برنامه ریزی درسی

این کتاب روایتی علمی است که بر پایه چندین سال کوشش پژوهشی شخصیتی متخصص در عرصه برنامه‌ریزی درسی تولید شده که خود در امور برنامه‌‎ریزی درسی ایران طی سه دهه گذشته نقش داشته و رخدادهای آن را از نزدیک تجربه کرده است. تاریخ برنامه‌‎ریزی درسی در ایران کوششی پژوهشی است که تلاش دارد ضمن شرح تاریخی وقایع و دستاوردها، اثری دانشگاهی را برای آموزش تاریخ برنامه‌‎ریزی درسی فراهم کند تا برای تدریس درس «تاریخ مطالعات برنامه درسی» دوره کارشناسی ارشد برنامه‌‌ریزی درسی مفید واقع شود.

در کتاب حاضر تلاش شده است تا در 6 فصل نوآوری‌های برنامه درسی در عمل مورد پژوهش قرار گیرد. فصل اول به مفاهیم و رویکردهای برنامه‌درسی آموزش‌عالی پرداخته است. در فصل دوم مفهوم تغییرات آموزشی در آموزش‌عالی مورد تبیین قرار گرفته است. فصل سوم به تغییر و نوآوری در برنامه‌درسی می پردازد. در فصل‌های چهارم تا ششم مدل‌های پذیرش نوآوری در سازمان‌ها و مؤسسات غیرآموزشی، در آموزش و برنامه‌درسی و در برنامه‌درسی نظام آموزش عالی مورد بحث قرار گرفته است.

کتاب حاضر در تلاش است تا کار واقعی معلم‌ها را در عمل و دگرگونی‌های برنامه درسی را موردتوجه قرار دهد و نمونه‌ای باشد که تناقض‌ها و فضاها را برای کنش‌های احتمالی بررسی می‌کند. در این کتاب نه تنها ضرورت سیاسی، بلکه ضرورت معرفت‌شناسانه نیز در تحلیل انتقادی برنامه‌های درسی و آموزشی به کار گرفته شده است.
نویسنده در پی پاسخ‌دادن به یک پرسش است:«آیا مدرسه جسارت ساختن یک نظم اجتماعی را دارد؟ »

بدون شک هر کشوری مطابق فلسفه حاکم خود تلاش می‌کند کودکان، نوجوانان و جوانان را همسو با آرمان‌ها و اهداف مقبول، پرورش دهد تا بتواند جامعه‌ای مطلوب داشته باشد. این امکان مُیسر نیست مگر با هویت دینیِ برنامه درسی. بر همین اساس نویسنده این کتاب را در 15فصل نوشته و ضرورت و چارچوب ارتباط این حوزه معرفت با اندیشه‌‌های اسلامی را به طُرق مختلف، ارائه کرده است.

اهمیت آشنایی با برنامه درسی ریاضی با هدف ارتباط میان ریاضی با دنیای واقعی از دغدغه‌های جهانی است. این کتاب در قالب پنج فصل علاوه بر مرور پیشینه برنامه درسی ریاضی در ایران و برخی کشورها و رعایت پیش‌‌نیازهای لازم برای ورود به بحث، عناصر هدف و محتوا و...، و نیز چگونگی کسب صلاحیت لازم برای معلمان ریاضی را شرح می‌دهد.

این کتاب با هدف پیوند نظریه و عمل در برنامه درسی، از سه بخش تشکیل‌ شده است. در بخش اول، کلیات برنامه درسی شامل تعاریف، انواع، مبانی، نظریه‌ها و الگوهای طراحی و تدوین برنامه درسی، ارائه ‌شده است. در بخش دوم، در فصول جداگانه، عناصر الگوی مطلوب برنامه درسی به تفکیک، بیان ‌شده است و ویژگی‌های روانی و فیزیکی محیط‌های یادگیری و نحوه انتخاب و سازمان‌دهی فعالیت‌های یاددهی – یادگیری، شرح داده شده است. در بخش سوم نیز برای نمونه، الگوی مربوط به طراحی در دو رویکرد «موضوع‌محور» و «فراگیرمحور» و تدوین برنامه درسی آموزش استفاده از «موک‌ها» (دوره آنلاین با هدف دسترسی آزاد)، ارائه ‌شده است.

«برنامه درسی سایه» یک برنامه درسی تکمیلی یا غنی‌سازی‌شده است که برای ترغیب موفقیت تحصیلی، ارائه شده است. در آموزش سایه، دانش‌آموزان به‌عنوان عوامل مستقل به‌جای افراد منفعل که صرفا فرهنگ موجود را مصرف می‌کنند در فرهنگ یادگیری خویش، شرکت‌کننده، درک‌کننده و تولیدکننده هستند؛ از این‌رو در این کتاب به مفهوم‌سازی قطعی و ارائه دیدگاه‌های جدید برای درک «آموزش سایه»، پرداخته شده است و چگونگی کاربست آن در «برنامه درسی جهانی»، بیان شده است.

با توجه به خلأ آموزشی در زمینه تربیت جنسی در مدارس ایران و به‌ویژه در مقطع ابتدایی در این کتاب، سعی بر آن است، تربیت جنسی در دوره ابتدایی و لزوم پرداختن به این مهم، بررسی شود. در این راستا ابتدا به چیستی تربیت جنسی کودکان پرداخته می‌شود. سپس چرایی و ضرورت پرداختن به تربیت جنسی در مدرسه مورد مطالعه قرار می‌گیرد و در پایان چگونگی و طراحی برنامه‌های درسی در مدرسه معرفی می‌شود.

این راهنمای معتبر و کامل، منابعی برای طراحی فعالیت‌های خلاقانه و سرگرم‌کننده‌ درسی را در اختیارتان می‌گذارد و گام‌به‌گام شما را با مدل‌های آموزشی مختلف و ایده‌های مفید برای آموزش زبان انگلیسی به تمام سنین آشنا می‌کند. در کتاب «روش‌ها و پیشرفت‌های اولیه‌ در حوزه‌ آموزش زبان انگلیسی»، «مروری کلی بر روش‌های طراحی برنامه‌ درسی»، «نگاهی به روش‌های انتقال کلاسی»، «مروری بر طراحی برنامه‌ درسی به‌صورت روزانه و هفتگی»، «ترفندهایی برای نوشتن و کپی ‌کردن برگه‌ تمرین»، «مزایا و معایب PPP و اطلاعاتی درباره‌ سایر روش‌ها» و...، ارائه شده است.

تدریس در کلاس‌های چندپایه یکی دیگر از شکل‌های آموزشی است که در بسیاری از کشورهای دنیا رایج است. عنوان‌های مطالب این کتاب عبارت‌اند از: کلیات تدریس در کلاس‌های چندپایه و مفاهیمی مثل کلاس‌های چندپایۀ سیار، چندسنی و قرآنی؛ برنامه‌ریزی آموزش در کلاس‌های چندپایه به عنوان یک فرایند؛ مدیریت کلاس‌های چندپایه؛ طرح درس و ضرورت آن در کلاس‌های چندپایه؛ روش‌های تدریس در کلاس‌های چندپایه؛ مواد و وسایل آموزشی در کلاس‌های چندپایه.