رفتار

یکی از اهداف مهم روان‌شناسی، اندازه‌گیری رفتار و شخصیت است. آزمون‌های روانی از جمله ابزارهایی است که برای اندازه گیری رفتار و شخصیت مورد استفاده قرار می‌گیرد و در حوزه تحصیلی جایگاه و اهمیت خاصی دارد. کتاب پیش رو شامل 48 آزمون است که در سه فصل آزمون های تشخیصی، آزمون‌های تحصیلی و رفتارهای مدرسه‌ای و آزمون‌های رغبت سنجی و تواناییدسته‌بندی شده است.

نویسنده در این کتاب ضمن اینکه خواننده را نسبت به تأثیر نیروهای متعامل چون ژننتیک، تربیت، تجارب شخصی و اطرافیان بر رفتار گوشزد می‌کند، او را به سفری هیجان انگیز به درون ماهیت پیچیده انسان می‌برد. او می‌کوشد با استفاده از جدیدترین نظریه‌ها و پژوهش‌ها، به برخی از پرسش‌ها درباره ابعاد طبیعت انسان، مانند رؤیا، حافظه و فراموشی، خشم و پرخاشگری، هیجان، عزت نفس، شادی، خطرجویی، استرس، برافروختن چهره، تفاوت‌های بین افراد، عشق و توانایی‌های ماورایی ونیز پدیده‌هایی چون هنر، خنده و هوشیاری که اطلاعات اندکی درباره آن‌ها وجود دارد، پاسخ گوید.

در فرهنگ اسلامی سبک زندگی یا سیره پیامبر اکرم (ص)، سرمشق و الگویی برای رفتار مسلمانان در تمام ادوار تاریخی است. نویسنده در کتاب حاضر با کاوش در سیره نبوی در پی ارائه تصویری از نیک‌رفتاری پیامبر اکرم (ص) در محیط خانواده است. نیک‌رفتاری با اصول دیگری چون تکریم همسر و فرزندان، تفاهم و توافق، مدارا و سازگاری کامل شده و به تمامی جلوه‌گر می‌شود. در هر یک از بخش‌های کتاب هر یک از این مفاهیم تشریح شده است.

حیوانات در طبیعت و در زندگی عادی خود مانند مهندسان عمل می‌کنند. این کتاب حیوانات را به دسته‌های آشیانه‌سازان، حفاران و تله‌گذاران دسته‌بندی کرده‌است. آشیانه‌سازان در واقع شامل پرندگان بافنده، سگ‌های آبی و زنبوران عسل می‌شوند. حفاران همان خرس‌های قطبی، مورچه‌ها و سگ‌های چمن‌زار، و تله‌گذاران نیز عنکبوت‌ها، وال‌های گوژپشت و آسیابانک هستند. نحوۀ کار و زندگی مهندسی این حیوانات، همراه با تصویرهایی دقیق، در کتاب آمده‌است و نمونه‌هایی که انسان‌ها از این مهندسی حیوانات در زندگی خود بهره‌برده و تقلید کرده‌اند نیز ذکر شده اند.

حیوانات از انواع صداها و آواها برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند. این کتاب حیوانات را بر اساس شیوه‌های پیغام‌رسانی با «صدا، علائم و مواد شیمیایی» دسته‌بندی کرده‌است.وال‌ها، دلفین‌ها و فیل‌ها با صدا پیغام می‌رسانند. کرم‌های شب‌تاب، مارهای زنگی و طاووس‌ها با علائم و شیرها، و بیدها، ببرها و راسوها نیز با مواد شیمیایی. نحوۀ زندگی این حیوانات، همراه با تصویرهایی دقیق، در کتاب آمده‌است و نمونه‌هایی که انسان‌ها از این حیوانات در زندگی خود بهره‌برده و تقلید کرده‌اند نیز ذکر شده اند.

بیشتر حیوانات شکل یا رنگشان را تغییر می‌دهند. این کتاب بر اساس چگونگی تغییر شکل حیوانات از جمله «دگردیسی، تغییر شکل، تغییر رنگ و استتار» آن‌ها را دسته‌بندی کرده‌است. سنجاقک‌ها و قورباغه‌ها دچار دگردیسی می‌شوند. ماهی مرکب و مرغان بهشتی تغییر شکل می‌یابند. آفتاب پرست و روباه قطبی تغییر رنگ پیدا می‌کنند و ببرها و هشت‌پاها استتار می‌کنند. نحوۀ زندگی این حیوانات، همراه با تصویرهایی دقیق، در کتاب آمده‌است و نمونه‌هایی که انسان‌ها از این حیوانات در زندگی خود بهره‌برده و تقلید کرده‌اند نیز ذکر شده اند.

رفتار آدم‌ها شخصیت آن‌ها را شکل می‌دهد و آن‌ها را معرفی می‌کند. این کتاب مجموعه‌ای است از چند داستان. در هر داستن یک شخصیت در کاری خوب یا بد، بیش از حد افراط می‌کند و ماجرایی به وجود می‌آورد که سبب می‌شود شخصیت مورد نظر نتیجۀ خاصی از رفتارش بگیرد. هری زیاد کمک می‌کند، لوسی زیاد دروغ می‌گوید، گرنی زیاد بهانه می‌گیرد، بابی زیادی پز می‌دهد، لونا زیادی کنجکاو است و ویلیام زیادی زیادی کار می‌کند.

دورۀ کودکی بهترین دورۀ آموزش پیشگیرانه است و برنامۀ آموزش مهارت‌های زندگی یکی از آموزش‌های پیشگیرانه‌است. مجموعۀ چند جلدی«ما آگاهیم» در هر جلد به آموزش یک یا چند مهارت پرداخته‌است. در این جلد، مهارت‌‌های «راستگویی، تعهد و مراقبت از خود» مد نظر قرار دارند. بخش اول کتاب به موضوع «دروغ و عواقب آن» می‌پردازد و بخش دوم می‌کوشد مخاطب را با موضوع «حفظ امنیت خود» آشنا کند. نویسنده ابتدا دربارۀ موضوع توضیحاتی می‌دهد و سپس تمرین و فعالیت‌هایی در این‌باره می‌آورد.

دورۀ کودکی بهترین دورۀ آموزش پیشگیرانه است و برنامۀ آموزش مهارت‌های زندگی یکی از آموزش‌های پیشگیرانه‌است. مجموعۀ چند جلدی«ما آگاهیم» در هر جلد به آموزش یک یا چند مهارت پرداخته‌است. در این جلد، مهارت‌‌های «گوش‌دادن فعال، احترام و اتکا به نفس» مد نظر قرار دارند. بخش اول کتاب به موضوع «دوستی، قهر و آشتی» می‌پردازد و بخش دوم می‌کوشد مخاطب را با موضوع «مقاومت در برابر اجبار دوستان و رفتار صحیح با هم‌بازی‌ها» آشنا کند. نویسنده ابتدا دربارۀ موضوع توضیحاتی می‌دهد و سپس تمرین و فعالیت‌هایی در این‌باره می‌آورد.

قوانین برای محافظت از ما ایجاد شده اند؛ هر چند گاهی عمل کردن به آن‌ها برای ما دشوار است. کتاب حاضر کوشیده است نمونه‌هایی از قوانین را به ما گوشزد کند و با تصویرهای رنگی به ما نشان دهد رعایت قوانین چرا اهمیت دارد و چگونه به ما کمک می‌کند زندگی شاد و امنی داشته باشیم. در انتهای کتاب نیز بخش ویژه‌ای برای بزرگ‌ترها آمده است تا بدانند دربارۀ رعایت قانون چگونه با بچه‌ها صحبت کنند.