علوم

امروزه مورخان فهمیده‎اند سده‌های میانه درواقع دوره‎ای بوده که در آن قدم‌های بزرگی به سوی فناوری عملی برداشته شده است، فناورهایی مثل آسیاب بادی برای آرد کردن غلات. در اوایل این سده‌ها، کاغذ در چین اختراع شد و... . در این کتاب برای توصیف پیشرفت در فناوری و دانش علمی، از سال ۵۰۰ تا حدود ۱۵۰۰ میلادی، از جدول زمانی استفاده شده است. جدول زمانیِ پیوسته‎ای از کل دوره در زیر تمام صفحه‌ها آورده شده است. «علوم اسلامی»، «ساخت کاغذ»، «نیروی باد» و « پیشرفت در ریاضیات» از جمله مطالب این کتاب است.

این کتاب دانشنامه‌ای درباره علم و شاخه‌های مختلف آن است. منظومه شمسی، سنگ‎ها و کانی‌ها، فصل‎ها، موجودات زنده، بدن انسان، مواد، نیرو و انرژی، گرانش، برق، رایانه، نور، رنگ و صدا از موضاعتی است که در این دانشنامه مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان کتاب، معنی واژه‌های علمی بیان شده است و نمایه‌ای در کتاب وجود دارد که دسترسی را به مطالب آسان می‌کند.

مباحث درسی شیمی پایۀ دوازدهم در این کتاب جمع شده‌اند. نویسنده کوشیده‌است در این کتاب، آشفتگی و هرج و مرجی را که در کتاب درسی شیمی پایۀ دوازدهم احساسی می‌کند رفع کند. چارچوب مطالب کتاب درسی و استانداردهای طراحی سؤال را حفظ کند و ریزه‌کاری‌ها و تیپ‌های طرح تست را پوشش دهد. آزمون‌های کوچک با عنوان «چک‌آپ»، بیش از 250 تست مطابق با مباحث کتاب‌های نظام درسی جدید، آزمون‌های استاندارد هایپر در انتهای هر فصل، و استراتژی حل مسائل از جمله مباحث کتاب هستند.

مباحث درس شیمی سال دهم در کتاب حاضر خلاصه و جمع شده‌اند. طرح مباحث آموزشی به زبان ساده و روان، تمرین‌های آموزشی، نکته‌های جدید، پرهیز از بسط زیاده از حد مفاهیم، استفاده از تست‌های کلیدی سال‌های گذشته، و رونمایی تست‌های احتمالی سال بعد از جمله ویژگی‌هایی هستند که نویسنده بر رعایت آن‌ها تأکید کرده است.

دنیای علم شگفت‌انگیز است. در این دانشنامه، مخاطب با انواع علوم و اطلاعاتی دربارۀ سیارۀ زمین، گیاهان، جانوران، شیوۀ زندگی، بدن انسان، اختراعات، کاربرد ابزارها و ماشین‌ها و زندگی دانشمندان بزرگ آشنا می‌شود. کتاب شامل تصویرهای دقیق از موضوعات است و در انتهای آن واژه‌نامه‌ای الفبایی گنجانده شده‌است.

این کتاب درباره علوم و مسائل متفرقه است و چیزهای مختلفی را به کودک معرفی می‌کند. چیزهایی مثل اشیا، میوه، گیاهان و درباره هر یک توضیحاتی می‌دهد و مهم‌ترین نکته درباره آن‌ها را بیان می‌کند. به عنوان مثال، «قاشق» معرفی می‌شود؛ قاشق وسیله‌ای است شبیه بیلچه که آن را به دست می‎گیریم و می‌توانیم آن را به دهان بگذاریم؛ اما مهم‌ترین نکته این است که با قاشق می‌توانیم غذا بخوریم. «سیب» را گاز می‌زنیم، درونش سفید است، از درخت می‎افتد؛ ولی مهم‌ترین نکته درباره سیب این است که گرد است.

برای پرورش قدرت خلاقیت لازم نیست به سؤال‌های علمی پاسخ‌های دقیق و منطقی داد. نویسندۀ این کتاب به سؤالات ظاهراً عجیب علمی پاسخ‌های به‌ظاهر ساده و کمیک می‌دهد. او مفاهیم علمی را با چند کلمه و تصویر گرافیکی به مخاطب معرفی کرده است. به‌نوعی خلاقیت در پاسخ‌ها مشاهده می‌شود.

نویسنده کوشیده است تا محتوای آموزشی را در قالب داستان‌هایی ساده و قابل فهم برای کودکان ارائه دهد. این داستان‌ها به کودک کمک می‌کند تا به محیط اطراف خود کنجکاوانه بنگرد و آموخته‌هایش را در زندگی روزه‌مره به کار گیرد. تنوع آموزش برای رشد خلاقیت در کودک، محتوای علمی پیوسته و طبقه‌بندی شده، توجه به مهارت‌های تفکر و توجه به ارتباطات انسانی و فضائل اخلاقی از شاخص‌های این کتاب است.

بدن انسان دستگاه پیچیده و شگفت‌انگیزی است که همۀ بخش‌های آن با نظم خاصی کار می‌کنند. در این کتاب مخاطب متوجه می‌شود بدن انسان از آب و مایعات، سلول‌ها، و دستگاه‌‌هایی تشکیل شده‌است. در بخش استخوان‌ها و ماهیچه‌ها نیز جمجمه و صورت، بافت استخوانی، محور مرکزی بدن، مفاصل، دستگاه ماهیچه‌ای و فیبر ماهیچه معرفی می‌شوند. در قسمت سیستم‌ها و ارگان‌های داخلی، دستگاه‌هایی از جمله گردش خون، تنفس، ادراری، تناسلی و گوارش بررسی شده‌اند. حواس و گفتار در فصلی جداگانه مطرح شده‌اند و مراکز کنترل بدن نیز بخش انتهایی کتاب هستند. کتاب در واقع دایرةالمعارفی است از بدن انسان و تصویرهای دقیق آن به فهم مطالب کمک می‌کنند.

در کنار آموزش علوم، بحث دربارۀ موضوعاتی مثل دزدادن دریایی نیز جالب است. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چند جلدی، در این جلد، موضوعی فراتر از علوم، یعنی «دزدادن دریایی» را مورد توجه قرار داده‌است. «دزد دریایی چیست، دزدی دریایی اولیه، مهاجمان شمال، کشتی دزدان دریایی بربری، پرچم و حلقۀ دزدان دریایی، حمله، دزدان دریایی اقیانوس هند، پادشاه‌ آن‌ها، دزدان دریایی معروف، و در نهایت دزدان دریایی امروزی» از موضوعات این کتاب هستند. تصویرهای دقیق مرتبط و هماهنگ با متن به درک مفاهیم کمک می‌کنند.