تفکر خلاق

کتاب حاضر به منظور رشد حس کنجکاوی و کاوش در کودکان، در سه بخش "علوم زیستی"، "علوم زمین" و "علوم فیزیک" تهیه شده وشامل فعالیتهایی چون کار با قیچی و چسب، نقاشی، و انواع بازی ها و مازهاست تا تفکر خلاق و مهارتهای علمی و حرکتی کودک پرورش یابد.

تفکر طراحی، روشی برای حل خلاقانهِ مسائل است. کتاب حاضر می‌کوشد راهگشای کسب مهارت‌های لازم در حل مسئله و پرورش خلاقیت و نوآوری باشد. شیوه‌هایی همانند خودآموزی و برگزاری کارگاه‌های تفکر طراحی از امتیازات آموزشی این کتاب است که خوانندگان از آن‌ها بهره‌مند می‌شوند. کتاب ضمن پرداختن به توضیحات کلی درباره‌ی تفکر طراحی به معرفی اولیه مفاهیم و ریشه‌های آن و همچنین بر فرایند پنج گانه آن نیز می‌پردازد.

شواهد بسیاری نشان می‎دهد که یادگیری در حال تحول است و مرکز این فرایند تفکر. بنابراین، توسعه مهارت‌های تفکر در کلاس ضرورت پیدا می‎کند. این کتاب یکی از کنش‌ها برای پاسخ‌گویی به این ضرورت است که در چهار فصل تنظیم شده است. سه فصل اول شامل مفاهیم و مباحثی مقدماتی درباره مهارت‌های تفکر در برنامه‌ درسی ملی انگلستان، مدیریت تفکر در کلاس درس و برنامه‌ریزی برای مهارت‌های تفکر است. فصل چهارم شامل 46 طرح‌ عملی برای آموزش مهارت‌های تفکر در کلاس است

تفکر قابل بهبود و یادگیری است و پرورش تفکر یکی از اهداف اصلی تربیت در دنیاست. این کتاب شامل مجموعه فعالیت‌هایی است که به منظور تمرین و پرورش تفکر برای کودکان پنج تا هفت ساله تدوین شده‌اند و مربی یا والدین می‎توانند برای کودکان استفاده کنند. «فکرهای من»، «دوستی یعنی چی؟ »، «پیتزا چیه؟ »، «کدام حیوان خانگی» و «وارونه فکر کن»، ازجمله فعالیت‌هایی است که در کتاب آمده است.

بازی‌ یکی از مهم‌ترین روش‌های یادگیری و راه‌های ارتباط با کودکان است. کتاب حاضر شامل بازی‌های آموزشی برای پرورش تفکر خلاق کودکان 7 تا 12 ساله‌ می‌شود. در ابتدای هربازی، توضیحی کلی در بارۀ آن و سپس هدف از آن آمده است. پس از آن گروه سنی بازی، تعدادبازیکنان، وسایل موردنیاز ، موارد مورد توجه پیش از شروع بازی، روش بازی، چگونگی ایجاد تغییراتی دربازی و نکته‌ها شرح داده شده‌اند. بعضی بازی‌های این کتاب عبارت‌اند از: وسط کاغذ چه خبره؛ بازی با بازی؛ زندانی بطری؛ اینجاو آنجا.

آموزش و یادگیری از مباحث مهم مدرسه‌ای است. کتاب حاضر مطالبی در مورد آموزش، تدریس، یادگیری، نحوۀ ارائۀ آن، و بهبود آموزش با استفاده از نظریات بزرگانی مثل پیاژه و اینهلدر ارائه می دهد. نویسنده به درک عمیق دانش‌آموز تأکید دارد و معتقد است معلمان باید دانش‌آموز را در فرایند یادگیری مشارکت دهند تا آموزش عمیق صورت گیرد. همچنین در کتاب به راه‌های متفاوت دانش‌آموزان در یادگیری تأکید شده‌است.

یک روز صبح، در وسط جنگل، چیزی سیاه دیده می‌شود. پلنگ فکر می‌کند، یکی از خال‌هایش افتاده است. کلاغ فکر می‌کند، تکه‌ای از شهاب‌سنگ است. روباه فکر می‌کند، جواهر شاهزاده خانم باشد. جغد فکر می‌کند تخم اژدهاست و... . آن روز در جنگل همهمه‌ای به پا می‌شود و همه درباره آن چیز سیاه حرف می‌زنند و... ؛ اما هیچ‌کس نمی‌فهمد آن چیز چیست. به نظر شما چیز سیاه چه می‌تواند باشد؟

این داستان برای جهت دادن به تخیل کودک، ارتباط عاطفی و درست اعضای خانواده، به کارگیری کلمات «لطفا» و «ببخشید» در جای درست و برخورد صحیح با اشتباهات است. پدر «امیرعلی» بیمار است و در خانه استراحت می‎کند. امیرعلی سعی می‎کند آرام بازی کند تا مزاحم پدرش نشود. او با سس گوجه‌فرنگی خرسی بازی می‎کند و آن را روی پتوی پدر رها می‎کند و سس روی پتو می‌ریزد. امیرعلی متوجه اشتباهش می‎شود و عذرخواهی می‎کند.

با توجه به گفتۀ کتاب، مهارت‌های زندگی توانایی‌هایی هستند که کودک را برای رو‌به‌رو شدن با مسائل روزمرۀ زندگی آماده می‌کنند. در این کتاب تلاش شده است تا با در نظر گرفتن مهارت‌های حل مسئله، تفکر خلاق، تفکر نقادانه، همدلی، مدیریت استرس و... کودکان پیش‌دبستانی برای ورود به جامعه تواناتر شوند. فعالیت‌های کتاب می‌تواند با کارهایی مثل نقاشی، برش، کار گروهی و کامل کردن قصه انجام شود.

داستان‌ها، در عین سرگرم‌کنندگی، پندآموز نیز هستند. مجموعه کتاب‌های «قصه‌های دیروز، پندهای امروز» داستان‌هایی آموزنده را دربرگرفته‌است. در کتاب حاضر دو داستان آمده‌است. داستان «بدجنس‌ترین ماهی‌خوار دنیا» پرورش مهارت «تفکر خلاق» را مد نظر دارد و داستان دوم مهارت «قضاوت عادلانه» را به کودک می‌آموزد. هر دو داستان از داستان‌های کتاب «کلیله و دمنه» گرفته شده‌اند و همگام با آزمون‌های پرلز، به بهبود سواد خواندن مخاطب کمک می‌کنند.