قرآن

وحی و عقل مهم‌ترین منابع شناخت آدمی هستند که میزان اعتبار ، جایگاه و نسبت هر یک با هم از دیرباز مورد پرسش اذهان کنکاشگر بوده است. این نوشتار در عین حال که به عقل و معارف بشری برای یررسی نسبت عقل و دین توجه می‌کند، کوشیده است با محوریت قرآن و کلمات معصومان به کشف رابطه وحی و عقل، تعیین جایگاه عقل در دین‌شناسی، کارآمدی‌ها، موانع و عوامل شکوفایی عقل بپردازد.

بخش عمده‌ای از درک گفتار و نوشتار هر زبان در گرو فهمیدن وجوه گوناگون کاربرد واژگان و ترکیبات آن است. زبان عربی و به ویژه زبان قرآن کریم سرشار از کلمات چندمعنایی با مفاهیم متعدد است و اگر واژگان در بستر مناسب خود قرار داده و معنی نشوند، درک حقیقی متن نیز محقق نمی‌گردد. در این اثر، با نگاهی تحلیلی به الفاظ، واژه‌های قرآنی بر اساس ریشه واژه درج شده‌اند، معنی اصلی و دیگر معانی، وجه تسمیه، دخیل یا معرب‌بودن واژه‌ها و آیات شاهد و ترجمه آنها ذیل هر کلمه ذکر شده است.

حفظ موضوعی قرآن جایگاه مهمی در انس با قرآن و فراگیری و عمل به معارف انسان‌ساز قرآن دارد. کتاب حاضر از مجموعۀ «نورباران»، در راستای اجرای طرحی با همین نام، درپی فرمایش رهبر و به منظور توسعۀ فرهنگ قرآنی تدوین شده است تا در هر پایۀ تحصیلی، متناسب با اهداف همان پایه، کاربردی‌ترین آیات و موضوعات قرآنی، منطبق با کتاب درسی، ارائه شوند ؛ به گونه‌ای که مخاطب بتواند در ارتباط با مهم‌ترین نیازهای زندگی، پاسخی درخور از آیات قرآن و معارف الهی بگیرد.

در این کتاب، در رویکردی تفسیری و موضوعی به قرآن کریم، سه مبحث بررسی شده‌اند: خداجویی که به انگیزه‌های معرفت خداوند اشاره می‌کنند؛ خدایابی که موضوع اثبات وجود خداست؛ خداشناسی که بحث درباره صفات اوست. در این راستا، صفت عدل الهی تحلیل شده است. در بخش پایانی، موضوع ایمان به معاد که روشنی‌بخش روند تکاملی زندگی بشر است، به تفصیل به بحث گذاشته شده است.

آشنایی با مفهوم واژگان قرآن، یکی از ارکان مهم فهم زبان آن است. در کتاب حاضر سعی بر آن است تا بر اساس ترجمه روشمند گامی در جهت توسعه فرهنگ والای قرآنی برداشته شود. درس‌ها ترجمه تحت‌الفظی و تفسیر سوره‌ای ناس تا محمد(ص) ( حزب مفصّل) را در بر می‌گیرد که برای مخاطبین آشنا به علم صرف و نحو مناسب می‌باشد.

مجموعه درس‌های آموزش ترجمه و مفاهیم قرآن پایه آموزشی خود را بر سوره‌های ناس تا محمد( حزب مفصل) قرار داده است. قرآن‌آموزان با مطالعه این مجموعه با کلیه واژگان قرآنی آشنا می‌شوند و مهارت ترجمه آیات را کسب می‌کنند. روش آموزش بر ترجمه تحت‌الفظی، شرح واژه‌ها، صرف و نحو، محتوای هدایتی سوره‌ها و پرسش و تمرین شکل گرفته است.

بی‌شک معرفت قرآنی، زمینه‌ساز انس با قرآن و شکل‌دهنده ایمان و رفتار قرآنی است که انسان را به تدبر در آیات راهنمایی می‌کند. دستیابی به این معرفت با درک درست واژگان، عبارت‌ها و شرح و تفسیر آیات میسر خواهد شد. این اثر نیز با هدف کمک به فهم روشمند قرآن به ترجمه تحت‌الفظی و تفسیر حزب مفصّل قرآن (سوره‌های ناس تا محمد) پرداخته است.

این کتاب سعی دارد تا با بیان معجزات علمی مطرح در قرآن کریم و نیز بیان پاره‌ای از نظم‌های موجود در این کتاب، ضرورت مراجعه به قرآن و بهره‌گیری از آن را یادآوری کند و نشان دهد که این کتاب به زمان و مکان خاص محدود نیست. در این مطالعه اثبات می‌شود که قرآن بی‌تردید کلام انسان نیست و کلام خداوند قادر است.

یکی از مسائل مهم تفسیر قرآن، تشخیص مرجع ضمایر آن است. در تعیین مرجع بسیاری از ضمایر قرآن بین مفسران اختلاف وجود دارد. از این‌رو، این کتاب درصدد است آیاتی را که مفسران در تعیین مرجع آن‌ها اختلاف دارند، مشخص کرده و به بررسی آن‌ها بپردازد و راهکارهایی را پیش راه آیندگان قرار ‌دهد.

در این اثر آموزه‌های تربیتی و معرفتی در قالب گفت‌وگوی معلم با شاگردان آمده است. معلم می‌کوشد با بهره‌گیری از پژوهش دینی خود، آنچه را از سوره «طاها» به دست آورده است به دانش‌آموزان انتقال دهد، ذهن آنان را به تکاپو وا دارد و با قرآن کریم مأنوس سازد.