متوسطه اول

افزایش دانش و آگاهی‌های زیست محیطی کودکان و نوجوانان به بهبود وضعیت موجود و معرفی روش‌های ساده و پیشگیرانه در این باره کمک می‌کند. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی، جنگل‌های مانگرو را که از شگفت‌انگیزترین اکوسیستم‌های ایران محسوب می‌شوند معرفی کرده‌است. چیستی و دانستنی‌هایی دربارۀ مانگرو، چرایی نیاز ما به جنگل‌های مانگرو، اکوسیستم مانگرو، گیاهان زیستگاه‌های حرا، جانوران حرا، تأثیر مردم بر جنگل‌های حرا و مناطق مهم در جنگل‌های حرا از جمله مطالب کتاب هستند.

بازیافت از مهم‌ترین موضوعات در حفظ محیط زیست است. کتاب حاضر ابتدا بازیافت را تعریف می‌کند و دربارۀ چرایی و ضرورت آن توضیح می‌دهد. اثر خطرناک پسماند را می‌گوید، دربارۀ شیوه‌های بازیافت، بازیافت کاغذ، پلاستیک، باتری، مصالح ساختمانی، آزبست، پسماندهای بیمارستانی، فلز، آب خانگی و لاستیک خودرو صحبت می‌کند و نیز دربارۀ برچسب‌های زیست محیطی، اعداد روی قوطی‌های پلاستیکی و موادی که بازیافت‌پذیر هستند، توضیح می‌دهد. در تمام این موارد، بایدها و نبایدهایی را می‌گوید.

انسان‌ها هر روز زباله‌های بیشتری نسبت به قبل تولید می‌کنند و گاه با پسماند آ‌ن‌ها دچار مشکل می‌شوند. این کتاب دربارۀ بازیافت، پسماند و راه‌های جدیدتر بازیافت نکاتی را متذکر می‌شود. بازیافت در خانه، پسماند غذا و انرژی حاصل از پسماند موضوعاتی هستند که با تصویرهایی مرتبط همراه شده‌اند تا مخاطب را راهنمایی کنند.

کتاب حاضر دربارۀ کربن و آزادسازی آن، و تبدیل‌ آن به یک مشکل زیست محیطی توضیحاتی داده‌است. مخاطب در ابتدای کتاب متوجه می‌شود رد پای کربن چیست. سپس مشکلات ناشی از کربن، راه‌های مقابله با آن، کاهنده‌های کربن، ایجاد تغییر، تجارت و جبران کربن، و ردپای کربن در آینده بررسی می‌شوند.

با توجه به کاهش منابع سوخت‌های فسیلی، بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر راهکارهای مناسبی برای مصرف انرژی به نظر می‌رسند. در این کتاب بزرگ‌ترین منبع انرژی، یعنی انرژی خورشیدی، معرفی شده‌است. محتوای کتاب به چگونگی بهره‌گیری از نور و گرمای خورشید به عنوان سوخت جایگزین در جهان امروز پرداخته‌است. تصویرهای کتاب نیز به توضیح مفاهیم سلول‌ها و سامانه‌های خورشیدی، برق خورشیدی بیرون از خانه و آیندۀ انرژی خورشیدی کمک می‌کنند.

کاهش ذخیرۀ سوخت‌های فسیلی در زمین، بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر را راهکاری مناسب جلوه می‌دهد. در کتاب حاضر، منابع فعلی انرژی‌های تجدیدناپذیر معرفی می‌شوند و فناوری‌های انرژی تجدیدپذیر برای پاسخ‌گویی به نیازهای رو به افزایش انرژی مانند تأمین سوخت خودروها یا گرم‌کردن ساختمان‌ها شناسانده می‌شوند.

خودروهای معمولی امروزی با نیروی بنزین حرکت می‌کنند، اما خودروهای هیبریدی که در آینده خودروهای معمولی خواهند بود، با ترکیبی از نیروی برق و بنزین کار خواهند کرد؛ البته در واقع برقی خواهند بود. این خودروها سبز نامیده می‌شوند. کتاب حاضر انواع خودروهای هیبریدی را به همراه چگونگی کارکرد آن‌ها معرفی می‌کند، دربارۀ مصرف سوخت آن‌ها و تأثیرشان بر دی‌اکسید کربن هوا می‌گوید و البته عیب‌ها و ایرادهایشان را نیز بر می‌شمارد. در نهایت آینده‌ای نویدبخش از رانندگی را به تصویر می‌کشد.

انجام هر کاری مثل گرم‌کردن، سردکردن و روشنایی، به صرف انرژی نیاز دارد. مصرف هر نوع انرژی هم بر محیط زیست تأثیر می‌گذارد. در این کتاب، مخاطب با اقدامات ساده‌ای آشنا می‌شود که با انجام آن‌ها می‌توان مصرف انرژی را کاهش داد و در عین حال هزینۀ انرژی را کم کرد. با صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌توان به حفظ منابع طبیعی و سالم‌سازی محیط زیست کمک کرد. عایق‌بندی، تنظیم دما، آب‌بندی کانال‌ها و استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف از پیشنهادهای این کتاب هستند.

این مجموعه با تصویرهای بسیار ی که با متن همراه شده‌اند، و زبانی ساده و طنز‌آلود، مخاطب را با تغییرات کرۀ زمین، از زمان پیدایش، طلوع زندگی، و به‌وجودآمدن موجودات ذره‌بینی تا دایناسورها و سرانجام پایان این دوران و نابودی دایناسورها آشنا می‌کند. کتاب به موضوعات پیدایش زمین، طلوع زندگی، عصر دایناسورها و عصر حجر تقسیم شده و در هر بخش اطلاعاتی به مخاطب داده شده است.

مصرف انرژی عامل حیات هر موجود زنده‌ای محسوب می‌شود. البته انسان با تولید و مصرف بیش از اندازه، محیط زیست را در معرض خطر قرارداده‌است. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی که به موضوع «تولید و مصرف انرژی‌های پاک» اختصاص دارد، مخاطب را با چیستی انرژی، مصرف آن، گذشتۀ فسیلی و محیط زیست در خطر آشنا می‌کند. سپس دربارۀ آیندۀ زغال سنگ و فناوری‌های نو سخن می‌گوید و در نهایت با طرح موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی و انرژی‌های جایگزین، چگونگی ایجاد تغییر در این رویه را مطرح می‌کند.