تاریخ معاصر ایران

در دوران حکومت احمدشاه قاجار و در جنگ جهانی اول، انگلیس بندر بوشهر را اشغال کرد. مردم روستای تنگستان در نزدیکی بوشهر، به رهبری رئیس‌علی دلواری، در مقابل سربازان انگلیسی ایستادگی کردند. رئیس‌علی به آن‌ها اجازه صید مروارید نمی‌داد و تفنگ‌هایشان را می‌گرفت و مردان دلوار را مسلح می‌کرد. همچنین در حمله‌ای که انگلیسی‌ها به دلوار ‌کردند، آن‌ها را شکست داد و به عقب ‌راند.

در دوران حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار، انگلیس برای تصرف بوشهر، به ریشهر در نزدیکی بوشهر حمله کرد و چند هزار سرباز در ساحل پیاده شدند. باقرخان تنگستانی همراه پسرش احمدخان با تعداد کمی تفنگ‌چی در مقابل آن‌ها ایستاد و موفق ‌شد افراد بسیاری از سربازان و افسران انگلیسی را از بین ببرد.

در آن‌ هنگام که روس‌ها با دامن زدن به اختلافات حاکمان شهرهای شمالی ایران توانستند شهرهای شیروان، شکی و باکو را به اشغال خود درآورند، یکی از سرداران ایرانی به نام حسن‌خان ساری اصلان، با سربازانش شجاعانه با آن‌ها جنگید و اجازه نداد شهر ایروان به دست روس‌ها بیفتد.

هنگامی که روس‌ها به خاک ایران حمله کرده بودند و شهرهای شمالی را در تصرف داشتند، عباس میرزا با سپاهش شجاعانه در برابر آن‌ها جنگید و پیروزی‌های بسیاری به دست آورد. سپاه ایران‌ توانست باکو را پس بگیرد و روس‌ها را به عقب براند. فتحعلی‌شاه علیه روس با انگلیس متحد ‌شد. عباس‌میرزا با مشورت انگلیس تصمیم گرفت به روس حمله کند؛ ولی با خیانت مواجه ‌شد.

زمانی که کشور انگلیس و هلند، بعضی از جزایر ایران را اشغال کرده بودند، میرمهنا جوان نوزده ساله، با زیرکی و شجاعت، تجارتخانه انگلیس در ساحل بندر ریگ را تصرف کرد و پرچم آن‌ها را پایین ‌کشید. او همچنین به هلندی‌ها که در جزیره خارک مستقر بودند، حمله کرد و کشتی‌های آن‌ها را گرفت.

کشور پرتغال بیش از صد سال پیش جزیره هرمز را اشغال کرد و با وحشتی که در مردم به وجود آورده‌ بود، هرکاری که می‌خواست انجام می‌داد. امام‌قلی‌خان به فرمان شاه‌عباس و با وجود تعداد کم سربازانش، با شجاعت به جزیره هرمز حمله کرد. با اینکه قلعه پرتغالی‌ها بسیار محکم و مجهز بود، آنجا را تسخیر کرد و آن‌ها را شکست داد.

در زمان حکومت سلسله صفوی، امپراتوری عثمانی شهر تبریز را اشغال کرد و ازبک‌ها نیز خراسان را در تصرف داشتند. الله‌وردی‌خان، حاکم شیراز و فرمانده ارتش، با نقشه‌ای زیرکانه همراه شاه‌عباس، پس از آزاد کردن شهرهای خراسان و با برنامه‌ریزی دقیق، سربازان عثمانی را غافلگیر کرد و عثمانی‌ها به اجبار تسلیم شدند.

پهلوان عبدالرزاق باشتینی به آذربایجان رفت و در مسابقات کمان‌کشی شرکت کرد. او در مقابل سلطان ابوسعید، پادشاه مغول، پیروز ‌شد. سلطان او را به عنوان رئیس نگهبانان انتخاب کرد و برای جمع‌آوری مالیات به کرمان ‌فرستاد. عبدالرزاق پهلوان که تحمل دیدن رنج و شکنجه مردم را نداشت، به باشتین بازگشت و همراه با یارانش برای گرفتن حق مردم قیام کرد. آن‌ها خود را سربدار نامیدند.

خاطراتی از تظاهرات و فعالیت‌های ضد رژیم پهلوی قبل از انقلاب با حضور راوی که درواقع خود نویسنده است، ارائه می‌شود. لیلا فعالیت‌های خود علیه رژیم را از تابستان 1357 آغاز می‌کند. زمانی که زمزمه‌های حضور جدی مردم در خیابان‌ها شنیده می‌شود. توجه ویژه داستان به در صحنه بودن نوجوانان، به خصوص دختران در فضای پیش از انقلاب است.

نمایشنامه درام این کتاب کاربردی و فعالیت‌محور است و مهم‌ترین وقایع، قرارداد‌ها و چهره شخصیت‌های تاریخی و نیروهای استعماری از دوره قاجار تا ورود امام خمینی(ره) به نمایش در می‌آید. همچنین به طور ویژه به معرفی نقش زنان در وقایع تاریخی پرداخته شده است.