تاریخ

کتابشناسی در دنیای امروز به عنوان یک علم شناخته شده مطرح است و عالمان این علم یعنی کتابشناسان از قدیم از مقبولیت و اهمیت خاصی برخوردار بوده‌اند و هریک از آنان سهم به‌سزایی در شکل‌گیری تمدن اسلامی ما داشته و دارند، کتاب پیش‌رو به معرفی، آثار و کارنامه علمی یکی از مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران می‌پردازد.

نشر کتاب در ایران با سابقه دویست ساله از جمله صنوف تاثیرگذار فرهنگی است که نقش پررنگی در دوره‌های مختلف زمانی در عرصه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... داشته است. کتاب پیش‌رو، معرفی، زندگی حرفه‌ای، آثار و کارنامه علمی محمود کاشی چی را به تصویر کشیده است.

نویسنده تاریخ سه هزار ساله مصر باستان را در طرحی خلاصه و ساده بررسی کرده است. در این مطالعه اکولوژی و ساختار اجتماعی مصر باستان بررسی و داستان واقعی پشت پرده مقبره‌ها بازگو می‌شود. همچنین نقش زنان مصری در رشد و سقوط تمدن مصر واکاوی شده است. در پایان، 10 مصرشناس مطرح معرفی شده و نقش آن‌ها در تبیین فرهنگ مصر باستان شرح داده می‌شود.

در این کتاب تاریخ پرفراز و نشیب ایران از دورة باستان تا دوران معاصر در ساختاری نو و در قالب 100 مقالة کوتاه بازخوانی می‌شود. در این مقاله‌ها، 10 تن از فرمانروایان و سرداران ایرانی به ترتیب دورة فعالیت معرفی می‌شوند، تصویرهای کتاب گوشه‌هایی از تمدن و فرهنگ ایرانی را به نمایش می‌گذارند. گاه‌شمار تاریخ ایران نیز به کتاب پیوست شده است.

مظفر بختیاری، ایران‌شناس، چین‌شناس و استاد دانشگاه تهران و پکن در این کتاب معرفی می‌شود و زندگی حرفه‌ای او، با بررسی فعالیت‌های ایشان در دو حوزه «تألیف» و «نشر» مورد بررسی قرار می‌گیرد. بختیار خالق آثاری چون «زندگی‌نامه استاد مؤیدالدین طغرایی»، «ترجمه کتاب» و «علف» از مریان سی کوپر است. در ادامه کتاب به معرفی برخی از آثار او به ترتیب تاریخ انتشار پرداخته می‌شود.

در اثر پیش‌رو، زندگی حرفه‌ای عبدالحمید ابوالحمد، حقوق‌دان، سیاست‌شناس و استاد برجسته دانشگاه تهران بازخوانی می‌شود. نخستین فعالیت‌های کتاب‌شناسانه وی در پاریس شکل گرفت. او علاوه‌بر کتاب‌شناسی تمدن ایرانی در زبان فرانسه، صاحب سبک ترجمه در حوزه‌های تخصصی حقوقی و سیاست بود. از این‌رو در کتاب حاضر، آثار وی در بخش‌های مختلف این دو حوزه مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

داوود رمضان شیرازی، ناشر آثاری چون «فارسنامه ناصری»، «شاهنامه امیر بهادر»، «دیوان اشعار ابن یمین فریومدی»، «ولتر» و... در این کتاب معرفی می‌شود. بررسی دوران زندگی حرفه‌ای شیرازی نشان می‌دهد که حضور او به عنوان رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران، درخشان‌ترین دوران کار اتحادیه را رقم زده است. «نشر سنایی» متعلق به داوود رمضان شیرازی است.

آشنایی با مشاهیر حوزه‌های گوناگون برای نوجوانان و جوانان سودمند خواهد بود، زیرا ممکن است انگیزۀ ادامۀ راه آنان را در پی داشته باشد. کتاب حاضر یکی از مشاهیر نشر ایران را معرفی می‌کند. او از اولین ناشرانی بود که به چاپ سنگی همت گماشت و در توسعۀ فرهنگ ایرانی نقش مؤثر داشت. نویسنده پس از آوردن معرفی مختصری از تولد و تحصیل میرمحمدعلی شیرازی و زندگی حرفه‌ای او، نشری را که از او باقی مانده است و همچنان توسط نوادگانش اداره می‌شود، معرفی می‌کند و آثار این انتشارات (اسلامیه) را به طور کامل نام می‌برد. کتابفروشی اسلامیه امروزه با نام کتابچی به کار خود ادامه می‌دهد.

در این مطالعه دوران زندگی حرفه‌ای عبدالله نورانی، استاد فلسفه و کلام، مصحح و کتاب‌شناس بررسی می‌شود. تصحیح متن «اجوبه‌المسائل‌النصریه» اثر خواجه نصیرالدین طوسی و «حمدیه» اثر محمد عاملی از جمله فعالیت‌های نشری این روحانی اهل فرهنگ است که برای نشر دانش، دانشگاه را انتخاب کرده بود. تلاش اصلی وی احیای میراث دانشمندان قدیم بوده است.

آشنایی با ناشران در طول تاریخ ایران، هدف این کتاب برای مخاطبان خویش است. در این مجلد به معرفی حسین بریانی شبستری، از نخستین ناشرانی که کتاب‌های جیبی را در ایران چاپ کرد، پرداخته می‌شود. وی با چاپ کتاب‌های جوان‌پسند نقش بسزایی را در جذب جوانان به کتابخوانی در ایران داشته است.