روان‌شناسی کودک

تربیت کودکان یکی از مهم‌ترین و سخت‌ترین وظایف والدین است. کتاب شامل کلیدهای تربیت و طرز برخورد با کودکان 6 تا 9 سال می‌باشد. استقلال و مسئولیت‌پذیری کودکان، توضیح موارد سخت مانند جنسیت، زایمان، اعتیاد، ایدز و ... ، نحوه برخورد با دروغگویی، پرخاشگری، خودخواهی، کمرویی، فخرفروشی در کودکان از موضوعات کتاب پیش‌ رو می‌باشد. هم‌چنین روابط کودک با خانواده خویش، مشکلات کودکان در مدارس و بازی و اوقات فراغت آن‌ها از دیگر بخش‌های کتاب است.

هر معلمی نکته‌هایی برای دانستن و اطلاعاتی مربوط به شغل خویش دارد. در کتاب حاضر، نویسنده تجربه‌های خویش در رابطه با کلاس‌داری و دانش‌آموز دورۀ ابتدایی را گردآورده است. دو فصل کلی کتاب عبارت‌اند از: « اخلاقی رفتاری» و «آموزشی». در فصل اول، نکاتی دربارۀ کودکانی که صبحانه نمی‌خورند یا نمی‌خواهند به مدرسه بروند، راهکارهای تقویت حافظه، توصیه‌های افزایش ضریب هوش و تمرین‌های تقویت مهارت گوش‌دادن آمده‌اند. فصل دوم نیز به آنچه معلم خوب باید بداند، هشتاد نکته در تدریس خوب و نقش وسایل کمک‌آموزشی در یادگیری می‌پردازد.

شخصیت کودک در دورۀ ابتدایی شکل می‌گیرد و پس از آن تغییرات پیچیده‌ای در شخصیت به وجود می‌آید. شناخت این ویژگی‌ها بر اولیا واجب است. کتاب پیش رو تغییرات رشدی از جمله تغییرات جسمانی، ذهنی، روانی، اجتماعی واخلاقی را بررسی می‌کند. تعریف شخصیت و ویژگی‌های شخصیتی دانش‌آموزان نیز در این کتاب آمده‌اند. در ضمن، ناتوانی‌های یادگیری فرزندان در دورۀ ابتدایی نیز ذکر شده است. کتاب همچنین اصول آموزش مفاهیم دینی به کودکان را آورده و دربارۀ بعضی روش‌های آموزش این مفاهیم، مثل روش قصه‌گویی یا استفاده از مثال، توضیح داده است. در نهایت نیز چند راهکار بسیار ساده برای درمان نارسانویسی کودکان پیشنهاد کرده است.

هوش هیجانی، مجموعه‌ای از توانایی‌ها برای درک، شناخت و مدیریت احساسات خود و دیگران است. این کتاب می‌کوشد نشان دهد که کودکان در محیط خانوادگی، از هنگام تولد تا دو سالگی چگونه اجتماعی می‌شوند. نویسنده پس از ارائه آثار این موضوع، مفاهیم مطرح شده را طی یک مطالعه موردی مطرح می‌کند که بر اساس گفت‌وگوهای ضبط شده یک پدر و فرزند در مدت دو سال است.

بازی‌درمانی به دلیل جذابیت بازی برای کودکان باعث می‌شود تا آن‌ها سریع‌تر درمان را بپذیرند و درمانگر در پایان کار به نتایج درمانی موفق‌تری دست‌یابد. در بخشی از کتاب، بازی‌هایی بررسی شده‌است که صرفاً جنبۀ تفریح ندارند و برای تشخیص، درمان یا آغازی برای گفتگو مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اثر، مناسب برای بازی درمانگران، مشاوران کودک و تدریس در دروس بازی‌درمانی، حرکت‌درمانی و مشاورۀ کودک است. کتاب، شامل چهار بخش است و هر بخش فصول مختلفی دارد.
برخی از فصول عبارت‌اند از: نظریه‌های بازی‌درمانی، لالی گزینشی و بازی‌درمانی، هنر و بازی‌درمانی، بازی‌ها، ده تکنیک مؤثر بازی‌درمانی.

نویسندگان در این کتاب تلاش کرده است تا تجارب خود را در زمینۀ کار کردن با کودکان بنگارند. خاطرات واقعی که در خلال متن آمده‌اند می‌توانند والدین و مربیان را در تربیت بهتر فرزندان راهنمایی کنند. مخاطبان اصلی کتاب، خانواده‌ها و مربیان مهدکودک هستند.
اثر در چهار بخش با عناوین" انواع شخصیت کودکان"، "علایق کودکان"، "آموزه‌های کودکان" و "راهکارها" تدوین شده است.

این کتاب در پنج فصل به تأثیرات ‌طلاق بر فرزندان و عوامل مرتبط با سازگاری کودکان ‌طلاق می‌پردازد. علاوه بر این، راهکارهایی برای‌ کنار آمدن‌ کودکان و نوجوانان با آثار منفی طلاق ارائه کرده است. مباحث فرزند پروری ‌پس‌ از طلاق‌ و کودک آزاری‌ کودکان طلاق نیز از مباحث دیگر کتاب هستند.

والدین در برخورد با کودکان در زمینۀ آموزشی وتربیتی می‌توانند منابع مکتوب در این زمینه را مطالعه کنند. کتاب حاضر کوشیده است به صورت راهنمایی کاربردی برای والدین و معلمان، آن‌ها را با خصوصیات کودکان در دورۀ دبستان آشنا سازد. همچنین، تفاوت‌های فردی را در کودکان یادآوری و اصولی را که والدین باید در تربیت کودک توجه کنند، گوشزد کند. در این کتاب، موضوع بلوغ جنسی در کودکان، نحوۀ برخورد با آن و چگونگی افزایش اعتماد به نفس آنان آماده است. دربارۀ مشکلاتی مثل شب ادراری، ناخن جویدن، بیش‌فعالی، دزدی، افسردگی، بدزبانی و دروغگویی نیز راهکارهایی ارائه شده اند.

کتاب حاضر بر پایۀ نظر ویگوتسکی دربارۀ تکامل کودک تنظیم شده‌است و فعالیت‌هایی ساده، روشن و قابل اجرا برای کودکان سه تا هفت ساله و نمونۀ بازی‌ها و فعالیت‌های آمادۀ اجرایی را در قالب 12 واحد برنامۀ درسی برای استفادۀ آسان مربی دربردارد. نویسنده به نظریۀ زیرساخت هر فعالیت، پرورش توانایی یادگیری، مرحلۀ استانداردهای حسی تا استدلال شفاهی در کودک و سپس به فعالیت‌هایی مبتنی بر تبدیل نظر به عمل می‌پردازد. در نهایت هم راهبردهایی برای همکاری پدر و مادر با کودک، به آن‌ها پیشنهاد می‌دهد.

این کتاب به معرفی و چگونگی اجرای تمرین‌های آرام‌سازی و فعالیت‌هایی درباره تنفس، تخیل هدایت شده، یوگا و بازی می‌پردازد. آموزش‌های کتاب سبب می‌شود تا مشکلات جدی، آسان به نظر بیایند و آثار کوتاه‌مدت و دراز مدت استرس بر سلامت جسمی و روحی کودکان کاهش یابد.