جنبه‌های روان‌شناسی

کتاب هایی که مشکلات خاص کودکان در خانه‌های تربیتی، شبه خانواده و والدین فرزند پذیر را به طور دقیق بررسی کنند و راهکارهایی فنی ارائه دهند، چندان نیستند. کتاب حاضر با هدف ترسیم تقویم زمانی زندگی کودک نوشته شده تا به کودک، والدین فرزند پذیر و مربیان کمک کند رخدادهای گذشتۀ زندگی کودک را بفهمند. این کتاب شیوه‌ای جدید ارائه می‌دهد که به کودک حس ایمنی و کنترل بیشتری بدهد.

دانش‌آموزان دورۀ ابتدایی به آموزش مهارت‌هایی در مقوله‌های سواد پایه، شایستگی‌ها و ویژگی‌های فردی نیازمندند. در این کتاب راهکارهایی بسیار ساده و عملی برای حل مشکلات کودکان ارائه شده‌اند؛ مشکلاتی مثل: ناخن جویدن، حسادت، مدرسه‌هراسی، کم‌توجهی یا بیش‌فعالی، خشونت و اختلالات یادگیری. «مهارت‌های اصلاح و تغییر رفتار کودکان و نوجوانان، تربیت جنسی و مسائل آن، ایجاد انگیزه در کودکان، لجبازی، گوشه‌گیری، سوگ و سوگواری و برقراری نظم در کودکان» از جمله موارد مطرح‌شده در کتاب هستند.

داستان کتاب درباره پسری به نام «رامون» است که عاشق نقاشی کشیدن است. او همه‌جا و هروقت، از هر چیزی نقاشی می‌کشد؛ اما یک روز، برادرش، «لئون»، او را به خاطر کشیدن یک گلدان مسخره می‌کند. رامون تمام نقاشی‌هایش را مچاله می‌کند و... . او تصمیم می‌گیرد دیگر نقاشی نکشد. روزی متوجه می‌شود خواهرش، «ماریسول»، تمام نقاشی‌هایی که او دور انداخته، به دیوار اتاقش چسبانده است. رامون با دیدن آن کاغذهای مچاله شده که دیوارهای اتاق خواهرش را پوشانده است، تصمیم تازه‌ای می‌گیرد.

دیدگاه اسلام دربارۀ انسان از دیدگاه‌های دیگر مستقل و با آن‌‌ها متفاوت است. به عبارت‌دیگر، روان‌شناسی اسلامی و به‌تبع آن بهداشت روانی اسلامی، بر اصالت وحی مبتنی است. بنابراین، برای دستیابی به راه‌حل مشکلات روانی باید موضوع را بر پایۀ مبانی اسلامی بررسی کرد. کتاب حاضر در 9 فصل مفاهیم و اصول روان‌شناسی اسلامی را بررسی می‌کند. ماهیت روان در اسلام، و ارتباط با خدا، خود، خلق و طبیعت از جمله مباحث کتاب هستند.

پی‌بردن به ریشه‌های اضطراب امتحان و سعی در برطرف کردن آ‌ن‌ها چندان ساده نیست. نویسندۀ این کتاب با تلفیق دانش روان‌شناسی خود و روش‌های درمانی این علم، از جمله روش تحلیل متقابل، و طرح مفاهیمی از نظریۀ TA که به موضوع استرس امتحان مربوط می‌شود، موضوع استرس امتحان را به چالش کشیده‌است. توصیه‌ها و تمرین‌های زیادی در کتاب آمده‌اند که علاوه بر رفع استرس امتحان، در سایر زمینه‌های زندگی نیز کاربرد دارند و می‌توان از آن‌ها برای برطرف ‌کردن هر نوع تنش و اضطراب دیگری بهره برد.

در این کتاب چند سوال مطرح شده است. فلسفه وجودی ما چیست؟ چرا و چگونه زندگی می‌کنیم؟ و چه معنایی به این زیستن می‌دهیم؟ این قصه یک کرم است که برای تبدیل شدن به پروانه، مشکل دارد. «راه‌راه» کرم کوچولویی است که به محض به دنیا آمدن، شروع به خوردن می‎کند و مرتب بزرگ‌تر می‌شود؛ ولی بعد از چند روز، از خوردن دست می‎کشد و فکر می‎کند که زندگی باید چیزی بیشتر از خوردن و بزرگ شدن باشد. راه‌راه چیزهای بیشتری از زندگی می‌خواهد، برای همین از درختی که روی آن زندگی می‎کند، پایین می‎آید و به راه می‎افتد و چیزهای زیادی پیدا می‎کند. سبزه، خاک، حشره‌های کوچک، همه برایش جالب هستند؛ اما هیچ‌کدام او را راضی نمی‌کنند.

نوجوانی با بلوغ روبه‌روست و رویارویی با تغییر و تحولات آن به آگاه‌بودن والدین نیاز دارد. کتاب حاضر می‌کوشد به آگاهی خانواده در برخورد با نوجوان بیفزاید و به خصوص بر مشکلات تحصیلی بلوغ تأکید کند. کتاب شامل تمرین‌های بسیار است که باید بدون عجله و با تمرکز بر هدف‌های اصلی و با درنظرگرفتن شرایط و ویژگی‌های نوجوان کامل شوند. در فصل اول، به ویژگی‌های نوجوانی و چند مسئلۀ شایع نوجوانی پرداخته‌شده است. در فصل دوم بیست آسیب متداول و رایج تحصیلی با راهکارهای آن‌ها معرفی شده‌اند. فصل سوم نیز شامل پیشنهادهایی کاربردی است.

روان‌شناسی اخلاق افعال را از منظر اخلاق و مبانی آن‌ها را از منظر روان‌شناختی بررسی می‌کند؛ مفاهیمی مثل حسد و تکبر از موضوعاتی هستند که در اخلاق مورد بحث قرار می‌گیرند. همچنین، برای تثبیت فضایل اخلاقی و اجتناب از رذایل راهکارهایی ارائه می‌کند. جبر روانی، خودگرایی و دیگر گرایی، ضعف اخلاقی در تبیین‌های روان‌شناختی، اخلاق و جنسیت، تربیت اخلاقی و شخصیت اخلاقی از جمله مباحث فصل‌های این کتاب هستند.

پیشرفت در کار و زندگی شخصی از خواسته‌های بسیاری از افراد است. کتاب پیش رو می‌کوشد به خوانندگان کمک کند روش‌های گرفتن تصمیم‌‌های بهتر بر مبنای نتایج را بیاموزد، و بداند چگونه باید کارها را اولویت‌بندی کند و کارهایی را که مجبور به انجامشان نیست انجام ندهد. ارزش زمان و چگونگی تأمین انرژی را بداند و راهکارهای اولویت‌بندی، برنامه‌ریزی، مدیریت وقفه‌ها و سازمان‌یابی برای مهارت‌های عملی زندگی را به‌کار گیرد.

کسب موفقیت در زندگی کار پیچیده‌ای نیست و تنها به چند تمرین نیاز دارد. در کتاب حاضر، نویسنده توضیح می‌دهد چگونه با رعایت سه اصل «هدف، رشد و سخاوتمندی» می‌توان به موفقیت رسید. نویسنده مخاطب را به شناخت هدفش از زندگی و موفقیت راهنمایی می‌کند. سپس او باید برای شکوفایی استعدادهایش رشد کند. این کتاب کوشیده است، در هشت فصل، به مخاطب بیاموزد: تعیین کند دوست دارد به کجا برود، چقدر می‌تواند دورتر برود، چگونه می‌تواند برود، چه وسایلی لازم دارد، چگونه از مسیر منحرف نشود و با چه کسانی همراه شود.