هنرهای نمایشی

در این مجموعه دو نمایشنامه طنز گنجانده شده است. نمایشنامه اول،" تیرخطا "، داستان چند سرباز است که برای تمرین تیراندازی در میدان تیر جمع شده اند. یکی از آن ها همه تیرها را به خطا می زند و سرگروهبان را عصبانی می کند. سرگروهبان می گوید به جای تو بودم خودم را می کشتم.سرباز می رود و صدای شلیک می آید. اما این بار هم تیرش به خطا می رود. " دیدنی " نام نمایشنامه بعدی است. پیر مردی که گوشهای سنگینی دارد به عیادت همسایه خود می رود، اما چون گوش پیرمرد سنگین است سخن بقیه را درست نمی شنوند و این باعث مشکلاتی می شود.

کتاب پیش‌ رو شامل دو نمایشنامه است که در نمایش اول با شخصیت‌های حاکم، وزیر، مرد روستایی، ماجرای حاکمی است که خویشتن‌داری ندارد. فیلسوفان و واعظان ناتوان از درمان پادشاه هستند تا این که مرد روستایی حاکم را پندی می‌دهد. نمایشنامه دوم، با عنوان دعای خیر، با شخصیت‌های سلطان، پیشکار، درویش؛ داستان سلطانی است که درویشی را به بارگاه خود می‌خواند تا در حقش دعا کند. درویش نیز دعایی می‌کند که سلطان عصبانی می‌شود و قصد جان وی را می‌کند، اما در همان هنگام دعای درویش مستجاب می‌شود.

در این کتاب دو نمایشنامه دانش‌آموزی وجود دارد. اولی با نام " آب تازه " داستان روبه رو شدن دو سقای پیر و جوان است. در طی داستان آن دو بر سر منشأ آب که خانه داروغه و موضوعی بحث برانگیز است، مجادله می‌کنند. نمایشنامه دوم به نام " بازرس سؤال می‌پرسد " در دوران پیش از انقلاب اسلامی رخ داده است، معلم در کلاسی با 15 دانش‌آموز است که بازرس وارد شده و از آن‌ها سؤال‌هایی درباره درس می‌پرسد. معلم به دانش‌آموزی که نمی‌تواند نام آمریکا رادرست تلفظ کند، ایراد می‌گیرد و بازرس آن‌ها را آرام می‌سازد و از بقیه سؤالاتی می‌پرسد.

در این کتاب نخست زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، تاریخی و فرهنگی و فلسفی سینما در هر فصل آورده شده و سپس با رویکرد به زمینه‌ پیدایش هنری آن مکتب سینمایی در هنرهای دیگر و چگونگی تأثیر رشته‌های هنری زمینه‌ساز بر آن، ویژگی‌های مشترک، فرمی و محتوایی هر کدام پیوست و فهرست می‌شود. بعد از آن نمونه‌هایی شاخص از فیلم‌ها و فیلم‌سازان هر مکتب، به همراه داستانی از هر فیلم آورده می‌شود. در پایان هر فصل نیز دلایل افول و سرانجام آن مکتب گفته شده است.

انتخاب بازیگر، رکن اساسی و تعیین‌کننده در هر اثر نمایشی است. تعریف واژگانی انتخاب بازیگر و تاریخچه آن، نحوه شروع انتخاب مانند جلسات روخوانی متن و تمرین‌هایی برای شناخت بازیگر، تحلیل نقش و نمونه‌هایی از آن، نحوه یافتن بازیگران و نقش مدیر برنامه در این امر، انتخاب بازیگران کودک، تعریف مدیر انتخاب و نقش وی، بررسی سوابق حرفه‌ای بازیگر، نحوه برنامه‌ریزی و برگزاری جلسات نشست با بازیگران از بخش‌های مختلف کتاب حاضرند. واژه‌نامه، الگو‌ها و تمرین‌ها به پیوست‌ آمده‌اند.

نمایشنامه‌نویسی هنری است‌ که بزرگانی در حوزه خود دارد. با ورود عروسک ‌به ‌حوزه نمایشنامه، ‌تفاوتی ‌در این ‌هنر پیدا می‌شود که ‌گاه ‌تمامی‌ عوامل‌ سازنده ‌نمایش ‌را در بر می‌گیرد و مبنای بررسی این ‌هنر را دگرگون‌ می‌کند. کتاب حاضر ‌در بخش‌هایی متفاوت ‌به موضوع‌های ‌نمایشنامه عروسکی، طرح‌ داستانی، صحنه‌بندی‌ نمایشنامه و افسانه ‌در نمایشنامه ‌عروسکی‌ پرداخته ‌ ‌است.

بحث فیلم و سینمای دینی در سال‌های اخیر و در ایران جایگاهی ویژه یافته است. اثر حاضر در شناخت دین و سینما به معرفی نظریات و آثار متقابل این دو بر هم دست می‌زند. اینکه سینما در خدمت دین یا منتقد دین است؟وسینمای معنویت گرا چیست، مباحثی است که در کنار نسبت دین و سینما در بخش های پنجگانه کتاب به آن‌ها اشاره شده است.

این‌ اثر به دنبال ‌درک معنای بازیگری در دوره‌های گوناگون است‌، اینکه مردم هر زمانه به چه کسی بازیگر گفته‌اند. همچنین‌، تاریخچه‌ای کامل‌ و مفید از فعالیت هنرمندان و بازیگران مطرح ایرانی در سینما، تئاتر و تلویزیون را به ‌تصویر کشیده ‌شده ‌است. "آئین، معرکه، نمایش، تئاتر، آموزش بازیگری، نمایش رادیویی، تئاتر مدرن، سینما، دوبله، سینما و تئاتر امروز و تلویزیون ‌و بازیگری امروز" عمده مطالب مطرح‌ در این ‌نوشتار هستند.

کودکان آثاری را که تلفیقی از بازی، شعر، نمایش و موسیقی باشند، دوست دارند.این آثار به نیازها و علاقه‌های آن‌ها بهتر و کامل‌تر پاسخ می‌دهد. کتاب حاضر حاوی تعدادی بازی نمایشی است که تلفیقی از بازی، شعر و نمایش هستند. این بازی‌ها برای اجرا در مهد کودک‌ها و در بازی‌های دوستانه کودکان قابل استفاده هستند. عنوان‌های بعضی از این بازی‌ها عبارت‌اند از: کفش توری، گل بلوری؛ خاله‌خاله جون میوه می‌خواد؛ خاله پینه دوز، دمم را بدوز؛ منم منم بادبادک.

تئاتر از جمله هنرهایی است که هنرمند را در برخورد مستقیم با مخاطب قرار می‌دهد و از این رو جایگاهی منحصربه‌فرد در بازنمایی پیام‌ها و انتقال مفاهیم دارد. در این اثر، نمایش‌نامه‌ای ارائه گردیده است که اگرچه تاحدی کوتاه و بر پایه اصول بداهه است، ولی تفاوتی بنیادین با دیگر گونه‌های نمایش کوتاه دارد. به گونه‌ای که نگارنده الگوها و اساطیر آمریکای لاتین را احیا کرده و از آنها در جهت ایجاد نوعی طنز سیاسی بهره گرفته است.