علوم تربیتی

این کتاب سعی دارد راه ورود به دنیای ذهنی و روانی کودک را نشان داده و راه‌های زمینه‌سازی برای شکوفایی بذرهای زیستی و فطری او را در مسیر رشد و تربیت معرفی نماید. مباحث این کتاب مبتنی بر مبانی انسان‌شناسی الهی و سودجستن از یافته‌های علمی روانشناسی کودک و روانشناسی رشد، مطرح شده است. این کتاب تلاش می‌کند تا در ده فصل مربیان و والدین را با جهان ذهنی کودک آشنا می‌کند و چگونگی تأثیرگذاری بر کودک را مورد توجه قرار دهد.

این کتاب سلسله بحث‌هایی است که در مرکز تربیت معلم، از نیمه دوم سال 1359 در زمینه تعلیم و تربیت اسلامی آغاز شده‌اند. مرحوم آیت‌الله حائری شیرازی در این بحث‌ها بر اساس قرآن و روایت‌ها، مبانی و روش‌های تربیت دینی و رابطه بین مربی و متربی را برای معلمان، شاگردان و فعالان حوزه تعلیم و تربیت شرح می‌دهند.
این کتاب فصل‌های متعددی دارد که نام برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: تربیت و علوم انسانی؛ تربیت و انقلاب‌های اجتماعی؛ تربیت و تلقی صحیح از حیات و مرگ؛ فلسفه نظم.

این کتاب، جلد پانزدهم از مجموعه‌ی «حکمت ناب»، بازنویسی گفتارهای «آیت‌الله حائری شیرازی» در بیش از 70جلسه «درس تربیت» با حضور دانشجویان علوم تربیتی است که می‌توان آن را «مقدمه‌ای بر تربیت»، به‌خصوص تربیت کودکان دانست. مخاطب در این کتاب با مباحثی چون «تفاوت تعلیم‌وتربیت»، «تفاوت کسب دین و کسب علم»، «مراحل تربیت فرزند از نگاه معصومین (ع)»، «نحوه شکل‌گیری تعهد در کودک»، «استراتژی‌ها و تاکتیک‌های مربی»، «تربیت دینی»، «تربیتی دوطرفه»، و...، آشنا می‌شود.

سـبک زندگی اسـلامی، یعنی روش و شیوه‌ای از زندگی که دین اسلام به مسلمانان سفارش کرده است. کتاب پیش‌رو در دو جلد، روش درست زندگی اسلامی را به شما آموزش می‌دهد. در جلد دوم، ابتدا دغدغه‌های پیامبر اسلام (ص) درباره زندگی مطرح می‌شود و سپس مسائل جزئی‌تری از سبک زندگی اسلامی مانند صله‌رحم، همسایه‌داری، انفاق، شکرگزاری و...، مطالعه می‌شود.

این کتاب بر مبنای نظریه عقل / انگیزه محور درباره بازی و رشد است. فرض نویسنده بر این است که کودک از بازی برای تقویت رشد ذهنی اجتماعی و احساسی خود استفاده می‌کند. حذف بازی از زندگی کودک به اندازه هل دادن زود و سریع آن‌ها به سوی بزرگ سالی مضر است، البته اگر زیان بارتر نباشد. فصل اول این کتاب، شرح این نظریه است و بعد بر پیشرفت‌های اجتماعی که منجر به عدم مشارکت بچه‌ها در بازی‌های سالم شده‌اند تاکید می‌کند. سپس برای والدین، مربیان و قانون گذاران، نقش اساسی بازی در رشد سالم ذهنی، اجتماعی و احساسی کودکان را توضیح می‌دهد و در نهایت برای بازگرداندن بازی‌های خودجوش و انگیزشی به زندگی بچه‌ها، توصیه‌هایی برای والدین و مربیان ارائه می‌دهد و...

با توجه به خلأ آموزشی در زمینه تربیت جنسی در مدارس ایران و به‌ویژه در مقطع ابتدایی در این کتاب، سعی بر آن است، تربیت جنسی در دوره ابتدایی و لزوم پرداختن به این مهم، بررسی شود. در این راستا ابتدا به چیستی تربیت جنسی کودکان پرداخته می‌شود. سپس چرایی و ضرورت پرداختن به تربیت جنسی در مدرسه مورد مطالعه قرار می‌گیرد و در پایان چگونگی و طراحی برنامه‌های درسی در مدرسه معرفی می‌شود.

جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش به بررسی عواملی همچون جنسیت، نژاد، معلولیت، طبقات اجتماعی و عوامل ساختاری می‌پردازد که به صورت پنهان و نامرئی بر ساخت دانش‌، مدرسه، دانش‌آموزان، معلمان و کل جامعه اثر می‌گذارد. این کتاب، در سیزده فصل و با رویکردی انتقادی، بینشی را فراهم می‌کند تا در پرتو آن به درک بهتری از بحث‌های کلیدی و معاصر آموزش‌وپرورش دست یابید و آنچه را که تاکنون بدیهی و پرسش‌ناپذیر تلقی می‌شد، به چالش بکشید.

کتاب« چند مصاحبه با کودکان پیش دبستانی» با انجام مصاحبه‌هایی از کودکان 3/5 الی 6 ساله به بررسی نقش الگوهای عروسکی- کارتونی، انیمیشن در تحولات روانی، فرهنگی-اجتماعی پرداخته است. نویسنده در تبیین این مصاحبه‌ها با کودکان، به الگوپذیری آنان از برنامه‌های کارتونی و پویانمایی غربی پرداخته است. الگوپذیری سبب شده که دستگاه‌های تبلیغاتی نظام سرمایه‌داری از این مسئله در جهت گسترش ارزش‌ها و تحقق اهداف خویش سود برده و تلاش کنند تا با الگوها خویش راه چگونه بودن و شدن را برای کودکان رقم بزنند.

کتاب « دلت قرص، آغوشت باز» از مجموعه کتاب‌های مربی شایسته است.هر جلد از این مجموعه داستانی درباره‌ی مربیگری کودکان مهد و پیش‌دبستان می‌پردازد. شخصیت اصلی داستان «خاله میم جیم» که بیشتر وقت‌ها ساکت است به همراه بابا آینه پیرمرد هفتاد و پنج ساله‌ی جستجوگر و به روز که عاشق سؤال ایجاد کردن است به موضوعات مشارکت، پدر و مادرهای متوقع و همکاران ناسازگار می‌پردازند. این کتاب در باره‌ امنیت عاطفی در مربیگری است. این کتاب دارای پنج فصل قصه‌ ما، امن و ناامن، مربی امن، محیط امن و امنیت در تعادل است.

کتاب« آن‌چه باید درباره‌ی کودک خود بدانیم» بر اساس سخنرانی‌های دکتر ماریا مونته‌سوری تالیف شده است. روش مونته‌سوری روش تعلیم و تربیت علمی است و مبنای آن شناخت دوران کودکی است. این روش بر مبنای قوانین رشد بدنی و ذهنی کودک پایه‌گذاری شده است. بدین گونه که کودک را دنبال می‌کنیم و اجازه می‌دهیم به پیش‌برود و کم کم با مشاهده‌ی کارهایی که انجام می‌دهد نیازهایش را کشف می‌کنیم و در برآورده ساختن آن‌ها به او کمک می‌نماییم. این کتاب دارای 21 فصل و برای مربیان، محققان و دانشجویان علوم‌تربیتی مناسب است.