هنرهای نمایشی

کتاب حاضردر دو بخش ارائه شده است: بخش اول حاوی فیلم‌نوشت فیلم سینمایی «سؤتفاهم»، اثر احمدرضا معتمدی است که به‌مقوله ماهیت رسانه در عصر جدید می‌پردازد و سردرگمی انسان معاصر در فضای مجازی را تصویر می‌کند. بخش دوم حاوی گفت‌وگو با کارگردان فیلم و نشست‌های نقد و بررسی فیلم، سخنرانی‌ها و نوشتارهای انتقادی درباره فیلم از ناحیه چند دسته از اندیشمندان و متفکران و اساتید دانشگاه است.

این کتاب به تحلیل کمی و کیفی نهاد خانواده در سینمای ایران از فاصله تاریخی سال 1357 تا چهل سال پس از آن می‌پردازد. محورهای مهمی که در این کتاب بررسی می‌شوند عبارت‌اند از: تعریف خانواده، بازنمایی نقش‌های خانوادگی، آسیب‌های مرتبط با خانواده در فیلم‌های ایرانی، تاثیر مکتب‌های غربی در نمایش خانواده در سینمای ایران و کارکردهای خانواده در سینمای ایران.

قرار بود بچه‌ها، شب یلدا، در مدرسه نمایش اجرا کنند. بعضی از بچه‌ها لباس میوه‌ای می‌پوشیدند. اما پسرک قصه‌ی ما نقشی در نمایش نداشت. او دوست داشت نقش بابابرفی را بازی کند ولی خانم نمایش‌ گفت بابابرفی توی نمایش نیست. تا این‌که .... این کتاب به کودکان نوسوادی که درس‌های 11 تا 13 کتاب فارسی اول دبستان را تمام کرده‌اند و می‌خواهند مهارت بیشتری در خواندن کلمه‌های تازه و جمله‌های طولانی‌تر به‌دست بیاورند، کمک می‌کند.

این کتاب در مورد داستان پیدایش انیمیشن است با شرح معنای واژه انیمیشن و دیگر مترادف‌هایش شروع شده و با ارائه مختصات جغرافیایی زادگاهش که همان شهر سوخته باشد ادامه می‌یابد. راوی کتاب یک بز (‌همان بز نقش بسته روی ظرف سفالی‌ یافته شده در شهر سوخته) است‌. نویسنده با زبان طنز سعی دارد اطلاعات را به دقیق‌ترین شکلی به مخاطب ارائه دهد. کتاب دارای بیست فصل است. بعضی از این سرفصل‌ها عبارتند از: سایه‌ها حرکت می‌کنند، دانشمندان و حرکت نقاشی‌ها، آغاز قرن نوزدهم؛ علم به سرعت پیش می‌رود، نخستین انیمیشن، تماشای انیمیشن و‌...

ساختن عروسک‌های ساده و استفاده از آن‌ها در نمایش‌ها، نه تنها برای نوجوانان، که برای مربیان هنر و علاقه‌مندان به عروسک سازی نیز جذاب و کاربردی است. کتاب مصور پیش رو ضمن اشاره‌ای به تاریخچه نمایش عروسکی، می‌کوشد طرز ساخت عروسک‌های نخی، میله‌ای، دستکشی، سایه‌ای و... را به خواننده بیاموزد.

انجام فعالیت هنری یکی از راه‌های پرورش خلاقیت است. مخاطب این کتاب، که پنجمین جلد از مجموعه کتاب‌های «هنر و کاردستی‌» است، روش‌هایی متنوع را برای ساختن کاردستی‌های نمایشی تجربه خواهد کرد. البته به همراهی والدین نیز نیاز دارد. با آموزش‌های این کتاب، کودک روش‌های ساخت عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی را می‌آموزد. نمایش و شخصیت‌های نمایشی را می‌شناسد و دربارۀ عوامل اجرای نمایش نکات بسیاری را یاد می‌گیرد. بعضی از کاردستی‌های این جلد عبارت‌اند از: «اژدهای جورابی، پادشاه و ملکۀ قاشقی، ماسک، و انواع عروسک‌های پاکتی، بوقلمون، فوری و دسته چوبی.

عروسک و نمایش‌های عروسکی در ایران قدمتی طولانی دارد. کتاب حاضر با هدف معرفی عروسک بازی دختران مکران در سه بخش تدوین شده است. در بخش نخست سیر تاریخی نمایش عروسکی در ایران و جهان بررسی می‌شود، سپس پیرامون مفهوم فولکلور و سنت‌های شفاهی مباحثی ارائه می‌شود. در بخش دوم انواع عروسک و عروسک باز معرفی می‌شود. در بخش انتهایی نیز عروسک بازی دختران بلوچستان، مراحل آماده سازی عروسک‌ها و ترانه‌های عروسک بازی همراه با معنی فارسی آن‌ها بیان شده است.

با توجه به من کتاب، نمایش یک یادگیری فرآیند محور و در توسعۀ مهارت‌های برقراری ارتباط در کودکان بسیار سودمند است. نمایش از کودکان می‌خواهد واکنش‌هایشان را با دیگر شرکت‌کنندگان هماهنگ سازند و تواناییشان را در ارتباط کلامی و غیر کلامی بالا ببرند. از سرفصل‌های کتاب می‌توان به نقش نمایش در آموزش و پرورش، اهداف نمایش پیش‌دبستانی و دبستان، پرسش‌ها، نمایش و بازی، نمایش و نگارش، نمایش و تلفیق آن با درس‌های دیگر و تماشاگر نمایش اشاره کرد.

نمایشنامه حاضر با شخصیت‌های عارفه، مریم و سیمین، داستان دانش آموزانی است که برای اردو به مناطق جنگی خرمشهر سفر کرده‌اند. هر سه در این مناطق پرسه می‌زنند که به خانه‌ای مخروبه در اثر جنگ می‌رسند. با ورود به خانه حال سیمین منقلب می‌شود. اشیای موجود در خانه برای وی بسیار آشنا است. با دیدن آلبوم مدفون شده در زیر آوار معلوم می‌شود که آنجا خانه دوران کودکی سیمین است و... .

نمایشنامه هق‌هق‌های پنهانی، با دو شخصیت زهرا و مریم، داستان دلتنگی‌های دختری به نام زهرا است که بر سر مزار نامزد شهید خود محمد، با وی درد‌دل می‌کند. زهرا در جریان صحبت‌هایش به بیان خاطرات خود از زمان مراسم خواستگاری تا زمان جنگ رفتن محمد و اتمام جنگ و دلتنگی و نگرانی خود از نیامدن نامزدش با وی صحبت می‌کند. در انتهای داستان مریم که بسیار ناراحت و دلتنگ نامزدش است از محمد درخواستی می‌کند که برآورده می‌شود.