ادبیات کودک و نوجوان

«حسن‌کچل» به خاطر کچل بودنش، خانه‎نشین شده بود و هرچه مادرش، «ننه‌گلاب» اصرار می‏‌کرد که بیرون برود و کاری بکند، فایده‌‏ای نداشت. بالاخره ننه‎گلاب فکری کرد و نقشه‏‌ای کشید... . با نقشه ننه‌گلاب، حسن مجبور ‏شد که بزشان را برای چرا به صحرا ببرد. هنگامی‌که بز مشغول خوردن علف بود، حسن کنار درختی دراز کشیده بود که ناگهان در شکاف درخت، کتابی دید. او کتاب را باز کرد و مشغول خواندن داستان «چوپان دروغگو» شد؛ اما... .

درخت سرسبز، کلاغی نداشت که روی شاخه‎هایش بنشیند و لانه بسازد. درخت به دنبال کلاغ به کوه رفت. کوه پلنگ داشت. درخت نزد پلنگ رفت؛ اما پلنگ ماه داشت. درخت نزد ماه رفت و از او خواست اگر کلاغ دارد، به او بدهد؛ ولی ماه فقط ستاره داشت. درخت نزد ستاره رفت و ستاره کلاغی داشت که روی موهای شب خوابیده بود و... .

این قصه درباره دختری است که به تازگی وارد مدرسه جدیدش شده و قصد دارد راجع‌به یکی از معلم‌های مدرسه به نام پروفسور فوفو تحقیق کند. پروفسور فوفو درحال کاوش درباره یک پروژه محیط‌زیستی است؛ پروژه‌ای که ما را با موجوداتی افسانه‌ای به نام گلیم‌گوش‌ها، ‌آشنا می‌کند.
به‌نظر شما دخترک داستان می‌تواند راز گلیم‌گوش‌ها را کشف و به آن‌ها کمک کند؟

مترسکِ تنهایِ تو باغچه، حرف‎های کبوترها را درباره دروغ پینوکیو و دراز شدن دماغش شنید و با خودش فکر کرد که اگر هم دروغ بگوید، هیچ‌وقت دماغش دراز نمی‌شود؛ چون یک مترسک است. او گفت: «من مهربان‏ترین مترسک دنیا هستم!». ناگهان اتفاق عجیبی افتاد و... . مترسک دوباره با حرف‌های کبوترها، متوجه شد که اگر دروغش را پس بگیرد، دماغش کوتاه می‎شود. بنابراین... .

کتاب حاضر از مجموعه‌ای چند جلدی، کوشیده است با زبان مخاطبان، اطلاعات لازم برای هر نوجوان را، متناسب با دانش نوجوان ایرانی، در اختیار مخاطب قراردهد. این جلد از فرهنگنامه، واژه‌های مربوط به حرف‌های «ص» تا «غ» را دربرمی‌گیرد. مانند هر فرهنگنامه‌ای، تصویرهایی نیز با متن همراه شده‌اند.

کتاب حاضر از مجموعه داستان‎های «هزار و یک شب»، شامل شش داستان درباره حیوانات است. داستان اول درباره سموری است که هرروز به خانه مرد فقیری می‌رود و کنجد می‏‌دزدد تا اینکه صاحبخانه متوجه دزدی او می‎شود و سعی می‏‌کند او را به دام بیندازد؛ اما سمور... . داستان دوم درباره شیری است که دو موش هرروز به راحتی وارد قصرش می‌شوند و مأموران شیر نمی‌توانند آن‌ها را بگیرند تا اینکه شغال، وزیر شیر، فکری به ذهنش می‌رسد. داستان سوم... .

این کتاب از مجموعه کتاب‎های «هزار و یک شب»، حاوی سه داستان درباره جن و پری است. داستان اول درباره مرد ماهیگیری است که دیگر پیر و ناتوان شده است و نمی‌تواند مثل سابق کار کند. روزی صندوقچه‌ای در تورش می‌افتد و وقتی در آن را باز می‎کند، دود سیاهی از آن بیرون می‎آید و تبدیل به دیو زشت‌رویی می‌شود. دیو می‎خواهد مرد را بکشد؛ اما قبل از آن سرگذشتش را برای او بازگو می‌‏کند.

کتاب حاضر حاوی داستان‎های کوتاهی درباره زندگی امام خمینی است. امام خمینی قبل از انقلاب و در زمان حکومت پهلوی، با اینکه شاه را قبول نداشتند، مسائل زیادی را رعایت می‌‏کردند، مثلاً روی چمن راه نمی‎رفتند؛ چون می‌‏دانستند که با پول مردم درست شده است. ایشان بسیار صرفه‎جو بودند و از هرچیزی به بهترین شکل استفاده می‏‌کردند. امام برای قرآن احترام زیادی قائل بودند و معتقد بودند کتاب قرآن را نباید روی زمین گذاشت. ایشان هرشب، بدون اینکه کسی را از خواب بیدار کنند، نماز شب می‏‌خواندند.

حدیث حوزه‌های گوناگون و متنوعی را دربرمی‏‌گیرد و درباره مسائل مختلفی با ما سخن می‎گوید. یکی از مهم‌ترین این موضوعات، سبک زندگی و رفتارهای درست در صحنه‌های گوناگون زندگی است. حدیث در این زمینه نکات بسیاری را به ما می‎آموزد. کتاب حاضر شیوه نویی را در عرضه احادیث به کار گرفته و مصادیق عینی احادیث را توضیح داده است. این کتاب حاوی دویست حدیث است. در هر صفحه، داستان کوتاهی برای هر حدیث آورده شده است. «باتقواترین مردم کسی است که حق را بگوید، چه به سودش باشد، چه به زیانش»، «به صورت حیوانات نزنید؛ زیرا آن‌ها حمد و تسبیح خدا را می‏‌گویند» و «خوشرویی کینه را می‌‏برد»، ازجمله این احادیث است.

در این کتاب، داستان دخترک جنگنده و ماجراجویی به نام «ماهتینار» روایت می‌شود که سفری طولانی را آغاز می‎کند. ماهتینار دختری ریزه‌میزه است که پس از مرگ مادربزرگش، «مامی‌ریزه»، برخلاف عقیده دیگران شجاعانه با مشکلاتش روبه‌رو می‎شود تا بتواند صندوقچه خانوادگی‌شان را به آن سوی اقیانوس برساند. این داستان، تلفیقی از افسانه‌ها و ادبیات فانتزی است که به توانایی‌های دختران در حل مسائل، مدیریت بحران و تعاملات اجتماعی اشاره می‎کند.