هویت انقلابی

کتاب «پری خانه ما» مجموعه‌ای از خاطرات نه خانواده شهید از استان همدان است که بیش از دو شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده‌اند. این کتاب به روایت زندگی و رشادت‌های این شهدا از زبان مادران، همسران، خواهران و برادرانشان می‌پردازد.در واقع، کتاب روایتگر جنگ‌های تمام‌نشده در سینه مادران شهداست و تلاش دارد تا با مصاحبه با اعضای خانواده شهدا، تصویری جامع و کامل از زندگی و فداکاری‌های این خانواده‌ها ارائه دهد. ویژگی بارز این کتاب، پرداختن به خاطرات از زبان اعضای مختلف خانواده شهید است.

کتاب «شبیه افسانه‌ها» مجموعه‌ای از روایت‌ها درباره زندگی و خاطرات سرلشکر شهید عباس دوران، خلبان برجسته نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است. این کتاب در سه فصل به بررسی ابعاد مختلف زندگی شهید دوران از دوران کودکی تا شهادت می‌پردازد. کتاب بر اساس خاطرات و مستندات جمع‌آوری شده از همرزمان، خانواده و اطرافیان شهید دوران نوشته شده است و نویسنده با استفاده از سبک روایی گیرایی، خواننده را به دنیای شهید دوران می‌برد. یکی از دستاوردهای مهم شهید دوران در 7 آذر 1359 و در جریان دفاع مقدس و در طی عملیات مروارید، اسکله الامیه و البکر را غرق کرد. از آنجایی که بخش مهمی از صادرات نفت عراق از طریق این دو سکوی عظیم نفتی واقع در مصب اروندرود عملی می‌شد، با انهدام این سکوهای نفتی عملاً صادرات نفت عراق از طریق دریا قطع گردید.

این اثر روایتی مستند از جریان سیاسی، فرهنگی و مذهبی لبنان دهه‌ی 70 و 80 میلادی؛ سرزمینی گرفتار جنگ‌های داخلی پیاپی است که به ناگاه، تولد «حزب‌الله» عرصه‌ای برای شیعیان لبنان می‌گشاید تا برای دفاع از سرزمین و باورشان، پا پیش بگذارند. داستان عایده، روایت مادری است که زیستن در زیست‌جهانِ مقاومت را انتخاب می‌کند و برای انتخاب بزرگش، سخت هزینه می‌دهد؛ هزینه‌هایی که در کتاب به شکلی جذاب روایت شده‌اند. وی در نوجوانی به امام موسی صدر علاقه‌مند شده بود، حالا با دیدن تصویر امام خمینی دلبسته راه و منش او شد و ... .

این اثر با زبان طنز، داستان سه نوجوان است که اتفاقات تلخ و شیرینی را در محله و مدرسه رقم می‌زنند و سپس تحت تأثیر دوستان شهید خود به جبهه می‌روند. در بخشی از این کتاب آمده است: «برای آمادگی جسمانی، پیاده‌روی زیاد می‌رفتیم. باید شیوه‌ی نزدیک شدن به دشمن بدون اینکه متوجه ما بشه رو تمرین می‌کردیم. تمام تجهیزات نظامی رو طوری باید به خودمون می‌بستیم که ...».

این رمان بر اساس یک داستان واقعی با نگاهی به زندگی یک خانواده عراقی و ظلم رژیم بعث عراق به کردنشینان و اهالی حلبچه نوشته شده است. داستان کتاب در حلبچه، کوهستان‌های کردستان، شکارگاه پرور سمنان و شهر سمنان اتفاق می‌افتد. هناسه نام مادر خانواده‌ای از کردستان عراق است که تحت ظلم رژیم بعث قرار می‌گیرند. ظلم و فشار روی این خانواده در حدی است که مجبور به ترک وطن و مهاجرت به ایران می‌شوند و این خود شروع ماجراهای پرفراز و نشیبی برای این خانواده است. رمان تأثیرات جنگ بر بنیان خانواده، تبعات دوری، دلهره و دلتنگی آدم‌ها را شرح می‌دهد و سعی دارد تلاش و استواری یک زن را برای حفظ خانواده‌اش نشان دهد.

کتاب نورچشمی روایتی جالب از روزهای قبل از جنگ تحمیلی و آغاز آن در خرمشهر است و به خوبی توانسته فضای آن روزها را ترسیم کند. شخصیت اول داستان که یک نوجوان ضعیف به نظر می‌رسد در بحبوحه جنگ پدر و خواهر کوچکش را ازدست می‌دهد و بار مسئولیت زندگی به دوشش می‌افتد در اینجاست که به خاطر شرایط بحرانی سعی می‌کند قوی باشد و به دیگران کمک کند. از آن‌جا که او علاقه زیادی به عکاسی دارد و یک دوربین هم هدیه گرفته است، شروع به ثبت خاطرات می‌کند. البته به نوعی با این کار سعی می‌کند عکس‌هایی از مادران و کودکان شهید یا مجروح بگیرد تا بعدها شناسایی شوند. این تلاش نوجوان و یافتن وظیفه در هنگامه جنگ و بعدها یافتن گمشده‌ها در عکس‌ها قابل تقدیر است.

اثر داستانی از تاریخ پرتلاطم ایران و درگیری میان ارتش عراق و رزمندگان ایرانی در نبرد اول خرمشهر است. جایی که صدای خمپاره‌ها و فریادهای جنگ، زمزمه‌های زندگی را در هم می‌ریزد. دربخشی از کتاب می‌خوانیم: «تمام خانه را جوریده بود تا چیزی بردارد که او را با هر بار نگاه کردن یاد شبیر بیاندازد؛ چیزی پیدا نکرده بود و فکر کرده بود چه چیزی بهتر از رسول؟ اما حالا دست‌هایش را روی دهان پاره جگرش گذاشته بود و صدای گریه خفه و خفه‌تر می‌شد.»

کتاب «ماه و بلوط» یک اثر مهم در زمینه شناسایی فرهنگ و تاریخ کردستان ایران است. این کتاب به طور خاص به شخصیت‌ها و روایت‌هایی از زندگی مردم کردستان می‌پردازد و تلاش می‌کند تا ارتباط عمیقی بین فرهنگ کردی و فارسی ایجاد کند. کتاب به بررسی جنبه‌های مختلف زندگی مردم کردستان می‌پردازد و از منظر ادبی و فرهنگی، تلاش می‌کند تا تصویری واقعی و عمیق از این منطقه ارائه دهد. نویسنده با استفاده از شخصیت‌های واقعی و داستان‌سرایی مبتنی بر تجربه‌های زیسته، توانسته است اثری ایجاد کند که خواننده را به زندگی و فرهنگ کردستان نزدیک‌تر می‌کند.

نویسنده این اثر در قالب رُمان به بیان دغدغه‌ها و مشکلات نوجوانان در مواجهه با مقوله‌هایی مانند جنگ، فقدان، عشق و مرگ با محوریت خرمشهر در دوران دفاع مقدس، پرداخته است. داستان مردمانی است که طعم تلخ جنگ را چشیده‌اند و با گذر هزاران روز و شب نتوانستند، آن تلخی آغشته به خون و از دست دادن‌ها را فراموش کنند. روایت تمام تنورهای خاموش خرمشهر باشد که روزگاری آخرین پناه دختران و زنان جنگ‌زده شدند تا حرمت‌شان را در برابر دست‌های ناپاک متجاوز حفظ کنند. در بخشی از کتاب آمده است: «... در جنگ جایی امن پیدا می‌شود؟ شهری که در تیررس دشمن قرار دارد و جانش از قدم‌های بی‌امان عراقی‌ها و تانک‌های‌شان به لرزه افتاده، ...».

کتاب «بشکوچ» روایتگر داستان عشق و جنگ در بستر سی‌وچهار روز محاصره خرمشهر است. داستان حول محور شخصیت کیارش، یکی از تکاوران نیروی دریایی بوشهر، می‌چرخد که برای دفاع از خرمشهر به این شهر اعزام می‌شود و در آن‌جا با دختری به نام سلدا آشنا شده است و عاشق او می‌شود. این رمان سه راوی دارد: کیارش، سلدا و ایرانه، که هر کدام از دیدگاه خودشان به واقعه‌های داستان نگاه می‌کنند. این رمان توانسته است فضای جنگ و عشق را در کنار هم به تصویر بکشد و عمق زخم و ماندگاری این عشق را در ذهن خواننده ایجاد کند. در کتاب می‌خوانیم: «گوش بردم جلوی دهانش، انگشت گذاشتم زیر گلویش، روی مچش نفس، نمی‌کشید. قلبش نمی‌زد. چشم‌های نیمه بازش به خیابان قفل بود، به کف آسفالت خونی پر از جنازه و مجروح و تانک‌های سوخته. دستم روی صورتش می‌لرزید. نفسم بالا نمی‌آمد. حس کردم چشم‌هایم بسته می‌شود. چشم گرداندم. برای اولین بار دنبال کسی بودم که کنارم باشد.»