جنبه‌های روان‌شناسی

روان‌شناسی مثبت شاخه‌ای به نسبت جدید از روان‌شناسی است که به شناخت و ارتقای وجوه مثبت و نقاط قوت انسان توجه می‌کند. این کتاب با هدف معرفی این شاخه و توانمند کردن مخاطب در بهره‌گیری از روان‌شناسی مثبت، در 9 فصل تنظیم شده‌است. فیزیولوژی شادکامی، شادکامی و شخصیت، شادکامی و شناخت، شادکامی و مذهب، سلامت روان، عملکرد تحصیلی، رضایت شغلی، و نیز مکانیزم‌های درمانی و راهکارهای افزایش شادکامی از جمله مباحث فصل‌های کتاب هستند.

روان‌شناسی مثبت‌نگر رویکرد به نسبت جدیدی در روان‌شناسی است که می‌کوشد از طریق ایجاد و تقویت هیجانات مثبت، رضایت از زندگی را به افراد بازگرداند. نویسندۀ کتاب حاضر پس از معرفی روان‌شناسی مثبت‌نگر، محورها و مفروضات این رویکرد و ابعاد آن، بنیان‌های نظری آن را توضیح می‌دهد. سپس در بخش «دستورالعمل روان‌درمانی مثبت‌نگر»، در طول 14 جلسه، این روش را برای درمانگر مرور می‌کند. در این جلسات، مواردی مثل خاطرات مفتوح یا بد، قدرشناسی، روابط مثبت و نوع دوستی بررسی می‌شوند.

امروزه کتاب‌های بسیاری به موضوع تربیت پرداخته‌اند. کتاب حاضر نیز ضمن توجه والدین به تربیت مناسب فرزند و نگرانی از نارسایی‌های رفتاری او، به چگونگی بهره‌گیری از امکان بسیار مهمی چون داستان در تربیت فرزندان توجه کرده است. در این کتاب فقط روش‌های تربیتی نیامده‌اند، بلکه نویسنده کوشیده است با ذکر قابلیت‌های تربیتی آموزشی داستان، والدین را متوجه حساسیت موضوع و توانایی‌های فرزندان کند و بر عملی بودن تربیت تأکید ورزد. نکات مهم در داستان‌گویی و فعالیت‌های داستان‌گویی برای کودکان و نوجوانان از جمله مباحث کتاب هستند.

چگونگی روابط انسانی در مدیریت، تابع نوع نگرش به انسان است. کتاب حاضر با عنوان روان‌شناسی ارتباط، با هدف تبیین چگونگی و عوامل مؤثر در شکل‌گیری روابط انسانی در محیط‌های آموزشی می‌کوشد، عوامل ومؤلفه‌های تسهیل‌کنندۀ ایجاد روابط انسانی در مدیریت را با تأکید بر مؤلفه‌های روان‌شناسی بیان کند. «جرئت‌مندی در سازمان، خودآگاهی و همدلی، آسیب‌های اجتماعی، مشکلات روانی و اجتماعی، منابع یاری‌رسان ، مدیریت آموزشگاهی و مشاوره و نقش آن» از جمله فصل‌های کتاب هستند.

نویسنده در این کتاب با زبان محاوره و در قالب داستانهایی به دانشآموزان آموزش میدهد که رؤیاهایشان را جدی بگیرند و رشتۀ مناسبی برای تحصیل انتخاب کنند. دانش‌آموزان می‌توانند فعالیت‌های مورد علاقه و ویژگیهای مثبت و منفی خود را در جدول‌های رنگی و تصاویری که در کتاب آمده است، بنویسند. جدول‌هایی هم برای درج ارزش‌های کاری، مشاغل مورد علاقه، مهارت‌ها و توانایی‌های شخصی آنان در کتاب ارائه شده است. رشته‌های تحصیلی و مشاغل با ویژگی‎ها و گرایش‌های حذف شده در انتهای کتاب معرفی شده‌اند.

کتاب حاضر شامل دو بخش است. در بخش اول نحوۀ ارتباط والدین و نوجوانان و ارتباط صحیح بین زن و مرد بررسی میشود. بخش دوم دربارۀ شناخت نیازهای نوجوانان و نحوۀ صحیح برقراری ارتباط معلمان در مدارس است. نویسنده با تکیه بر مبانی روان شناختی و تربیتی و استفاده از رهنمودها و آموزه‌های دینی و سخنان ائمۀ اطهار (ع) محتوای کتاب را تدوین کرده است. او در بخش دوم، مباحثی چون جایگاه معلم، نکات مهم در یک تدریس فعال و موفق و داستان‌های کوتاه پندآمیز برای والدین و معلمان را مطرح کرده است.

اگر خود ما نمی‌توانیم وضعیت آینده و زندگی‌مان را تعیین کنیم، به ناچار محیط این کار را می‌کند. پس بهتر است هدف مطلوب خود را معلوم کنیم و به سمت آن در حرکت باشیم. کتاب حاضر از مجموعه کتاب‌های «ده فرمان» می‌کوشد راه رسیدن به شاه‌کلید زندگی را در ده فرمان به مخاطب بیاموزد. از جمله توصیه‌های کتاب عبارت‌اند از: ناشناخته‌ها را دریاب؛ آینده را به بها دهند نه به بهانه؛ هدفت را عوض کن، زندگی‌ات عوض می‌شود؛ شیوه و سبک خارپشت یا سبک و روش روباه.

برقراری رابطۀ تأثیرگذار با دیگران و نفوذ در آنان هنری است که نیاز به تمرین و آگاهی دارد. کتاب حاضر از مجموعه کتاب‌های «ده فرمان» می‌کوشد رموز این هنر را به مخاطب بیاموزد. از جمله توصیه‌های کتاب عبارت‌اند از: شادمانی را به خودت و دیگران هدیه کن؛ زبان بدنتان را تقویت کنید؛ کار تو رسیدگی به وضعیت خودت است؛ اول انتقادپذیر باش و آنگاه انتقاد کن؛ حساب بانکی عاطفۀ خود را پر نگه‌دارید.

ساختار خانواده قدمتی به طول تاریخ دارد وحفظ بنیان آن بسیار مهم می‌نماید. کتاب حاضر دربارۀ رفتارها، عادت‌ها و نگرش‌هایی است که خانواده را راضی نگه‌می‌دارند. تمام موارد از بزرگ کردن بچه‌ها تا برقراری رابطۀ خوب با خانوادۀ همسر، با مثال‌های واقعی در هر مورد و درگیری‌ها و لذت‌های زندگی وآنچه افراد می‌توانند برای بهتر شدن زندگی‌شان انجام دهند، بیان شده‌است. به اعتقاد نویسنده، این صد راز مانند ابزاری به کمک مخاطب می‌آیند تا عادت‌ها و نگرش‌های خود را بررسی کند و به نیروی مثبتی برای خود و خانواده تبدیل شود.

نوجوانی و دوران بلوغ در دختران از مهم‌ترین دوران زندگی محسوب میشود و زیربنای زندگی سالم در بزرگسالی است. کتاب حاضر حاوی مباحث بهداشتی، شرعی، روانی و اجتماعی بلوغ دختران است. در این کتاب به مسائلی چون نقش والدین در دوران بلوغ، راهکارهای رفتار صحیح با فرزندان در این سن، تأکید بر محبت و پرهیز از خشونت و توصیه‌هایی در جهت رشد متعادل عقلانی- عاطفی دختران اشاره شده است. در انتهای کتاب، پرسش و پاسخ در زمینۀ بلوغ و علائم جسمانی و روانی آن گنجانده شده است.