علوم تربیتی

آشنایی با روش‌های تدریس و به‌کارگیری آن‌ها موجب می‌شود که هدف‌های تعلیم و تربیت با سهولت بیشتر و در مدت زمان کوتاه‌تری تحقق یابد. این کتاب در پنج فصل تألیف شده است؛ در فصل اول آن یادگیری و عوامل مؤثر بر آن تعریف می‌شود و در فصل دوم نقش معلم و دانش‌آموز در عملکرد کلاسی بررسی می‌گردد. فصل سوم به معرفی انواع روش‌های فعال تدریس اختصاص دارد و در فصل چهارم، حیطه‌های سه‌گانۀ آموزشی و پرورشی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در انتها نیز مهارت‌های قبل از تدریس، ضمن تدریس و پس از تدریس معرفی می‌شوند.

به عقیدۀ نویسندۀ این کتاب، کنترل استرس و اضطراب در شرایط خاصی که دانش‌آموز نیازمند آرامش برای رسیدن به بهترین نتیجه است، می‌تواند رمز موفقیت باشد. در این کتاب، خوانندگان علاوه بر شناختن روش‌های تست‌زنی و شیوه‌های نوین مطالعه، با موارد دیگری که در فراگیری مفاهیم درسی مؤثرند، آشنا می‌شوند. نقش والدین درکنترل استرس واضطراب دانش آموزان ودستیابی آنان به موفقیت نیز در این کتاب مهم شمرده شده است.

این کتاب مشتمل بر 5 فصل است؛ در فصل اول روان‌شناسی بلوغ و دوران نوجوانی بررسی می‌شود. در فصل دوم، اطلاعات جمعیت‌شناختی آزمودنی‌ها در قالب جداول مختلف مربوط به سن و جنس، تحصیلات، وضعیت شغلی، نحوۀ آشنایی و مدت آشنایی آمده است. نویسنده در فصل سوم، سیر روابط دختر و پسر و سرانجام آن را بررسی میکند. در فصل چهارم به تأثیرات ناشی از این روابط می‌پردازد و تأثیرات مثبت، پیامدهای فرهنگی- اجتماعی و عوامل روان‌شناختی آن‌ را در سه بخش جمع‌بندی می‌کند. در فصل آخر نیز9 نهاد و سازمان تأثیرگذار در مدیریت موضوع روابط دختر و پسر معرفی می‌شوند و راهکارهایی در این باره پیشنهاد می‌گردد.

معلمان بیشترین نقش را در بهبود کیفیت آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی مدارس ایفا می‌کنند. بدیهی است که دانش تخصصی آنان هنگامی می‌تواند کارایی مطلوبی داشته باشد که با روش تدریس مناسب مورد توجه مخاطب قرار گیرد. نویسنده در این کتاب موضوعات مورد نظر خود را در قالب چهار فصل تدریس، انواع تدریس، شخصیت و ویژگی‌های آن و ارتباط سبک تدریس و ویژگی‌های شخصیتی معلمان ارائه می‌کند.

این کتاب شامل طرح درس، کارآزمون، کاربرگ، کتاب کار محتوای دیجیتال و آزمون‌های پیشرفت تحصیلی است. نویسنده در این کتاب در حوزۀ اجرا و عملیاتی‌سازی طراحی آموزشی، بسته‌ای را به عنوان "بستۀ مدیریت کلاسی" در اختیار مدارس قرار می‌دهد. با توجه به لزوم تطابق و هماهنگی برنامه های مدرسه با سیاستها و اهداف کلان آموزشی در سطح ملی، مدیران مدارس در تدوین برنامه‌های سالانۀ خود باید مجموعۀ اسناد بالادستی را مدنظر قرار دهند. که این اسناد در یک دی وی دی پیوست کتاب است.

این کتاب در چهار بخش و سیزده فصل تألیف شده است، نویسنده مخاطب را دعوت می‌کند تا به شیوه صحبت کردن خود فکر کند، چرا گوش دادن در زندگی این‌قدر اهمیت دارد، چطور شنونده بهتری شویم و به عمق تجربه گوینده نفوذ کنیم و چطور مراقب باشیم عادات نادرست، از کیفیت گوش دادن نکاهد. در انتهای هر فصل تمرین‌هایی برای بهبود مهارت گوش دادن گنجانده شده است.

کتاب حاضر یکی از کتاب‌های مجموعه "کلیدهای تربیت کودکان و نوجوانان" است که به روش‌ها و مشکلات تربیتی کودکان و نوجوانان تا سنین بلوغ می‌پردازد. این کتاب با استفاده از علم جدید روان‌شناسی کودک، ثابت می‌کند بسیاری از فرضیاتی که درمورد کودکان بدیهی است چندان قابل اعتماد نیست. فرضیات غلط منجر به اتخاذ شیوه‌های تربیتی نادرست شده است و بر نحوه تفکر ما نسبت به کودکان، تفسیر رفتار آن‌ها و نحوه تعامل با آن‌ها نیز اثری منفی داشته است.

معلم با آشنایی و شناخت روش‌های تدریس قادر به انتخاب مطلوب‌ترین آن‌ها خواهد بود. فصل اول از کتاب حاضر به بیان روش‌ها و فنون تدریس، تفاوت بین تدریس و یادگیری و ارتباط آن‌ها، و در نهایت عوامل مؤثر در تدریس پرداخته است. نویسنده در فصل دوم روش تدریس را از نظر مربیان بزرگ تعلیم و تربیت، از جمله جان‌لاک، روسو، کانت، فروبل، دیویی و مونته‌سوری بررسی می‌کند. در فصل سوم انواع نظریه‌های تربیتی روش تدریس (بنیادگرایی، پایدارگرایی، پیشرفت گرایی، بازسازی و ساخت گرایی) را می‌آورد و در فصل بعد روش تدریس را در مکاتب فلسفی بررسی ‌می‌کند: آرمان‌گرایی، واقع‌گرایی، طبیعت‌گرایی، عمل‌گرایی، وجودگرایی، پست مدرنیسم و فلسفۀ تحلیلی. در فصل پنجم نیز روش‌های سنتی تدریس از جمله حفظ و تکرار، توضیح و سخنرانی مورد بحث قرار می‌گیرند. در فصل ششم، ضمن تعریف تدریس‌های فعال و غیرفعال، الگوهای تدریس غیر مستقیم و روش‌هایی مثل اکتشافی، انفرادی، نمایشی و حل مسئله توضیح داده می‌شوند. در فصل آخر نیز نتایج تحقیقات داخلی و خارجی می‌آید و نویسنده پیشنهادهایی به مخاطب می‌دهد.

نویسنده بر مدیریت اضطراب امتحان از ابتدا تا انتهای دوره تحصیلی تمرکز دارد و در رابطه با مباحثی چون مدیریت زمان، ایجاد انگیزه، طرح و تحلیل سؤال امتحان، مهارت‌های خلاصه‌نویسی،‌ بهبود حافظه، مقابله با اضطراب و یادگیری گروهی مطالبی را ارائه داده است. نگارنده برای موفقیت در امتحان، به نکته‌هایی درمورد مهارت‌ها و فرصت‌ها اشاره کرده است تا دانش‌آموز از درس خواندن و امتحان دادن لذت ببرد.

معلمان مهم‌ترین عامل در بالا بردن کیفیت یادگیری دانش‌آموزان هستند، کتاب حاضر با توجه به اهمیت توانمندسازی معلمان کشور و افزایش صلاحیت‌های حرفه‌ای آنان تدوین شده است. این کتاب بر اساس چرخه چندمرحله‌ای نظارت بالینی تالیف شده است. این چرخه شامل ایجاد آمادگی، نشست قبل از مشاهده، مشاهده تدریس، تحلیل و تفسیر داده‌ها، ... و ارزشیابی جامع فرایند و پیگیری رشد و بالندگی معلم می‌شود.مخاطبان اصلی این کتاب مدیران مدارس، ناظران آموزشی و برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران رشد حرفه‌ای معلمان هستند.