علوم تربیتی

والدین در برخورد با کودکان در زمینۀ آموزشی وتربیتی می‌توانند منابع مکتوب در این زمینه را مطالعه کنند. کتاب حاضر کوشیده است به صورت راهنمایی کاربردی برای والدین و معلمان، آن‌ها را با خصوصیات کودکان در دورۀ دبستان آشنا سازد. همچنین، تفاوت‌های فردی را در کودکان یادآوری و اصولی را که والدین باید در تربیت کودک توجه کنند، گوشزد کند. در این کتاب، موضوع بلوغ جنسی در کودکان، نحوۀ برخورد با آن و چگونگی افزایش اعتماد به نفس آنان آماده است. دربارۀ مشکلاتی مثل شب ادراری، ناخن جویدن، بیش‌فعالی، دزدی، افسردگی، بدزبانی و دروغگویی نیز راهکارهایی ارائه شده اند.

آماده سازی طرح درس، برنامه ریزی، مدیریت زمان، اجرای متعادل موضوع و پایۀ تدریس، از جمله چالش های کلاس های چندپایه محسوب می شوند. کتاب حاضر می کوشد در 10 فصل،مباحث درسی ریاضی دورۀ ابتدایی را برای معلمان چند پایه در یک جا گرد‌آورد و در ضمن تدریس یک موضوع درسی، فعالیت ها و چگونگی تدریس هر مبحث به هر پایه را به طور جداگانه بیان کند تا معلم بتواند به صورت نظام مند به تدریس بپردازد. در واقع، به این ترتیب آموزگار می‌تواند ضمن تدریس یک موضوع واحد به همۀ پایه‌ها در یک کلاس، متناسب با دانش‌آموزان هر پایه، موضوع را سطح‌بندی و تدریس کند. مباحث بر اساس کتاب درسی تنظیم شده‌اند و در طرح هر مبحث، به صفحۀ مربوط به آن در کتاب درسی هر پایه اشاره شده است.

فرایند معرفی یک مطلب به گروهی از مخاطبان ارائه نامیده‌می‌شود. هر ارائه‌ای برای موفق بودن راهکارهایی دارد که در صورت دانستن آن‌ها و عمل به آن‌ها، می‌توان منتظر نتیجۀ بهتر بود. کتاب حاضر راهکارهای ارائۀ موفق را در 5 فصل شرح می‌دهد. این فصل‌ها عبارت‌اند از: عناصر ارائۀ موفق؛ مهارت‌های ارتباطی مؤثر در یک ارائۀ موفق؛ اصول ساخت اسلاید و پوستر؛ آماده‌شدن برای کنگره؛ برقراری ارتباط در مجامع علمی.

همۀ مردم باید حقوق کودک را بشناسند و برای اجرای آن در جامعه بکوشند. کتاب حاضر حقوق کودک و نوجوان را به خود آن‌ها و به اولیا و معلمان می‌شناساند تا بتوانند فضایی از تفاهم و دوستی بسازند.در بخش اول کتاب، نویسنده با معرفی و بیان حقوق کودک و لازمۀ آموزش آن، به نقش کتاب‌خانه‌ها و انواع دیگر محیط‌های اجتماعی در حفظ این حقوق می‌پردازد. سپس برخی نمونه‌های نقض حقوق کودک و نیز پیمان‌نامۀ حقوق کودک را می‌آورد. در بخش دوم نیز انواع حقوق کودک برشمرده می‌شوند: حق سلامتی، برابری، حفظ هویت، برخورداری از محیط سالم، بازی‌کردن، کودکی‌کردن، آموزش و...

«جشنوارۀ تجربیات برتر مدارس در حوزۀ سنجش» کوشیده است بستر آشنایی با روش‌های علمی و کاربردی در حوزۀ سنجش و ارزیابی و اشاعۀ آن ها را فراهم آورد. کتاب حاضر شامل مجموعه آثار برگزیدگان این جشنواره است که بیشتر به چگونگی ارزشیابی مؤثر اختصاص دارند. تغییر در شیوه‌های ارزشیابی، تجربیات مؤفق در ارزشیابی کیفی توصیفی، ارزشیابی عملکردی در درس‌ها، بهترین ارزشیابی با کمترین امکانات، بازی‌های آموزشی در کلاس درس، حل مشکلات نوشتاری دانش آموزان در کلاس درس، وارزشیابی به شیوۀ نمایش و بازی از جمله موارد مطرح شده هستند. مقالات به شیوۀ تحقیقی و پژوهشی عرضه شده‌اند و ضمن شرح مسئله و ضرورت آن، راهکارهای اجرایی را نیز پیشنهاد داده‌اند.

محیط می‌تواند روی توان بالقوۀ هوش تأثیر بگذارد و مدارس و فرهنگ در این تأثیر نقش کلیدی دارند. کتاب حاضر در زمینۀ پرروش هوش، می‌کوشد ابتدا تعریفی از هوش وانواع آن به مخاطب بدهد. سپس به نقش وراثت و میزان تغییر‌پذیری هوش در افراد می‌پردازد و چگونگی باهوش شدن را توضیح می‌دهد. بهبود مراکز آموزشی، نقش طبقۀ اجتماعی و نژادی بر هوش و رابطۀ هوش و پیشرفت تحصیلی از جملۀ دیگر موضوعات کتاب هستند.

کودکان تیزهوش به راهنمایی نیاز‌دارند. کتاب حاضر راهنمای والدین کودکان تیز‌هوش و با‌استعداد است. فعالیت‌‌هایی که والدین می‌توانند به منظور یادگیری بهتر کودک در یک سال ابتدای زندگی او انجام دهند. همچنین، اقداماتی نیز برای پرروش هوش کودکان سنین پیش دبستانی پیشنهاد شده‌اند. اهمیت بازی در رشد کودک و فعالیت‌های والدین در این باره نیز ذکر شده‌اند. ویژگی‌های کودکان تیزهوش و رایج ترین روش‌های آموزش آنان، و کودکان تیزهوش دچار ناتوانی در یادگیری و اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی و وظایف والدین دربارۀ آنان نیز از جمله موضوعات کتاب هستند.

یاری رسانی والدین و اولیای آموزش به دانش آموزان می تواند شوق آموختن را در آنان برانگیزد. کتاب حاضر چگونگی یادگیری بهتر دانش آموز و نقش والدین را در این زمینه بازگو می کند؛ نکته هایی برای رفتار سنجیده و اثربخش در یادگیری. کتاب با به چالش کشیدن موضوع‌هایی مانند حفظ کردن چیست و فهمیدن چه رنگی دارد، عادت های ذهنی و تب هلاک کنندۀ نمره‌گرایی، به مخاطب کمک می کند درک بهتری از آموزش و هدف آن داشته باشد و دربارۀ انواع روش های فعال تدریس مثل روش اکتشافی، یادگیری مبتنی برکاوش، روش پرس و جو، و مفهوم آموزی نکاتی را بازگو می‌کند.

رهبران و مدیران آموزشی با سیاست‌گذاری صحیح می‌توانند با تحولات جهانی همراه شوند. کتاب حاضر در چهار بخش به رهبران آموزشی کمک می کند با استفاده از رویکرد سیستمی، برنامه‌های نوین آموزشی را تدوین کنند. در بخش اول کتاب، مخاطب با مفاهیم سیاست‌گذاری و قلمرو و تاریخچۀ سیاست‌گذاری در آموزش و پرورش آشنا می‌شود. تغییرات جهانی و آموزش و پرورش موضوع بخش دوم کتاب، هماهنگی سه حوزۀ آموزش و پرورش در پاسخ به جهانی ‌سازی مربوط به بخش سوم وسیاست‌گذاری در آموزش و پرورش قرن 21 موضوع بخش آخر کتاب است.

نقش گروه‌های آموزشی به عنوان حلقه اساسی در آموزش و پروش محسوب می‌شود. کتاب حاضر در واقع یک نوع اقدام‌پژوهی است با هدف فعال‌سازی گروه‌های آموزشی منطقه از طریق ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای معلمان که در شهرستان لنگرود اجرا شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات از نوع مشاهده، مصاحبه، سیاهه رفتار، پرسشنامه و نظرسنجی است. راهکارهای چون برگزاری همایش، کارگاه‌های آموزشی، جلسات هم‌اندیشی، اجرای جشنواره و طرح‌ها و ... جهت فعال‌سازی اینگونه گروه‌ها در شهرستان بکار بسته شده است.