سرگذشت‌نامه‌ها

کتاب حاضر داستان زندگی و زمانه شیخ اعظم، «مرتضی انصاری» است. دو کتاب مشهور شیخ، مکاتب و رسائل کتاب‌های مهم حوزه علمیه هستند که در همه حوزه‌ها تدریس می‌شوند. نویسنده به جز زندگی شیخ انصاری، چشمی نیز به زمانه او و جنگ‌های ایران و روس، حضور انگلستان، امپراتوری عثمانی و … داشته است.

شهر «یثرب» همیشه در جنگ بین قبیله‌های «اوس» و «خزرج» بود و این وضع مردم را کلافه کرده بود تا اینکه خبر رسید در مکه، مردی پیام خدا را آورده است. کسانی‌که او را دیده بودند، از درستی گفتار و عملش می‎گفتند. بزرگان اوس و خزرج هم او را دیده بودند و از یک دین تازه حرف می‎زدند. مردم یثرب صلح و آرامش می‎خواستند و این ارمغان دین محمد بود. روزی خبر رسید که محمد به طرف یثرب می‎آید. مردم شهر در تکاپوی استقبال از او بودند و هرکسی آرزو می‏‌کرد ایشان در خانه او مهمان باشد؛ اما هیچ‌کس نمی‎توانست حدس بزند که پیامبر محل اقامتشان را چگونه انتخاب می‌‏کنند!

امام «هادی» (ع) پانزده ذی‎الحجه، سال ۲۱۲ هجری قمری، در شهر «مدینه» به دنیا آمدند. پدرشان امام «جواد» (ع) و مادرشان، «سمانه» نام داشتند. امام هادی (ع) در دوران حکومت «خلفای عباسی» زندگی می‏‌کردند. مأموران حکومت همه‌جا را تحت‌نظر داشتند و کوچک‌ترین فعالیت مسلمانان را سرکوب می‌‏کردند. حاکم شهر، «متوکل»، از دشمنان خاندان امام بود و از هر فرصتی برای آزار و اذیت آنان استفاده می‎کرد. به همین دلیل امام پنهانی فعالیت می‏کردند. سرانجام امام را از مدینه به شهر «سامرا» بردند و... . امام هادی در سن ۴۲ سالگی در شهر سامرا با زهر مسموم شدند و به شهادت رسیدند.

امام جواد (ع) در دَه رجب سال ۱۹۵ هجری قمری به دنیا آمدند. نام پدرشان «علی‎بن‌موسی‌الرضا» (ع) و مادرشان «خیزران» بود. وقتی امام جواد برای امامت انتخاب شدند، سن کمی داشتند. مردم به خاطر رفتار خوب امام روز به روز بیشتر به ایشان علاقه‎مند می‎شدند و به نزد ایشان می‎رفتند تا از دریای علم و دانش امام بهره ببرند. «مأمون» خلیفه وقت، امام را مجبور کرد به بغداد بروند تا تمام کارهای ایشان را زیرنظر داشته باشد. بعد از مأمون، «معتصم» حاکم شد... . سرانجام ایشان را با زهر مسموم کرد. امام جواد (ع) در شهر کاظمین به خاک سپرده شدند.

امام موسی کاظم (ع) در روز هفت صفرِ سال ۱۲۸ هجری قمری، در محلی بین مکه و مدینه به دنیا آمدند. نام پدرشان امام «جعفر صادق» (ع) و مادرشان «حمیده» بود. امام کاظم به سختی در مزرعه کار می‏‌کردند و تمام درآمدشان را به مردم نیازمند می‎دادند. مردم به ایشان «باب‎الحوائج» می‎گفتند، یعنی به علت جایگاه ویژه‌ای که نزد خدا دارند، دعاهایشان برآورده می‌شود. امام با افرادی که از نادانی با ایشان دشمن بودند، با بردباری و اخلاق خوش رفتار می‏‌کردند؛ ولی با ستمکارانی که برای منافع خودشان با ایشان مخالفت داشتند، به سختی مبارزه می‎کردند. امام کاظم (ع) به دستور «مأمون»، حاکم وقت، مسموم شدند و به شهادت رسیدند.

امام محمد باقر (ع)، اول رجب سال ۵۷ هجری قمری، در شهر مدینه، به دنیا آمدند. پدرشان امام سجاد (ع) و مادرشان فاطمه، دختر امام حسن مجتبی (ع) بودند. امام باقر در واقعه کربلا چهارساله بودند و همراه چندنفر از خانواده پیامبر به اسارت گرفته شدند. امام باقر بعد از شهادت پدرشان به امامت رسیدند. ایشان علم و دانش زیادی داشتند و در همه زمینه‎ها به دیگران آموزش می‎دادند. برای همین به ایشان «باقرالعلوم»، یعنی شکافنده علم‌ها، می‏‌گفتند. امام باقر در سن ۵۷ سالگی به دستور «هشام‌بن عبدالملک» مسموم شده و شهید می‎شوند.

امام سجاد (ع) در پنجم شعبانِ سالِ ۳۰۸ هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند. پدرشان امام حسین (ع) و مادرشان، «شهربانو» بود. امام سجاد (ع)، در شب‌های سرد برای نیازمندان آرد و هیزم می‎بردند و به تهیدستان رسیدگی می‏‌کردند. در کربلا، امام سجاد همراه پدرشان بودند؛ اما در راه به سختی بیمار شدند. این بیماری به خواست خدا بود؛ زیرا اگر امام سجاد بیمار نبودند، با بقیه افراد امام حسین شهید می‎شدند و دیگر ایشان جانشینی نداشتند. امام سجاد در سن ۵۷ سالگی به دست «ولیدبن عبدالملک» به شهادت رسیدند.

امام حسن (ع) روز پانزده رمضانِ سال سوم هجری قمری، در شهر مدینه به دنیا آمدند. ایشان پسر بزرگ حضرت علی (ع) و فاطمه (س) بودند. امام حسن همیشه به نیازمندان کمک می‏‌کردند و دوبار تمام اموالشان را به تهیدستان بخشیدند. امام حسن فروتن و متواضع بودند و با فقرا غذا می‏‌خوردند. یکی از ویژگی‎های مهم ایشان صبر و بردباری بود. امام حسن بسیار شجاع بودند؛ اما دربرابر «معاویه» مجبور شدند صلح را بپذیرند. امام با زهری که همسرش به ایشان داد، مسموم شدند و در ۲۸ صفرِ سال پنجاه هجری قمری به شهادت رسیدند.

حضرت علی (ع) در سیزده رجب و ده سال قبل از بعثت پیامبر خدا، داخل کعبه به دنیا آمدند. امام علی (ع) هیچ‌گاه بت پرست نبودند. ایشان از همان سن و سال کم خداپرست بودند و وقتی از دین پیامبر باخبر شدند، همیشه همراه ایشان بودند. هنگامی‌که دشمنان اسلام تصمیم گرفتند پیامبر را به قتل برسانند، او با شجاعت قبول کرد تا به جای ایشان در بستر بخوابد. در سال اول هجرت، امام علی (ع) با حضرت زهرا (س)، دختر پیامبر ازدواج کردند. سال‌ها بعد پیامبر، علی (ع) را جانشین خود معرفی کردند. حضرت علی (ع) در شب ۲۱ ماه رمضان به دست «ابن‎ملجم» به شهادت رسیدند.

«مانیا اسکلودوسکی» در «لهستان » به دنیا آمد و وقتی چهارساله بود، هوشش را نشان داد، هنگامی‌که خواهر هفت‌ساله‌اش از درس خواندن خسته شده بود، تصمیم گرفت با مانیا معلم‌بازی کند و... . پدر مانیا معلم فیزیک و ریاضی بود و مانیا عاشق لوازم آزمایشگاهی شد. سال‌ها بعد مانیا به عنوان شاگرد اول از مدرسه فارغ‌التحصیل شد و مدال طلا گرفت. در آن زمان دخترها حق نداشتند به کالج بروند... . سرانجام مانیا در دانشگاه «سوربن» فرانسه ثبت نام و روی عنصر اورانیوم تحقیق کرد. چندسال بعد با «پی‌یر کوری» ازدواج کرد. آن‌ها با هم به تحقیق درباره رادیواکتیو ادامه دادند و دو عنصر« پولونیوم» و «رادیوم» را کشف کردند. ماری کوری اولین کسی بود که برنده دو جایزه نوبل شد.