ادبیات نوجوانان

کتاب «زنده‌باد پرسپولیس» درباره زندگی پسری دوازده ساله است که پدرش را از دست داده است و با مادرش زندگی می‌کند. آن‌ها وضع مالی خوبی ندارند ولی او به شدت طرفدار تیم پرسپولیس است و به محض دیدن فراخوان کارت هواداری تیم محبوبش، تصمیم می‌گیرد این کارت را به‌دست آورد. اما به‌دست آوردن این کارت به این سادگی هم نیست و او ماجراهای مختلفی را پشت‌سر می‌گذارد. داستان در محیط مدرسه و خانه جریان دارد و وقایع مختلفی را حول محور تلاش پسر برای دریافت کارت هواداری پرسپولیس روایت می‌کند. با وجود موانع و سختی‌ها، پسر با پشتکار و امید، به تلاش خود ادامه می‌دهد. در برشی از کتاب آمده است: «هر سه با هم و هم‌زمان، جوری که انگار روی این هماهنگی کار کرده بودند، با صدای بلند گفتند: می‌خوای چی بگیری؟ کارت هواداری پرسپولیس؟ ! سینا هم که هوادار پرسپولیس بود، ابروهای پرپشتش را گره کرده و با چشمانی که برق می‌زدند پرسید: کارت هواداری پرسپولیس دیگه چیه؟ یقه‌ام را صاف کردم. از جایم بلند شدم و روی میز نیمکت پشت سری نشستم. جوری که انگار می‌خواهم در تلویزیون اخبار بگویم، سرم را بالا گرفتم و...»

در داستان «فوتوالیبال» خانواده آسوده بعد از ازدواج دختر بزرگ‌تر، تصمیم به تغییر محل زندگی خود می‌گیرند. مریم که دانش‌آموز کلاس هشتم است، در محله و مدرسه جدید دچار مشکلاتی می‌شود و تصمیم می‌گیرد شرایط را به نفع خود تغییر دهد. او با ایجاد یک تیم والیبال وارد رقابت با معلم ورزش و تیم فوتبال مدرسه می‌شود. این رقابت پر از چالش‌های شیرینی است که مریم و دوستانش با کمک هم آن‌ها را حل می‌کنند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «روز سوم بازارچه بود و من از دیروز یخم باز شده بود و از دم‌دمای ظهر، خجالت را کنار گذاشته بودم و عین شاگرد میوه‌فروش‌های یکشنبه بازار، هر چند دقیقه یک بار دستم را محکم به هم می‌کوبیدم و ...»

خانم پرافاده که در فانوس دریایی زندگی می‌کرد، درباره‌ی اهالی دهکده که غیر از کارهای خودشان به چیز دیگری علاقه نشان نمی‌دادند احساس عجیبی داشت. از نظر او، دهکده به معنای واقعی راکد مانده بود، انسان‌ها قادر نبودند زیبایی‌های اطرافشان را ببینند. بالاخره روزی اهالی دهکده از فرط بی‌حوصلگی یکی‌یکی پُکیدند. اول معلم بازنشسته آقای نپرس، بعد آقای فرناندو که همواره کلاه داشت و بعد خانم قصه‌گو... با پُکیدن دکتر دهکده، آقای جان‌سِوَر، فکر بکری به ذهن بولوتِ خیال‌پرداز که برای تعطیلات نزد پدربزرگش آقای نپرس آمده بود رسید... کتاب با لحن طنزآمیزش مخاطب را وادار می‌کند درباره‌ی کنجکاوی، اکتشاف و خیال‌پردازی فکر کند. داستانی دوست‌داشتنی که به یادمان می‌آورد زندگی انسان‌ها با رؤیاها، احساسات و آرزوهاست که رنگارنگ و لذت‌بخش می‌‌شود.

برای برطرف‌کردن شکاف فرهنگی بین نسل‌ها و آگاهی از زندگی گذشتگان نیاز است در مورد آن‌ها بدانیم و با جزئیات روزمره‌ی زندگی‌شان آشنا شویم. کتاب «بن‌بست شهریور» داستان پسری نوجوان به نام امجد را روایت می‌کند که در تعطیلات تابستانی برای کمک به خانواده‌اش به عنوان شاگرد در یک مغازه مشغول به‌کار می‌شود در مغازه اتفاقات مختلفی می‌افتد که نویسنده با لحنی زیبا بیان کرده است و خواننده را با فضای کار و کارگری قبل از انقلاب آشنا می‌کند.

کتاب «دختر آب» در 8 بخش و چندین فصل نوشته شده است و با توضیحی در مورد ویروس «کووید - 19» از منظر راوی آغاز شده است. راوی آناهید است که پدر و مادری پزشک دارد. برای آنکه کودک مانع فعالیت‌های درمانی مادر و پدر نشود، مدتی را باید پیش مادربزرگ و دایی خود بگذراند. اما او از این سفر ناراضی است. او که به‌خاطر صورت کک و مکی و موهای زرد خودش را زشت می­‌داند از دایی می­‌شنود در گذشته چشمه‌ای بوده است که دخترها وقتی از آب آن می‌آشامیدند زیبا می­‌شدند و تا چهل روز هر دعایی می کردند بر آورده می­‌شده است.

این کتاب روایتگر زندگی پرفراز و نشیب حضرت نرجس (سلام‌الله‌علیها) است؛ بانویی پاک‌سرشت از خاندان سلطنتی روم که در تقدیر الهی، مسیری پرماجرا و دشوار را پیمود تا به خانه اهل‌بیت (علیهم‌السلام) برسد. داستان از روزگار زندگی او در سرزمین روم آغاز می‌شود و سپس به چگونگی آشنایی و پیوند مقدسش با امام حسن عسکری (علیه‌السلام) می‌پردازد. حضرت نرجس (س) در کنار امام هادی (ع) و امام حسن عسکری (ع) سال‌هایی سرشار از سختی، فشار و محدودیت را در سامرا گذراند، اما با ایمان و صبر، نقشی ماندگار در تاریخ اسلام ایفا کرد. او به عنوان آخرین عروس حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها)، مادر والا مقام امام مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) شد؛ آخرین حجت الهی و منجی موعود که وعده‌اش روشنی‌بخش دل‌های مؤمنان و امیدبخش آینده بشریت است.

کتاب «گم‌گشته دل» اثری است که با زبانی روان و محتوایی عمیق به موضوع امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) و دوران غیبت ایشان می‌پردازد. نویسنده با الهام از سخن گران‌بهای امام سجاد (علیه‌السلام) بیان می‌کند که در روزگار غیبت، انسان‌هایی به مرتبه‌ای از ایمان، معرفت و شناخت می‌رسند که غیبت یا حضور امام برایشان تفاوتی ندارد؛ چرا که پیوند قلبی و ولایی‌شان همواره برقرار است. این گروه همانند یاران وفادار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هستند که برای دفاع از اسلام جان‌فشانی کردند و از نظر ایمان و بندگی، شیعیان واقعی و بندگان شایسته خداوند به شمار می‌آیند. کتاب، خواننده را فرا می‌خواند که از غیبت امام گلایه نکند، بلکه در هر حال، با عمل، اخلاص و پایداری، راه یاری ایشان را بپیماید و حضور یا غیبت را یکسان ببیند.

«بایقوش» روایتی خواندنی و جذاب از تقابل خرافه‌گرایی و عقلانیت است؛ در داستان بلند بایقوش، نویسنده ماجرای پسری روستایی به نام مهرعلی را روایت می‌کند که در سفرش به شهر، به‌طور اتفاقی سر از یک پرنده‌فروشی درمی‌آورد و یک جغد نظرش را جلب می‌کند. هدف این کتاب، به چالش کشیدن خرافات و باورهای عامیانه و آموزش شجاعت، کنجکاوی و حقیقت‌جویی به نوجوانان است. داستان با روایتی هیجان‌انگیز و پرکشش به مخاطبانش نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با کنجکاوی و شجاعت، از ترس‌ها و خرافات عبور کرد و به حقیقت دست یافت.

کتاب «کوچ از جا»، کتابی است که به بررسی مفهوم کوچ و تغییر در زندگی می‌پردازد. کمال‌گرایی و علاقه به بهترین بودن، زمانی که در کنار مسائل مربوط به بلوغ و تلاش برای هویت‌یابی نوجوانی قرار می‌گیرد، در اغلب خانواده‌ها تبدیل به مشکلات و مسائل پیچیده‌ای می‌شود که راه ارتباطی والدین و نوجوان را به طور کلی قطع می‌کند. داستان در چنین موقعیتی در یک خانوادۀ معمولی اتفاق می‌افتد. نوجوانی که از ظاهر خودش ناراضی است، توانمندی‌های خودش را نمی‌شناسد و حتی خودش را به عنوان یک انسان نه می‌شناسد و نه دوست دارد. در چنین موقعیتی فضای مجازی و الگوهای ناسالمی که معرفی می‌کند فضا را بیشتر از پیش متشنج و ناسالم می‌کند. چارۀ کار کجاست؟ چه چیزی می‌تواند این فضا را در هم بشکند و واقعیت زندگی را همان‌طور که هست به نوجوان داستان ما نشان بدهد؟ این کتاب بر اهمیت هدف‌گذاری، مدیریت وابستگی‌ها و حرکت به سمت آرزوها تأکید دارد.

در ماه مارس سال 1945، هیتلر آخرین فرمان تبلیغاتی‌اش در جنگ جهانی دوم را صادر کرد: همه‌ی پسران 15 و 16 ساله باید برای دفاع از سرزمین پدری به جبهه اعزام شوند. 47 روز، داستان واقعی دو دوست صمیمی به نام‌های هلموت و گانتر است که از این فرمان سرپیچی کردند؛ در حالی‌که نمی‌دانستند جنگ چقدر طول می‌کشد و اگر گرفتار می‌شدند، مرگ در انتظارشان بود...