ایران

جنبش‌های سیاسی اسلامی معاصر به بررسی و شناخت علمی نیاز دارند. کتاب پیش رو کوشیده است با روشی علمی و دقیق به شناختی نو از جنبش‌های اسلامی سیاسی معاصر دست یابد. این جنبش‌ها در کتاب الگوسازی شده‌اند و در قالب سه الگوی افراطی (مدل گروه‌های طالبان، القاعده و داعش)، لیبرال (مدل ترکیه) و نهضت‌محور (مدل ایران) بررسی و تحلیل شده‌اند. مطالب این کتاب با توجه به سرفصل‌های آموزشی دانشگاهی تدوین شده‌اند.

ثبات سیاسی در وضعیت موجود جمهوری اسلامی ایران مستلزم فراهم‌آمدن شرایطی هشت‌گانه از «باورها و ارزش‌ها، فرهنگ تعاملی، فقرستیزی و محرومیت زدایی، رشد و رفاه اقتصادی، کارآمدی نظام، مشارکت، رهبری، مشروعیت و عدم مداخلۀ خارجی» در تغییرات سیاسی و اجتماعی ایران است. «مفهوم ثبات سیاسی و دیدگاه‌های مطرح، وضعیت مطلوب ثبات سیاسی در نظام مردم‌سالار دینی، عوامل ثبات سیاسی در محیط داخلی نظام، وضعیت موجود ثبات سیاسی در کشور، راهبردها و راه‌حل‌های ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی» گفتارهای این کتاب هستند.

اکتشاف، ساختاربندی و بسط پاره‌ها و ابعادی از نظریۀ فرهنگی آیت‌الله مطهری در این کتاب در شش فصل سامان یافته‌است. ابتدا مبانی نظری ارائه شده و سپس ماهیت، پویایی، فضیلت‌ و کارکردها آمده‌اند. حکومت دینی و مداخله در عرصۀ فرهنگ، تعاملات فرهنگ اسلامی و جامعۀ ایرانی، علل فرهنگی انحطاط تمدن مسلمین، غرب و فرهنگ غربی نیز موضوعات فصل‌های بعدی هستند.

کتاب حاضر قرار است به پرسش‌هایی دربارۀ این رویکرد جواب بدهد که ادعا می‌کند ما ایرانیان همواره از مشکل اخلاقی رنج می‌بریم و ضعف در خلقیاتمان موجب شده‌است از مسیر رشد و ترقی باز بمانیم. با نقد این رویکرد، می کوشد تصویری از جامعۀ ایرانی ارائه دهد که مسیر حرکت ایرانیان را به سوی رشد و تعالی حقیقی هموار سازد. فصل بررسی گفتمان خودانتقادی از فصل‌های اصلی کتاب است.

نسل نو با پرسش‌هایی درگیرند که پاسخ‌دادن به آ‌ن‌ها ژرف‌کاوی‌هایی می‌طلبد. جمعی از اندیشمندان و پژوهشگران کوشیده‌اند پاسخ‌هایی متقن برای این جوانان فراهم کنند. کتاب حاضر به برخی از مهم‌ترین پرسش‌ها و شبهه‌ها در عرصۀ مباحث اجتماعی، فرهنگی و تاریخی پاسخ داده است؛ پرسش‌هایی مثل: آیا حضور روحانیت در مناصب اجرایی جنبۀ الزامی دارد؟ یک روشنفکر چه ویژگی‌هایی دارد؟ تأثیر روحانیت در حرکت‌های مثبت اجتماعی صدسالۀ اخیر چگونه بوده‌است؟

کتاب حاضر از جملۀ معدود کتاب‌های تألیفی در زمینۀ محیط زیست است. موضوعات منابع آب، آلودگی و تصفیۀ آب، تصفیۀ فاضلاب، انرژی و محیط زیست، آلودگی هوا، مدیریت پسماندهای جامد، ارزیابی اثرات زیست محیطی، و اقتصاد محیط زیست به صورت مفصل و با جزئیات در کتاب مطرح شده‌اند. هر موضوع را متخصص مربوط به آن حوزه تألیف کرده‌است.

کتاب حاضر مجموعه‌ای است از سخنرانی های پراکنده، تلاش های فکری و دیدگاه‌های یکی از مسئولان کشور که در طول دورۀ خدمتش ایراد کرده‌است. ایشان به منظور ترویج همدلی و وحدت نیروهای اسلامی، کوشیده است دربارۀ این موضوعات سخن بگوید: حکومت امام علی (ع)، آزادی، توطئۀ مذهب علیه مذهب، دوام حکومت، مبارزه با ظالم، مسئولیت، تبلور نقش و ارادۀ مردم، ولایت فقیه، راز ماندگاری عاشورا، اصول گرایی و اصلاح طلبی، و حفظ وحدت کلمه.

سرزمین تاریخی سیستان تحت تأثیر رود هیرمند قرار داشته‌است. کتاب حاضر به سرگذشت هیرمند و اثر آن بر سرنوشت توسعۀ سیستان می‌پردازد. در فصل اول کتاب مختصری از تاریخ و ویژگی‌های سیستان آمده است. در فصل بعد هیرمند و تاریخچۀ رژیم حقوقی و ورود سیاست به آن مطرح شده. توسعۀ سیستان ، معمای رسوب‌گذاری هیرمند، تغییر مسیر هیرمند و تأثیر آن بر تمدن‌های باستانی، و در نهایت خسارت‌های خشکسالی سیستان از جمله مطالب کتاب هستند.

اهمیت و تأثیرگذاری نوع ادبی «حماسه» که مادر انواع ادبی دیگر به شمار می‌رود، در سایر حوزه‌های فرهنگی کمتر از ادبیات نبوده‌است. کتاب حاضر کوششی است برای ارائۀ گزارشی کلی از چگونگی به‌وجودآمدن ژانر حماسه در فرهنگ ایرانی، شکل‌گیری حماسۀ ملی ایران و بررسی اجمالی تعدادی از مهم‌ترین دلالت‌های فرهنگی آن در جهان ایرانی.

موضوع اصلی کتاب حاضر نقش و جایگاه آموزش و پرورش و دانشگاه در تربیت دینی، سیاسی و اجتماعی، و نیز تربیت علمی است. موضوعات دیگری مثل آشنایی با چگونگی به قدرت رسیدن استعمار، به خصوص انگلیس، سیر تاریخی علم در غرب، چگونگی تشکیل کشور آمریکا، سیر تحول علمی در جهان، اصول، آرمان‌هاو ریشه‌های انقلاب اسلامی، انتخابات، جنگ لبنان، حملۀ عربستان به یمن، انرژی هسته‌ای و تحریم‌های ایران، همه از بیانات رهبر انقلاب استخراج و در این کتاب عرضه شده‌اند.