ادبیات نوجوانان

در داستان «فوتوالیبال» خانواده آسوده بعد از ازدواج دختر بزرگ‌تر، تصمیم به تغییر محل زندگی خود می‌گیرند. مریم که دانش‌آموز کلاس هشتم است، در محله و مدرسه جدید دچار مشکلاتی می‌شود و تصمیم می‌گیرد شرایط را به نفع خود تغییر دهد. او با ایجاد یک تیم والیبال وارد رقابت با معلم ورزش و تیم فوتبال مدرسه می‌شود. این رقابت پر از چالش‌های شیرینی است که مریم و دوستانش با کمک هم آن‌ها را حل می‌کنند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «روز سوم بازارچه بود و من از دیروز یخم باز شده بود و از دم‌دمای ظهر، خجالت را کنار گذاشته بودم و عین شاگرد میوه‌فروش‌های یکشنبه بازار، هر چند دقیقه یک بار دستم را محکم به هم می‌کوبیدم و ...»

خانم پرافاده که در فانوس دریایی زندگی می‌کرد، درباره‌ی اهالی دهکده که غیر از کارهای خودشان به چیز دیگری علاقه نشان نمی‌دادند احساس عجیبی داشت. از نظر او، دهکده به معنای واقعی راکد مانده بود، انسان‌ها قادر نبودند زیبایی‌های اطرافشان را ببینند. بالاخره روزی اهالی دهکده از فرط بی‌حوصلگی یکی‌یکی پُکیدند. اول معلم بازنشسته آقای نپرس، بعد آقای فرناندو که همواره کلاه داشت و بعد خانم قصه‌گو... با پُکیدن دکتر دهکده، آقای جان‌سِوَر، فکر بکری به ذهن بولوتِ خیال‌پرداز که برای تعطیلات نزد پدربزرگش آقای نپرس آمده بود رسید... کتاب با لحن طنزآمیزش مخاطب را وادار می‌کند درباره‌ی کنجکاوی، اکتشاف و خیال‌پردازی فکر کند. داستانی دوست‌داشتنی که به یادمان می‌آورد زندگی انسان‌ها با رؤیاها، احساسات و آرزوهاست که رنگارنگ و لذت‌بخش می‌‌شود.

برای برطرف‌کردن شکاف فرهنگی بین نسل‌ها و آگاهی از زندگی گذشتگان نیاز است در مورد آن‌ها بدانیم و با جزئیات روزمره‌ی زندگی‌شان آشنا شویم. کتاب «بن‌بست شهریور» داستان پسری نوجوان به نام امجد را روایت می‌کند که در تعطیلات تابستانی برای کمک به خانواده‌اش به عنوان شاگرد در یک مغازه مشغول به‌کار می‌شود در مغازه اتفاقات مختلفی می‌افتد که نویسنده با لحنی زیبا بیان کرده است و خواننده را با فضای کار و کارگری قبل از انقلاب آشنا می‌کند.

کتاب «دختر آب» در 8 بخش و چندین فصل نوشته شده است و با توضیحی در مورد ویروس «کووید - 19» از منظر راوی آغاز شده است. راوی آناهید است که پدر و مادری پزشک دارد. برای آنکه کودک مانع فعالیت‌های درمانی مادر و پدر نشود، مدتی را باید پیش مادربزرگ و دایی خود بگذراند. اما او از این سفر ناراضی است. او که به‌خاطر صورت کک و مکی و موهای زرد خودش را زشت می­‌داند از دایی می­‌شنود در گذشته چشمه‌ای بوده است که دخترها وقتی از آب آن می‌آشامیدند زیبا می­‌شدند و تا چهل روز هر دعایی می کردند بر آورده می­‌شده است.

«بایقوش» روایتی خواندنی و جذاب از تقابل خرافه‌گرایی و عقلانیت است؛ در داستان بلند بایقوش، نویسنده ماجرای پسری روستایی به نام مهرعلی را روایت می‌کند که در سفرش به شهر، به‌طور اتفاقی سر از یک پرنده‌فروشی درمی‌آورد و یک جغد نظرش را جلب می‌کند. هدف این کتاب، به چالش کشیدن خرافات و باورهای عامیانه و آموزش شجاعت، کنجکاوی و حقیقت‌جویی به نوجوانان است. داستان با روایتی هیجان‌انگیز و پرکشش به مخاطبانش نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با کنجکاوی و شجاعت، از ترس‌ها و خرافات عبور کرد و به حقیقت دست یافت.

کتاب «کوچ از جا»، کتابی است که به بررسی مفهوم کوچ و تغییر در زندگی می‌پردازد. کمال‌گرایی و علاقه به بهترین بودن، زمانی که در کنار مسائل مربوط به بلوغ و تلاش برای هویت‌یابی نوجوانی قرار می‌گیرد، در اغلب خانواده‌ها تبدیل به مشکلات و مسائل پیچیده‌ای می‌شود که راه ارتباطی والدین و نوجوان را به طور کلی قطع می‌کند. داستان در چنین موقعیتی در یک خانوادۀ معمولی اتفاق می‌افتد. نوجوانی که از ظاهر خودش ناراضی است، توانمندی‌های خودش را نمی‌شناسد و حتی خودش را به عنوان یک انسان نه می‌شناسد و نه دوست دارد. در چنین موقعیتی فضای مجازی و الگوهای ناسالمی که معرفی می‌کند فضا را بیشتر از پیش متشنج و ناسالم می‌کند. چارۀ کار کجاست؟ چه چیزی می‌تواند این فضا را در هم بشکند و واقعیت زندگی را همان‌طور که هست به نوجوان داستان ما نشان بدهد؟ این کتاب بر اهمیت هدف‌گذاری، مدیریت وابستگی‌ها و حرکت به سمت آرزوها تأکید دارد.

در ماه مارس سال 1945، هیتلر آخرین فرمان تبلیغاتی‌اش در جنگ جهانی دوم را صادر کرد: همه‌ی پسران 15 و 16 ساله باید برای دفاع از سرزمین پدری به جبهه اعزام شوند. 47 روز، داستان واقعی دو دوست صمیمی به نام‌های هلموت و گانتر است که از این فرمان سرپیچی کردند؛ در حالی‌که نمی‌دانستند جنگ چقدر طول می‌کشد و اگر گرفتار می‌شدند، مرگ در انتظارشان بود...

کتاب «دنیای سوفی» یک رمان فلسفی است که تاریخ فلسفه را از زمان فیلسوفان یونان باستان تا فلسفه‌های مدرن به خوانندگان معرفی می‌کند. داستان حول دختر نوجوانی به نام سوفی آموندسن، دختری 15 ساله می‌چرخد که با دریافت نامه‌هایی از یک فیلسوف مرموز به نام آلبرتو ناکس، وارد دنیای فلسفه می‌شود و در این مسیر به سؤالات عمیق در مورد «وجود، معرفت و حقیقت» می‌پردازد. این کتاب با ترکیب داستانی و مفاهیم فلسفی پیچیده، خوانندگان را با تفکرات بزرگ‌ترین فیلسوفان تاریخ آشنا می‌کند و تفکر انتقادی را در آنها برمی‌انگیزد. «دنیای سوفی» یک سفر فکری و پرهیجان به دنیای فلسفه است.

کتاب «اِما»، رمانی درباره دختری به نام اِما است که در شهری کوچک در انگلستان زندگی می‌کند. اِما، دختری باهوش و ثروتمند است که فکر می‌کند خیلی خوب می‌تواند دیگران را راهنمایی کند و برای آن‌ها تصمیم بگیرد. او دوست دارد برای بقیه نقشه ازدواج بکشد و فکر می‌کند همیشه درست حدس می‌زند، ولی گاهی اشتباهاتش باعث دردسر می‌شود. داستان «اما» پر از ماجراهای جالب، شخصیت‌های دوست‌داشتنی و اتفاقات خنده‌دار است که مخاطب را به دنیای زیبای قرن نوزدهم می‌برد. این کتاب نشان می‌دهد که چطور قضاوت‌های عجولانه و دخالت‌های بی‌جا در زندگی دیگران می‌تواند عواقب ناخوشایندی داشته باشد و چقدر مهم است که قبل از هر تصمیمی، خوب فکر کنیم و به حرف‌های دیگران هم گوش بدهیم.

کتاب «زندگی به سبک یک نخودفرنگی» داستانی نمادین و خیالی است که زندگی در شهری به نام «جوانه» را روایت می‌کند. این شهر، متشکل از شش مزرعه مختلف (نخودسبزها، هندوانه‌ها، هویج‌ها، کلم‌ها، شلغم‌ها و بادمجان‌ها)، در کنار دریایی پرآب به نام «دریانقر» قرار دارد. داستان با حملۀ ملخ‌های مهاجم به مزارع اطراف آغاز می‌شود و ساکنان جوانه را در ترس و اضطراب فرو می‌برد. این داستان با ترکیب مضامین انسانی و اخلاقی، اهمیت اتحاد، شجاعت و تلاش برای حفظ ارزش‌ها و هویت‌فردی و اجتماعی را برجسته می‌کند.