مسئولیت‌پذیری

"هپلی‌هپو" یک بچه غول تنبل است که کارهایش را بقیه باید انجام دهند. اما بقیه که بیکار نیستند. مثلا همین امروز مامان غوله از هپلی خواست تا سفرۀ هفت‌سین را آماده کند. هپلی به جای آماده کردن سفره نشست و منتظر ماند. منتظر چی؟ کسی که از راه برسد و سفره را به جایش بچیند. اولین نفری که سر و کله‌اش پیدا شد "خاله قدقدا" بود...

"هپلی‌هپو" یک بچه غول تنبل است و هر کاری را که از او می‌خواهند، انجام نمی‌دهد. یک روز پدرش از او خواست مراقب مزرعه باشد تا وقتی که برگردد. هپلی‌هپو یک گوشه نشست و شروع کرد به کمک خواستن از دیگران. هپلی از هر کسی که از آن‌جا می‌گذشت می‌خواست تا برایش مترسکی بسازد. اما هیچ‌کس به حرفش گوش نمی‌کرد. تا اینکه یک کلاغ سیاه، از همه‌جا بی‌خبر از آنجا گذشت. هپلی‌هپو دوباره درخواستش را به او گفت. حواس هپلی کجاست؟ مگر کار مترسک، فراری دادن کلاغ‌های سیاه از مزرعه نیست؟

در این کتاب فعالیت‌هایی مثل نقاشی، شعر، بازی، قصه، بحث و گفتگو، نمایش خلاق، کاردستی، مشاهده و فعالیت علمی طراحی شده است. در هر قسمت، اهداف مورد نظر از آن تمرین و شیوۀ اجرای آن نیز آمده است. از اهداف تمرینات این است که کودکان از سنین پایین یاد بگیرند بر اساس شناخت، هیجان و قضاوت‌هایشان تصمیم‌گیری کنند و تصمیمات مناسب‌تری بگیرند.

"ریحانه" و "پیشی‌کوچولو" تمام وسیله‌هایشان را در اتاق پخش کرده‌اند و حالا که یک مهمان کوچک به اسم "صبا" می‌خواهد به اتاقشان بیاید باید همه چیز مرتب باشد؛ چون صبا کوچولو ممکن است چیزی از آن‌ها را در دهانش بگذارد. ریحانه وسایل خود را جمع می‌کند اما پیشی دست به چیزی نمی‌زند و در سبدش می‌خوابد. ریحانه و صبا به اتاق می‌آیند تا بازی کنند. ناگهان صبا کوچولو تیله‌های پیشی را زیر تخت می‌بیند و...

معلم در برابر شاگرد و شاگرد در برابر معلم حقوقی دارند. کتاب پیش رو در سه فصل می‌کوشد به این حقوق بپردازد. در فصل اول، مفاهیم و تعریف‌های واژه‌هایی مثل حق، معلم، مسئول، آموزگار و مسئولیت آمده‌است. در فصل دوم ویژگی‌ها و شایستگی‌های معلم بیان شده‌اند. ارزش و مقام معلم، رابطۀ شاگرد و معلم، و حقوق متعلم با توجه به احادیث و نیز در رسالۀ امام سجاد از زیر بخش‌های این فصل هستند. در فصل سوم با عنوان «مسئولیت حقوقی معلم و شاگرد» مفهوم حق، تکلیف و مسئولیت، آموزگار و شرایط او، تفاوت مسئولیت مدنی و مسئولیت ، مبنای مسئولیت آموزگار و مواردی ازاین دست مطرح شده‌اند.

داستان‌ها تأثیرگذاری بیشتری بر رفتار و چگونگی آن دارند. کتاب حاضر از مجموعۀ «من و مهارت‌های فردا» به آموزش مهارت مسئولیت پذیری در کودکان می‌پردازد. این آموزش در قالب قصه و به صورت غیر مستقیم ارائه شده‌است. در انتهای کتاب چند سؤال از متن داستان مطرح شده است تا کودک با دادن پاسخ به آن‌ها موضوع را بهتر درک کند. راهنمایی هم برای والدین ارائه شده است تا به کودک کمک کنند بتواند در پذیرش مسئولیت و بر عهده گرفتن کارها عملکرد بهتری داشته باشد.

این داستان دختری به نام افسانه است که زندگی خویش را روایت می‌کند. هر وقت پدر افسانه به سفر می‌رفت، پدربزرگش به خانه آن‌ها می‌آمد. افسانه که جای خالی پدرش را بیشتر از هروقت دیگری احساس می‌کند، تصمیم می‌گیرد برای پدربزرگش پیراهن بدوزد. او فکر می‌کند، در روزهای نبودن پدرش چه اتفاقاتی ممکن است پیش بیاید و این فکر او را مضطرب و نگران می‌کند.

نویسنده کتاب پیش رو در نگاهی به دین مبین اسلام و توجه ویژه به رویکرد امر به معروف و نهی از منکر تلاش دارد تا چگونگی کسب حقوق انسانی را در راستای تبدیل شدن به یک شهروند مسئول، آموزش دهد. درواقع اندیشه اصلی مطرح در کتاب بر این اصل استوار است که هر انسانی نه‌تنها در برابر اعمال خود مسئول است، بلکه در برابر عملکرد جامعه‌ای که در َآن زندگی می‌کند نیز مسئولیت دارد. در این مسیر علاوه‌بر بعد دینی، نقش فردی انسان و نیز نقش محیط در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی مورد مطالعه قرار گرفته است.

مسئولیت‌پذیری به معنای پاسخ‌گو بودن در برابر کارهایی است که بر عهده فرد گذاشته شده یا از او سرزده است. در این کتاب داستانی درج شده که لزوم انجام وظایف و احساس مسئولیت در برابر آنچه بر عهده فرد است را به کودکان یادآور می‌شود. مخاطبان با خواندن داستان می‌آموزند در ازای داشتن توانایی‌های طبیعی خود در برابر دیگرانی که آن توانایی‌ها را ندارند مسئول اند.