پیش‌دبستانی

"لیو" و "امی" می‌خواهند امروز با پدر و مادرشان برای گردش به طبیعت بروند. وارد جنگل که می‌شوند با موجودات و گیاهان زیبایی برخورد می‌کنند. برای همین سرعتشان کمتر می‌شود تا هر چه می‌بینند، جمع کنند؛ از پرهای رنگی پرنده‌ها گرفته تا آفت گیاهان و برگ و سنگ. آن‌ها گردش شگفت‌انگیزی را تجربه کردند و تا مدت‌ها می‌توانند چیزهایی را که به خانه بردند، بررسی کنند.

یک روز صبح "لیو" و "امی" کنار پنجره نشسته بودند و نقاشی می‌کشیدند که ناگهان چیزی به پنجره برخورد کرد. یک پرنده. هر دو به حیاط دویدند تا ببینند چه بلایی سر پرنده آمده است. مادر با یک جعبه به آن‌ها ملحق می‌شود تا پرنده را درون آن بگذارند. هیچ‌کدام نمی‌دانند چه اتفاقی افتاده است. برای همین، مادر با دوستش که اطلاعات زیادی دربارۀ پرنده دارد تماس می‌گیرد. در همین لحظه...

آموزش به روش مونته‌سوری، به کودک دیدی کلی‌نگر دربارۀ جهان می‌دهد و کشف و شناخت علوم گوناگون را به روشی نظام‌مند برای او ممکن می‌سازد. تمریناتی در این کتاب وجود دارد تا کودک به کمک آن‌ها جهان اطراف خود را بهتر بشناسد. موضوعاتی مثل جغرافیا، گیاه‌شناسی، جانوران و زمان از سرفصل‌های این کتاب هستند. در هر بخش کودک می‌تواند با بریدن، رنگ کردن، چسباندن و نوشتن موارد مختلف، موضوعات مورد نظر را عمیق‌تر درک کند.

بنا بر تعریف کتاب، گاهی عادت‌های بد دانش‌آموزان در دیدن و شنیدن، که البته دو ابزار مهم یادگیری نیز هستند، باعث کم شدن دقت و یادگیری آنان در کلاس می‌شود. بعضی از کودکان اغلب در حال جنب و جوش هستند و روی کاری که می‌کنند تمرکز ندارند. در این کتاب، تمرین‌هایی هنری در قالب نقاشی، پازل، قصه و سرود طراحی شده است. در این تمرین‌ها مفاهیم اساسی یادگیری و پیش‌نیازهای دقت و تمرکز وجود دارد تا کودک آمادگی ذهنی‌اش را برای یادگیری مفاهیم جدید بالا ببرد. از تمرین‌ها می‌توان به کامل کردن نقطه‌چین‌ها، قرینه‌یابی، پیدا کردن راه مارپیچ و پیدا کردن شباهت‌ها و تفاوت‌ها اشاره کرد.

بر اساس متن کتاب، خواندن و نوشتن مهم‌ترین عامل در انتقال افکار و عواطف انسان به شمار می‌رود. برای تقویت مهارت نوشتن دانش‌آموزان باید به دنبال تقویت حافظۀ دیداری و شنیداری آنان بود. در این کتاب، برای کودکانی که در حافظۀ دیداری یا شنیداری اختلال دارند، تمرین‌هایی تدوین شده است تا این مشکل حل شود. ابتدای کتاب نحوۀ انجام تمرینات ذکر شده است. بعضی از فعالیت‌ها عبارتند از: گفتن کلمات بر اساس ترتیبی که می‌شنوند، گفتن اولین کلمه‌ای که می‌شنوند و پاسخ به سوالاتی که کودک را به فکر وا می‌دارد؛ مثل پیدا کردن شباهت‌ها در ذهنش یا یافتن چرایی و چگونگی بسیاری از مفاهیم، فعالیت‌ها و اتفاقات روزمره.

این کتاب دارای پنجاه داستان کوتاه است. داستان‌ها از زبان حیوانات هستند و اتفاقاتی را که برایشان می‌افتد روایت می‌کنند. قسمت بیشتری از هر صفحۀ کتاب سفید است و تصاویر در گوشه‌هایی از آن قرار گرفته‌اند. بعضی از عناوین داستان‌ها عبارتند از: عنکبوت سوتی، شلوار بزغاله، طوطی و دیو، درخت باسواد، سوسک حمام، دماغ خنک، کِرم‌ها، من و فیلم.

تدریس خوب به داشتن اطلاعات حرفه‌ای نیز نیاز دارد. کتاب حاضر چکیده‌ای است از ایده‌های منطقی و عملی و راهنمای سریع تدریس برای مرور نکات معلمی، تا آموزگارانی که در حرفۀ تدریس تازه کار هستند، بتوانند به درستی هدایت شوند. نویسنده همۀ دوره های تحصیلی را در نظر دارد و کوشیده است دستورالعمل‌هایش با بافت و سیستم آموزشی و فرهنگی-اخلاقی حاکم بر جامعۀ ایران سازگار باشد. پنج فصل اول کتاب به ویژگی‌های شخصیتی، مدیریتی، برقراری ارتباط، انگیزشی و فنون تدریس معلم اشاره می‌کنند و گزیده‌ای از مجموعه مقالات برخی مشاهیر دربارۀ معلمی در فصل آخر جمع شده‌اند.

معلم حرفه‌ای انواع نظریه‌های آموزشی را می‌شناسد و از آن‌ها آگاه می‌شود و برای پیشرفت کار آموزش و بنا به موقعیت و مخاطبان خود از آن‌ها بهره می گیرد. کتاب حاضر انواع نظریه‌های یادگیری و فلسفۀ آن‌ها را از قبل قرن بیستم بررسی می‌کند. نظریه‌های آموزشی جان دیویی، مونته‌سوری، روسو، برونر و هلیگارد، و دیدگاه‌های برنامۀ درسی در بخش سوم بررسی می‌شوند. طراحی آموزشی مبتنی بر نظریه‌ها و انواع الگوهای آموزشی نیز مباحث بخش چهارم کتاب هستند.

رشتۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی به شناخت بیشتر نیاز دارد تا افراد حرفه‌ای در این رشته بتوانند وضعیت فعلی آن را به خوبی درک کنند. کتاب حاضر جلد اول از مجموعه‌ای دوجلدی‌ است. در جلد اول، بر مسائل بنیادی این رشته تأکید می‌شود. واژه‌های کلیدی و تاریخچه، نظریه‌ها، مدل‌های آموزش و یادگیری، و دیدگاه‌های آموزشی، روش‌های مرسوم ارزشیابی و توجه به مباحثی مثل بازگشت سرمایه و مدیریت گروهی، ایده‌های کلیدی و شیوه‌های متعامل با بهبود عملکرد، از مباحث این جلد هستند.

بر اساس متن کتاب، برای بررسی شخصیت کودکان، یکی از راه‌ها، توجه و بررسی نقاشی آن‌ها است. باید توجه داشت که کودک محیط پیرامونش را آن‌طور که می‌بیند می‌کشد نه آن‌طور که هست. از اهداف این کتاب که در پایان هر یک از صفحات نیز به آن‌ها اشاره شده می‌توان از پرورش خلاقیت، پرورش هنر خوب دیدن و خوب فکر کردن، هماهنگی چشم و دست و روان‌شناسی خانواده از منظر کودک نام برد.