متوسطه نظری

همسر حضرت ابراهیم، «ساره»، نازا بود و فرزندی نداشت. ساره برای از بین بردن غم و اندوه ابراهیم، کنیزش، «هاجر» را به ازدواج او درآورد؛ ولی با به دنیا آمدن «اسماعیل»، دیگر نتوانست هاجر و پسرش را تحمل کند. ابراهیم به فرمان خدا، آن دو را به سرزمین مکه برد و در بیابانی بی‌آب و علف رها کرد و به نزد ساره بازگشت. اسماعیل تشنه بود و هاجر به هر طرف می‌رفت آبی پیدا نمی‌کرد. سرانجام... . کتاب به دو زبان فارسی ــ انگلیسی نوشته شده است.

این داستان درباره زندگی حضرت ابراهیم است که با اقتباس از قرآن کریم و به دو زبان فارسی ــ انگلیسی نوشته شده است. ستاره‌شناسان دربار نمرود، پیش‌بینی کردند که به زودی مردی قیام کرده و مردم را به دین جدیدی دعوت می‌کند که هنوز به دنیا نیامده است. نمرود تمام تلاش خود را کرد تا از به دنیا آمدن او جلوگیری کند؛ اما ابراهیم به دنیا آمد و در غاری به دور از چشم مردم به سیزده سالگی رسید. او شاگرد عموی خود شد که بت‌تراش بود. ابراهیم از بت‌ها متنفر بود و در اولین فرصتی که به دست‌ آورد، همه آن‌ها را شکست. مردم آتش عظیمی برپا کردند و ابراهیم را با منجنیق به آن انداختند؛ ولی... .

نوشته‌ها و داستان‌های کوتاه این کتاب، نوجوانان را هر چه بیشتر با مهارت نوشتن آشنا کرده و از رمز و رازهای آن پرده برمی‎دارد. در این مجموعه، مطالبی درباره محبوبیت و شهرت امام خمینی (ره) و روز دانش‌آموز، اهمیت کتاب‌خوانی، شناخت هنرمندان و بزرگان هر ملت، آشنایی با فرهنگ گذشته و... آمده است. نویسنده بر مشورت در کارها و مراقبت از محیط زیست و طبیعت تأکید می‌کند. همچنین خاطراتی از کودکی نویسنده نیز در کتاب آورده شده است.

در این کتاب نوجوانان با رمز و رازهای بهتر نوشتن آشنا می‌شوند. کتاب شامل خاطراتی از کودکی نویسنده است که در آن از حیاط خانه، باغچه و گلدان‌هایش، خوابیدن روی پشت‌بام، زیبایی زندگی با پدربزرگ و مادربزرگ در یک خانه و احترام به آن‌ها سخن می‌گوید. او از گرمای کشنده کوچه در تابستان، به علت قطع شدن درختان شکایت کرده و به ماه رمضان، ماه بهمن و پیروزی انقلاب اسلامی اشاره می‌کند.

کتاب شامل سروده‌هایی به زبان آذری، از محمود قاضی‌زاده خسروشاهی، است. این اشعار در قالب‌های مثنوی و غزل و با عناوینی مانند نصیحت، ارباب و رعیت، هدف، ولایت و قصاص سروده شده است. او از آرایه‌های ادبی گوناگون لفظی و معنوی استفاده کرده است.

خاقانی از جمله شاعران ایرانی بود که تأثیر قرآن و آیات آن در اشعارش بسیار است. اثر حاضر با توجه و محورقرار‌دادن همین موضوع تدوین شده است. در ابتدا نویسنده زندگی خاقانی و سبک شعری و رفتار او را بررسی می‌کند و دربارۀ آثار، مذهب و هم‌عصران او توضیحاتی می‌دهد. سپس در فصل اول تعریف اصطلاحاتی ادبی را می‌آورد که خاقانی در اشعارش به‌کار برده است؛ مثل اشاره، کنایه، ایما و رمز. در بخش دوم آیاتی از قرآن آمده‌اند که در اشعار خاقانی به آ‌ن‌ها اشاره‌ شده‌است.

در اکثر آثار عرفانی فارسی حضور قلب جایگاهی مؤثر دارد. این کتاب سیری دارد در ادبیات عرفانی فارسی و معنای عشق و محبتی که در عرفان از آن سخن می‌رود. در فصل اول حضور قلب تعریف و در فصل بعد حضور قلب در نماز و تأثیر آن بررسی شده‌است. معرفی یازده کتاب نثر عرفانی و هفت کتاب از مهم‌ترین کتاب‌های شعر در عرفان ایرانی نیز مباحث فصل‌های سوم و چهارم هستند.

داستان این کتاب درباره نظام فئودالی و اربابانی است که برای سود بیشتر، از رعایا کار کشیدند و آزار و اذیت فراوانی را به آنان روا داشتند. ارباب از «مرادعلی» می‌خواهد که خواهرش را به خانه او بفرستد تا در آنجا کار کند. مرادعلی رضایت نمی‌دهد و اعتراض می‌کند. در برابر این اعتراض باران مشت و لگد بر سر و صورتش می‌بارد و در اصطبل زندانی می‌شود. او از اصطبل فرار می‌کند و راهی روستای شریف آباد می‌شود تا... .

فرخی سیستانی شاعری بود که در قصیده‌سرایی همچون سعدی در غزل‌سرایی جایگاه والایی دارد. شعر او نرم و ساده و روان است و حشو و زائده ندارد. اشعار او سرشارند از تشبیه و استعاره. او تقریباً در همۀ قالب‌های شعری فارسی طبع‌آموزی کرده است. در ابتدای کتاب حاضر فرخی سیستانی به طور مختصر معرفی شده و سپس دربارۀ جایگاه و سبک شعری او چند خطی آمده است. در ادامه، اشعار او همراه با توضیح نویسنده در بارۀ ابیات گنجانده‌شده‌اند.

اولین بخش از کتاب «اسکندرنامۀ نظامی» شرف‌نامه نام دارد. زندگی‌نامه‌ای خیالی دربارۀ اسکندر و رسیدن او به مقام پیامبری.خود اسکندرنامه بخش آخر از مجموعۀ «پنج گنج نظامی است. نظامی در استفاده از واژگان و در قصه‌گویی چنان با مهارت عمل‌کرده است که مخاطب باور می‌کند اسکندر همان «ذوالقرنین »قرآن است.در کتاب حاضر ، نویسنده دربارۀ اسکندر، تولد و پادشاهی، جنگ‌ها، ویرانی آتشکده‌های ایران زمین، رفتن اسکندر به غار کیخسرو و هندوستان و ری و خراسان، جنگ‌های اول تا هفتم اسکندر با روسیان، رفتن او به ظلمات و بیرون آمدن از آن و در نهایت بازگشت او به روم سخن گفته است.