ادبیات نوجوانان

کتاب «مارمولکی از جنس دایناسورها» داستانی است که به شرح ماجراها و زندگی روزانه‌ی حیوانات شگفت‌انگیز ماقبل تاریخ (دایناسورها) می‌پردازد. این کتاب به عنوان یک دایرةالمعارف دایناسورها، اطلاعاتی درباره‌ی این موجودات ارائه می‌دهد. همچنین داستان به حفظ محیط‌زیست و کمک به نگهداری از کره زمین می‌پردازد. در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «بچه‌های کلاس، ساکت، مثل آدم‌هایی که توی خواب راه می‌روند، یک‌راست رفتند نشستند سر جایشان و زل زدند به خبر داغ روی تخته! خبر نابودی کره‌ی زمین!! همین کره‌ی زمین که روی آن راه می‌رفتند و زندگی می‌کردند و هر بلایی هم که می‌خواستند سرش می‌آوردند!»

تاریخ با ابزار ادبیات و هنر روایتگری شناخته می‌شود و برای نسل‌های آینده باقی می‌ماند. چنانچه اتصال زمینه و زمانه بین گذشته و حال برای کودک و نوجوان امروز ملموس و محسوس نباشد، به ماده درسی بدل می‌شود که تنها خوانده شده و از آن عبور می‌شود. اما چنانچه دو عنصر ملموس و محسوس بودن توسط نویسنده اثر و راوی تاریخ مورد توجه قرار گیرد، وقایع باورپذیر و درس‌آموز می‌شوند. بررسی زندگی اسطوره‌های ایران‌زمین که در راه حفظ تمامیت ارضی ایران بر مبنای دین مبین اسلام شجاعانه و جسورانه ایستادگی کرده و در این راه جان خود را فدا کرده‌اند، نیازمند این دو ابزار ادبیات و هنر روایت است. شخصیتی تاریخ‌ساز مانند شهید میرزا محمدتقی‌خان فراهانی ملقب به امیرکبیر از این دست اسطوره‌ها است که شناخت او برای نسل امروز ما ضروری می‌نماید. نویسنده کتاب «امیرکبیر فقط اسم یک خیابان نیست» تلاش کرده است هنر روایت را با ابزار ادبیات داستانی و رمان در هم بیامیزد و اثری جذاب از زبان خواهری که در ایران زندگی می‌کند و از نوادگان امیرکبیر است به برادر مقیم خارج از کشور خود، برای مخاطب امروز پدید آورد.

این کتاب شامل روایتی متفاوت از مقاومت مردی است که تمام عمر خویش را صرف حفاظت از جان، مال و ناموس این وطن کرده است. آوِرتین فقط نام یک روستایی دور افتاده در اطراف کرمان نیست بلکه یادآور حماسه ایستادگی حاج قاسم در برابر اشرار و ناجوانمردانی است که امنیت و آرامش مردم را هدف قرار داده بودند. داستان کتاب روایتی جذاب از حضور میدانی شهید حاج قاسم سلیمانی در یکی از عملیات‌های سخت رهایی گروگان آن هم در کشور همسایه است.

کتاب «نمایشگاه نقاشی بچه‌ها» یک داستان طنزآمیز درباره نقاشی‌های بچه‌ها در یک نمایشگاه است که با نگاهی متفاوت و خلاقانه به نقاشی کودکان پرداخته و از زاویه‌ای نو به این موضوع نگاه می‌کند. در این کتاب، آقای خبرنگاری که برای پوشش خبری یک نمایشگاه نقاشی کودکان آمده است، در گزارش خود به جای توصیف‌های معمول از نقاشی‌ها، با دیدی طنزآمیز و وارونه، نقاشی‌ها را توصیف می‌کند و در نهایت می‌گوید که بچه‌ها همه چیز را وارونه کشیده‌اند.

این رمان در 16 فصل منتشر شده و درون‌مایه‌ای از جنس انتظار و مهدویت دارد و داستان دختر نوجوانی به نام گلبرگ را روایت می‌کند که پدرش در اثر اتفاقی باعث مرگ همسایه‌شان می‌شود و پسر همسایه که شخصیتی هنجارشکن دارد به دنبال قصاص است و در پی این ماجرا به گلبرگ آسیب می‌زند. گلبرگ مجبور است تابستان را دور از پدر و مادر با دلهره و سختی بگذراند و انتظار بکشد. گلبرگ در روزهای پر انتظار خود سخت می‌کوشد به همه کمک کند.

این کتاب درباره‌ی کابی یک ربات اسباب بازی است که مجید برای تولدش هدیه گرفته است. این ربات هم‌قدوقواره‌ی مجید است و می‌تواند حرف بزند و بازی کند و کلی کارهای دیگر هم یاد بگیرد. داشتن این ربات هوشمند می‌تواند خیلی جالب و هیجان‌انگیز باشد البته این دلیل نمی‌شود که رفتارش در همه‌ی موقعیت‌ها مطلوب باشد. مثلا انتظار نداشته باشید که مثل آدم از مریض پرستاری کند یا در مجلس خواستگاری مثل بچه‌ی آدم یک گوشه بنشیند و دسته گل به آب ندهد.

در داستان «فیگی، شهر را نجات بده!» فیگی و نانا هر دو بورسیه شده‌اند تا تحصیلاتشان را در شهر بزرگ آکرا در غنا ادامه دهند. آن‌ها در آکرا زندگی جدیدی را آغاز می‌کنند و با آدم‌های تازه و ماجراهای گوناگونی روبه‌رو می‌شوند. اما پس از مدتی رفتار نانا عجیب‌وغریب می‌شود. او آخر هفته‌ها به طرز مشکوکی غیبش می‌زند. فیگی یک روز او را تعقیب می‌کند و از محله‌ای ترسناک سر درمی‌آورد...

در داستان «فیگی، رئیس‌جمهور را نجات بده!» در مدرسه از فیگی و دانش‌آموزان دیگر خواسته‌‌اند تا درباره‌ی شغل آینده‌شان بنویسند. نانا می‌خواهد رئیس‌جمهور غنا شود، اما فیگی هنوز نمی‌داند چه شغلی را دوست دارد. تا اینکه چند سفیدپوست به روستای محل زندگی فیگی در غنا می‌آیند و به او پیشنهاد می‌دهند تا در فیلمشان بازی کند. در این میان، مشکلی برای نانا پیش می‌آید و فیگی باید هر طوری هست، رئیس‌جمهور آینده‌ی غنا را نجات بدهد.

در داستان «فیگی، اسمت را تغییر بده!» فیگی دو تا مشکل دارد. یکی اسم غیرعادی‌اش؛ هیچ‌کس در غَنا چنین اسم عجیبی ندارد. مشکل دیگرش این است که مادربزرگش مریض است و احتیاج به دارو دارد. برای مشکل اول کار چندانی نمی‌شود کرد. بنابراین فیگی یک روز صبح زود با کیف مدرسه‌اش که در آن یک نصفه نان، دو تا سیب، صابون و مسواک، یک پتو و یک دست لباس اضافی است، به همراه بزش، کوامی، راه می‌افتد تا به آمریکا برود و داروی مادربزرگش را گیر بیاورد.

نامی پسری 11 ساله، عاشق دروازه‌بانی، دارای یک برادر به نام هالیگان؛ درگیر با همسایه‌شان خانم چکشی و تحت‌پیگرد ناظم مدرسه جدیدش است. نامی با همه خصوصیات ذکر شده، رقیب هم‌کلاسی جدیدش به نام میلاد هم هست. نامی و میلاد هر دو عاشق دروازه‌بانی‌اند و رقیب سرسخت یکدیگر... نامی همه تلاشش را می‌کند تا با کمک سامی رفیق شفیقش، میلاد را از مرحله خارج کنند؛ نامی در پی تلافی است اما...