریخ الگوریتم و رایانش را نقل می‌کند. همچنین موضوع‌هایی را شرح می‌دهد که با محاسبه و ابزار ‌های آن ارتباط زیادی داشته‌اند. محاسبه و اعداد از نخستین سده‌های رایانش تا اروپای میانه، و نخستین ابزارهای مکانیکی محاسبه تا برنامه‌نویسی و نرم‌افزار در سده‌های اخیر از مطالب این کتاب هستند.

دریاها و اقیانوس‌ها ۷۱ درصد سطح کرۀ زمین را اشغال کرده‌اند؛ همۀ آن‌ها باهم مجموعه‌ای واحد به نام دنیای اقیانوسی را به وجود میآورند که در این کتاب دربارۀ آن توضیح داده شده است. دریاهای شور، تولد اقیانوس، آب دائمی، بزرگ‌ترین سونامی، دریاچۀ نمک، زلزله‌های زیردریایی، غول‌های اقیانوس و جانداران استثنایی از مباحث مطرح شده در این کتاب است. کتاب شامل صفحات و کادرهای رنگی و تصاویر زیادی از جانداران، اقیانوس‌ها، کشتی‌ها و اکتشافات دریایی است. در انتهای کتاب به ذخایر اقیانوسی، اقیانوس‌های در خطر و آیندۀ دریا اشاره شده است.

کتاب در قالب داستان و طنز، درباره زندگی ابوعلی سینا نوشته شده و با تصاویری همراه است. داستان از کودکی ابوعلی آغاز می‌شود و با رفتن او به بخارا ادامه می‌یابد. ابوعلی در ۲۱ سالگی شروع به نوشتن کتاب‌هایش کرد و با معالجه بیماری‌های لاعلاج به شهرت رسید. در بخشی از کتاب آمده است که او اولین کسی بود که متوجه شد بیماری سل واگیر دارد و نیز فهمید که بیمار ممکن است در اثر خونریزی مغزی بمیرد. او اولین کسی بود که متوجه شد بیماری‌ها از راه آب و هوا و خاک منتقل می‌شوند و اولین کسی بود که بیماری مننژیت را توصیف کرد.