متوسطه نظری

همدان شهر افسانه‌ای ایران است. نویسنده شرحی از زندگی و زمان برخی از پهلوانان نامدار همدان را در قالب داستان بازگو کرده است. همچنین مبارزه با پادشاه مغول، اوضاع همدان در دوره قاجار و ناصری و شرحی از مبارزات پهلوانان، از جمله مطالب ارائه شده در این کتاب است.

این کتاب روایتی است از مواجهه پهلوانان شهر کرمانشاه با مردم و طبقه حاکم‌شان. در داستان‌های این کتاب پهلوانان نمادی هستند از آرزوهای فروخفته مردمی که در مقابل ظلم حاکمان زمان خود، کاری از پیش نبرده و چشم انتظار انسان‌هایی برگزیده هستند تا حق خود را بستانند. درواقع پهلوانان نقش هدایتگر را در داستان‌ها بازی می‌کنند.

این کتاب سعی دارد گوشه‌ای از خصایل و رفتارهای چند تن از پهلوانان شهر کاشان را شرح دهد. ابتدا موقعیت اجتماعی کاشان توضیح داده شده، سپس مبارزه با راهزنان و اوضاع و احوال اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دوره‌ای خاص از ایران مرور می‌شود.

در این کتاب مخاطب با سرگذشت پهلوانانی از شهر قم آشنا می‌شود. داستان‌ها گاه از کودکی پهلوانان آغاز می‌شود و در ادامه نویسنده مخاطبانش را با منش و شیوه رفتاری آن‌ها آشنا می‌کند. داستان‌های ارائه شده، در عین سادگی سعی در بازگویی زندگی اجتماعی این افراد دارد که در آن به اعتقادات دینی، مرام، مسلک پهلوانی و سنت‌های ایرانی بسیار توجه شده است.

داستان‎های این کتاب روایتی است از زندگی سالم و دین‌مدارانه در جامعه سنتی ایران که قابل تسّری به زندگی امروز نیز است. نویسنده در این داستان‌ها سعی دارد با نمایش شالوده‌های سازنده زندگی پهلوانان شیراز، نقش خانواده، دوستان، جامعه و بزرگان دین را در شکل‌گیری عقاید و باورهای دینی ترسیم کند. توجه داستان‌ها به روزگار زمامداری پهلوی اول باز می‌گردد.

این کتاب با نگاهی به پهلوانان افسانه‌ای شهر تهران نوشته شده است. نویسنده در این روایت‌ها برای شرح زندگی هر یک از پهلوانان به شرایط زندگی آن‌ها می‌پردازد و به اوضاع و احوال جامعه آن روز، باورهای مردمی، آداب و رسوم بومی و دینی مردم توجه می‌کند.

نویسنده در این کتاب به سراغ پهلوانانی از سرزمین تبریز رفته و زندگی و زمانه آن‎ها را دست‎مایه روایتی داستانی کرده است. در این روایت به آزادمردی وجوانمردی این پهلوانان در مبارزه با فساد و ظلم عوامل ارتش روسیه و تعدی آن‌ها به زندگی مردم توجه شده است. نقطه عطف کتاب شرحی افسانه‌وار از سرگذشت ظالمان در مواجهه با پهلوانان است.

قصه‌های پهلوانی در ایران بخشی از تاریخ شفاهی این سرزمین را تشکیل می‌دهد. در این کتاب نویسنده هفت حکایت از هفت پهلوان شهر اردبیل را روایت می‌کند. هر یک از این قصه‌ها برمبنای داستانی واقعی از مبارزات این پهلوانان شکل گرفته است و در هر یک ارزشی اخلاقی یا نکته‌ای آموزنده گوشزد می‌شود.

همه ساله، تعدادی از جوانان برتر و نخبه برای ادامه تحصیل به کشورهای پیشرفته مهاجرت می‌کنند و بیشترشان همان‌جا ماندگار می‌شوند. مؤلف با توجه به اهمیت موضوع، به آسیب‌شناسی این پدیده پرداخته است و با تأکید بر لزوم فرهنگ‌سازی درباره ارزش و جایگاه رشته علوم انسانی و تحول محتوای آموزشی این رشته راهکارهایی را ارائه داده است.

در کتاب حاضر که در دو فصل مجزا تهیه شده است با توسل به آیات، روایات شریف و خرد ایمانی به شرح مختصر برخی آموزه‌های اسلام پرداخته شده است که مؤمنان برای اصلاح امور دنیوی نیاز دارند و آموزه‌هایی که راه تقرب به خدا و رستگاری اخروی را به انسان نشان می‌دهند.