تاریخ علم

مجموعه کتاب‌های زندگی یک دانشمند، زندگی‌نامه بیش از سی و سه دانشمند غربی را معرفی می‌کند. کتاب حاضر که آن را در شش فصل می‌خوانید از همین مجموعه است که به معرفی چالز داروین واضع نظریه تکامل پرداخته است. این نظریه مخالفان زیادی دارد و شواهدی در رد آن ارائه شده است؛ امادر هر حال اثر زیادی بر علم خصوصاً زیست‌شناسی برجا گذاشته است.

کتاب حاضر که از مجموعه کتاب‌های زندگی یک دانشمند است، به معرفی خدمات خدمات ماری‌کوری، فیزیکدان و شیمی‌دان لهستانی پرداخته است. او نخستین دانشمندی بود که ویژگی پرتوزایی عناصر رادیواکتیو را توضیح داد و دو عنصر پولونیم و رادیوم را کشف کرد. وی نخستین دانشمند و تنها زنی است که دو بار جایزهٔ نوبل دریافت کرده‌ و تنها کسی است که این جایزه را در دو رشته مختلف گرفته است. کتاب در هشت فصل تنطیم شده است.

این کتاب درباره «ابوعلی‌سینا» است و در قالب طنز نوشته شده است. نویسنده می‌کوشد راز ستایش مردم از دانشمندانی مانند ابوعلی سینا را که قرن‌ها دوام داشته، برملا کند. ‌‌او در شرح زندگی ابوعلی آثار او از جمله کتاب «قانون» و «شفا» را نیز معرفی کند. کتاب پر از تصویر است و نویسنده کوشیده است با دخالت‌های گاه و بی‌گاه خود در حین روایت زندگی شخصیت اصلی، فضایی تعاملی بیافریند و از خسته شدن خواننده جلوگیری کند.

این کتاب پیشرفت علم و فناوری را از اولین دوران تاریخ بشر تا حدود سال ۵۰۰ میلادی را بررسی کرده است. در پایین هر صفحه، جدولی زمانی آورده شده است که کل این دوره را پوشش می‎دهد. این جدول رویدادها و پیشرفت‌های اصلی و مهم را فهرست کرده که بنابر دسته‌بندی رنگ‌آمیزی شده‎اند. اختراع چرخ، آغاز نوشتن وبه کار بردن اعداد، کشاورزی و طب، ساختن اهرام، ساخت فلزات، استفاده از تقویم و ساخت جاده و آبراهاز فصل‌های این کتاب است.

امروزه مورخان فهمیده‎اند سده‌های میانه درواقع دوره‎ای بوده که در آن قدم‌های بزرگی به سوی فناوری عملی برداشته شده است، فناورهایی مثل آسیاب بادی برای آرد کردن غلات. در اوایل این سده‌ها، کاغذ در چین اختراع شد و... . در این کتاب برای توصیف پیشرفت در فناوری و دانش علمی، از سال ۵۰۰ تا حدود ۱۵۰۰ میلادی، از جدول زمانی استفاده شده است. جدول زمانیِ پیوسته‎ای از کل دوره در زیر تمام صفحه‌ها آورده شده است. «علوم اسلامی»، «ساخت کاغذ»، «نیروی باد» و « پیشرفت در ریاضیات» از جمله مطالب این کتاب است.

دانشمندان با تحقیقات و تألیفات خود توانسته‌اند خدمات شایانی به بشریت بکنند. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چند جلدی است که زندگی دانشمندان معروف جهان را بررسی می‌کند، به بررسی زندگی «ویلیام هاروی»، طبیب، زیست شناس و کاشف دستگاه گردش خون، پرداخته‌است. ابتدای زندگی هاروی و تحصیلات او، وضعیت پزشکی در دورۀ رنسانس، گردش خون و گردش ششی، پزشک سلطنتی‌شدن هاروی، پذیرش نظرات هاروی و آزمایش لولۀ سرخرگی جالینوس، و در نهایت کشف هاروی و رهاکردن نظریۀ پزشکی باستان، از جمله مباحث کتاب هستند.

تاریخ ادبیات ایران بزرگان بسیاری را در خود پرورده‌ است که یکی از آنان پروین‌اعتصامی، شاعر بزرگوار، است. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی، مخاطب نوجوان را با سرگذشت پروین اعتصامی، این انسان بزرگ و مؤثر در تمدن ایران اسلامی و تاریخ معاصر کشور، آشنا می‌کند. در ابتدای کتاب، شرح یکی از شعرهای پروین به نثر و سپس شرح زندگی شخصی او آمده است.

شرح سرگذشت امام موسی صدر از جملۀ خواندنی‌ترین سرگذشت‌های تاریخی اسلامی است. در این کتاب فعالیت‌های امام موسی صدر در سال‌های 1975، 1976، 1977،1978 به تفکیک بررسی و تشریح می‌شوند؛ از ابتدای فعالیت ایشان در زمان جنگ داخلی لبنان تا ماجرای ربوده‌شدن او. در انتها نیز اسناد قضایی و امنیتی پروندۀ ربود‌شدن ایشان ارائه‌شده‌اند. پیوست‌های کتاب نیز شامل متن منشور جنبش امل، مصوبات کنفرانس ریاض و چندین سند مشابه است.

آشنایی با زندگی امام موسی صدر برای نسل جوان عبرت‌آموز و الگوست. کتاب حاضر از ابتدای زندگی و با شرح مختصر زندگی خاندان صدر به این امر می‌پردازد. استقرار امام موسی صدر در لبنان، تأسیس هیئت‌الشباب، ممنوع‌کردن گدایی، بالابردن سطح فرهنگی زنان با دادن الگو به آنان، آشنایی و همکاری او با چمران، تشکیل مجلس اعلا، هستۀ مقاومت لبنان، وقوع جنگ‌های داخلی در لبنان، و در نهایت سفر ایشان به لیبی و رجعت‌نکردن او، محتوای این کتاب را تشکیل می‌دهند.

شرح خاطرات بزرگان درس آموز و عبرت انگیز است. کتاب حاضر شرح زندگی استاد علی دوانی به قلم خود ایشان است. در جلد دوم این مجموعۀ دوجلدی، شرح برخی از تألیفات استاد، اعتقاد او دربارۀ مقام زن، حضرت مهدی (ع)، امیرالمؤمنین، فرزندان و خانواده‌اش، کنگره‌های علمی و دینی، سفرهای داخلی و خارجی، آمده‌است. در انتها نیز تصویرهای متعددی از ایشان در مناسبات مختلف و در کناربزرگان ضمیمه شده‌اند. اسناد نامه‌های اداری مربوط به ایشان نیز در این قسمت آمده‌است.